Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, hayalci olmadan hayal etmenin çok güzel olduğunu söyledi.Tüketicinin künyeyi sistemden sorgulayacağını ve piyasayı denetleme şansına sahip olacağını kaydeden Bakan Yazıcı, şöyle konuştu: "Pazara gidin ya da market görevlisine sorun, bütün domatesler Ayaş, bütün portakallar Finike, bütün şeftaliler Bursa’dır. Şimdi hakikaten satın aldığınız ürünün nereden geldiğini göreceksiniz.Yani artık tüketiciyi kandırmak mümkün değil. Tüketicinin de sorgulayacağı, 'bu ürünün künyesi nerede' diyeceği için markette satılan her şeyin kayıtlı olması lazım. Künyesiz mal satan bir markete cezai yaptırım uygulanacak, dolayısıyla kimse künyesiz mal alıp satmak istemeyecek."Sistem her şeyi kayıt altına aldığı için bundan sonra 'risk usulü denetim sistemi' geleceğini anlatan Yazıcı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ceza alanlar sistemde göründüğü için onlar daha sık ve daha fazla denetlenecek. Sistem, 'gıda güvenilirliğine' çok ciddi katkı sağlayacak. Bunları öğrenmek birkaç saniyede mümkün olacak. Bir ürün gıda güvenliği açısından risk teşkil ediyorsa, piyasadaki bütün ürünleri toplatmak mümkün olacak.Hatta o ürünün yetiştiği tarla dahi bilinecek ve gerekiyorsa denetlenecek."CEZA 6 BİNKünye koymama ya da farklı yerlere koymanın idari yaptırımının 6 bin TL olacağını belirten Bakan Yazıcı, sözlerine şöyle devam etti: "bugüne kadar var olan sorunları kayıtdışılığı, tarladan sofraya meyve sebzenin inşallah hep birlikte hem üreticiye daha fazla kazandıracak hem de bu işin ticaretini yapanların da hak kuralları içinde hak ettiklerini almaları sağlayacak. Ve tüketicinin kaliteli, hijyenik, standardı belirlenmiş meyve ve sebzeye güven içinde erişimini sağlayacak sonuçlara yol açacaktır."'Hal toptancısı denilince hep şüphe ile bakılırdı' diyen Bakan Yazıcı, şunları söyledi: "Nasıl ki eskiden gümrükçü denilince farklı bakılırdı. O imajı önemli ölçüde değiştirdiğimiz kanısındayım. Bu alanda da var olan şüpheleri ortadan kaldıracağız. Özellikle çöpe attığımız meyve ve sebzenin kurtarılmasını sağlayacak olan ambalajlama ve nakliye standartlarını düzenleyeceğiz."PAZAR YERLERİ UYGUNLUĞUToptancı hallerinin çağdaş bir sisteme kavuşturulması ve işletilmesini sağlamak amacıyla çeşitli standartlar getirildiğini kaydeden Yazıcı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu düzenlemelerle, bilgi işlem altyapısı ve fiziki donanımı yeterli düzeye ulaşan toptancı halleri, sebze ve meyve lojistik merkezi haline gelecektir. 6360 sayılı Kanun ile; Büyükşehir belediyesi sınırlarının il idari sınırları olarak belirlenmesi sonucunda, daha öncesinde belde ve ilçe belediyeleri tarafından işletilen toptancı halleri 30 Mart 2014’te büyükşehir belediyelerine intikal etmiştir. Bu durumdaki toptancı halleri büyükşehir belediyelerine bağlı olarak şube niteliğinde faaliyet gösterecek toptancı hali statüsüne geçmiştir. Ülkemizde hali hazırda 89 belediye toptancı hali; 98 büyükşehir belediyesi toptancı haline bağlı şube niteliğinde toptancı hal; 4 özel ve 1 işletim yetkisi evredilmiş toptancı hal olmak üzere, toplam 192 toptancı hali mevcuttur. Belediyelerimize, toptancı hallerini öngörülen standartlara kavuşturmaları konusunda öngördüğümüz geçiş süreleri ile kolaylık sağlanmıştır. 