Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde, IKOMOS Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi toplandı. “Kültürel Mirasın Yönetiminde ve