1 Ocak 2015 tarihine kadar bu asgari koşulları sağlamayan toptancı halleri idari para cezası ile karşı karşıya kalabilecek. Belirlenen eksiklikleri, bu cezanın akabinde 1 yıl içinde tamamlamayanlara ise faaliyet durdurma yaptırımı uygulanacaktır""PAZAR YERLERİ STANDARTA KAVUŞUYOR"Bakan Yazıcı, pazar yerlerinin kuruluş, işleyişi ve denetimi ilk defa merkezi bir düzenlemeye tabi tutulduğunu dile getirerek şunları söyledi: "Ülke düzeyinde standart bir yapı sağlanması hedeflenmiştir. Böylece, pazar yerleri alışverişin daha güvenli ve sağlıklı bir şekilde yapılacağı çağdaş mekanlar haline dönüşecektir. Pazar yerlerimizin söz konusu standartlara uyum sağlayabilmeleri için geçiş süreleri öngörülmüştür. Büyükşehir belediyesi sınırları ve mücavir alanları içindekiler 1 Ocak 2017, diğerleri 1 Ocak 2016 tarihine kadar bu standartları sağlamak durumunda. Aksi takdirde ilgili belediye tarafından 1 yıl içinde taşınacak ya da kapatılacaklar.""İLK ÇEYREK BÜYÜME YÜZDE 4.3"Türkiye ekonomisinin güçlü olduğuna vurgu yapan Bakan Yazıcı, sözlerine şöyle devam etti: "Her kim ülkenin zayıf düşmesini dünya ekonomisi içerinde ve dünyada var olan ekonomik trendleri dikkate almak suretiyle zaafiyet içinde olmasını arzu edenler, maalesef diyorum edenler olsa da bizim milletimiz, müteşebbisimiz, sanayicimiz, tüccarımız esnaf ve sanatkarımız, üreticimiz basiretli bir biçimde önünü görerek, seçtiği yöneticisine güven duyarak, çalışmalarını sürdürüyor. Dünyaya dönüp bakın bulunduğumuz coğrafya itibarıyla, Batı'ya bakın ekonomik büyümeler hep düşük. Kimileri eksi gidiyor. Türkiye'de de büyüme oranlarını indirenler oldu, revize edenler oldu. Yüzde 2.5 ile yüzde 3 revize eden uluslararası kuruluşlar oldu. Ama işte açıklandı. 2014 yılının ilk çeyreğinde Türkiye'nin büyümesi öngörüldüğü şekilde yüzde 4.3. Bu başarı, sizin başarınızdır. Bir taraftan büyük projeleri devreye koyuyoruz. Türkiye bunları yaparken kendi gücüne göre insanına göre gidiyor. 150 milyon yolcu kapasiteli havaalanı, dünyanın en büyük havaalanı. Marmaray, tarihin rüyası. Gezmediysen mutlaka gidin. Marmaray'dan geçin Türkiye Cumhuriyeti ile övünün.""HAYALCİ OLMADAN HAYAL ETMEK GÜZELDİR"Bakan Yazıcı, sözlerine şöyle devam etti: " 1999 yılında bugünkü Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile Moskova'dayız. Ben o zaman ilk defa Moskova metrosunu gördüm. Onun en modernini İstanbul'a getirdik. Bunları sizin önünüzü açarak ekonomiyi güçlendirerek rekabet gücünüzü artırarak üretileni tüketiciye ulaştırarak, fazla üretimi dünyadaki pazarlara ulaştırarak, önünüzü açmak suretiyle bir yandan da yatırımlara kaynak teşkil eden hazineyi büyütmeye çalışıyoruz. Daha fazla kazanacaksınız daha fazla vergi ödeyeceksiniz. Türkiye'yi 2023'e öyle taşıyacaksınız. 500 milyar dolarlık ihracat gelirine öyle ulaşacağız. Biz önümüze hedef koyduk. Hedef koyarsanız oraya ulaşırsınız. Hayalci olmadan hayal etmek çok güzeldir."Perakende ticareti düzenlenmesi hakkında kanun tasarısı üzerinde iki yıla yakın çalıştıklarını açıklayan Bakan Yazıcı, şöyle konuştu: "Neyi düzenliyor. Perakende bir bütündür. Bütün kesimleri düzenleyen ama detaya girmeyen bir çerçeve düzenleme içeren bir tasarı. Her bir konuyu Mecelle gibi, kazulistik yöntemle düzenlemeye kalkarsanız doğru olmaz. Zaten altından kalkamazsınız. Onun için çerçeve tasarıdır. O alanda düzenlemeye muhtaç bir alan. Ama biz bir orta yol bulduk. Herkesi dinlemek görüşlerini almak aklımıza yatan bir konuda uygulamayı gerçekleştirdik. Yapılabilecek düzenleme budur. Halk Kanunu çerçevesinde Hal Kayıt Sistemine bunun içinde yer alan ürün künyesi ile tüketiciye erişimini gerçekten tüketicin hakları ve ürünün standartı bakımından taşıdığı önemi de dikkate aldığımızda bu alandaki kayıt dışılığı önleyici hedefimize varma noktasında sizlerden büyük çabası olduğunu biliyorum."Bakan Yazıcı, konuşmasının ardından temsili bir ürün künyesi oluşturdu.Ardından Bakan Yazıcı, toplantının düzenlenmesinde emeği geçenlere plaketlerini takdim etti."VURGUNCU TARİH OLUYOR"Toplantıda konuşan Türkiye Sebze ve Meyve Komisyoncuları Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, "Önce üreticilerimiz düşünüldü. Çünkü bu işin tabanında yer alan üreticilerimiz. Üreticiler için çok önemli şeyler geldi. Türkiye’de ilk defa istatistiki düzeyde ciddi bir veri tabanı getirildi. Bu üreticilerin gelecekte yapacağı yatırımlar için çok önemli. Perakende ve toptan satışta yer verildi üreticilerimize. Daha sonra bizim en büyük sorunumuz üreticilerimiz vurgun yemesi diye tabir etitğimiz tamamen üreticiye yönelik zarara uğratmak amaçlı girilip çarpıp gidilmesiydi. Bundan sonra malı alan kişiye ispat etme yükümlülüğü getirildi. Bu çok önemli.""ANTALYA'NIN DOMATESİNİ BAŞKASI SAHİPLENEMEYECEK"Antalya'nın domatesini bir başka yerin sahiplenemeyceğini kaydeden Tavşan, şunları söyledi: "Bunların çok cezası olacak. Bu gerçekten üreticimiz açısından çok önemli diye düşünüyorum. Hal kayıt sistemi bununla kalmıyor. İnsan ve çevre sağlığına yönelik çok önemli maddeleri var. Hal spekülasyonu denilen bir olay var, adım başı hal açılıyordu. Hal açmaları artık belirli ölçeklere dayandırılıyor. Tüketici için çok önemli olan izlenebilirlik ölçüsü, izlenebilirlik içerisinde tüketici artık ürünle ilgili her türlü bilgiyi rahatlıkla sebze meyve standlarının başında rahatlıkla görebilecek. Barkod ve künye geliyor. Artık biz bunun tamamen yerleşmesini ve yayılmasını istiyoruz. Bundan sonra bütün hallerde satılan ürünlerde mutlaka barkod ve künye oluşumu sağlanacak."Tavşan, yüzde 20- 25 ürün zayiatının ve kayıtdışılığın önlenmesi halinde 10 milyar liralık kazanım olacağını duyurdu."DOMATESİN KURUŞLA SATILMASI YAZIK"TOBB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ATSO Başkanı Çetin Osman Budak, toplantının 5.5 milyon tona sebze meyve üretimi yapan Antalya'da yapılmasının önemli olduğunu vurguladı.Toptancı Hal Yasası'nın Türkiye için son derece önemli bir reform olduğuna vurgu yapan Budak, sözlerine şöyle devam etti: "Sebze ve meyve yeterince değerlendirilemediğinde 4’te 1’ini çürüttüğümüz çok önemli bir üretim alanımız. Ambalajlama standartları, lojistik sektörünün gelişmemiş olması nedeniyle tüketici sebze ve meyveyi pahalı tüketmekte, üretici maliyetini karşılamayamamakta, tüccar sorunlar yaşamaktadır. Dekar başına 5-6 lira gibi gübre ve mazot destekleri hiçbirşey ifade etmiyor sebze ve meyvede. Antalya toptancı halinde domates, biber patlıcan fiyatları 75 kuruş civarında. Hatta domates 2012 yılına göre 2 yıl öncesinin fiyatlarının da altında. 30-40 kuruşa bir markette sadece ciklet gibi ürünler satılıyor. Toptancı halde bugün domatesi kuru soğanı greyfurtu bu fiyatlara satın alabiliyorsunuz. Sebze meyvenin yüzde 5’ini ihraç edebiliyoruz. Bu yapının hızla düzenlenmesi gerekiyor. Bu şekilde üreticiye toprağımıza değer vermemiş oluyoruz. 1 kilo domatesin kuruşla satılmasına gerçekten yazık." Budak, piyasa düzenleme kurumlarına çok acil ihtiyaç olduğunu sözlerine ekledi.Antalya Valisi Sebahattin Öztürk de, kayıtdışılıkta önemli sektörlerden birinin hizmet diğerinin tarım olduğuna dikkati çekti.Tarım ve tarıma dayalı işlerde kayıtdışılığın söz konusu olduğunu dile getiren Vali Öztürk, şunları söyledi: "Ülkemizde kayıtdışılık epeyce yüksek. Bunu düşürmenin en önemli yollarından biri tarım ve yaş sebze meyve işidir. Hallerimizdir. Geçmişten beri bu konu Türkiye’nin gündeminde yer almış ve tartışılmış bir konudur. Hal yasası Türkiye’ye kazandırmış, hal kayıt sistemi önemli yer alıyor. Çağdaş bir ülkeye yakışır hale geldiği için tüm yetkililere teşekkür etmek istiyorum. Ben inanıyorum ki bu kayıt sistemi kayıtdışılığı büyük oranda önleyecektir."Toplantının ardından Bakan Yazıcı, Antalya Valisi Sebahattin Öztürk'ü makamında ziyaret etti.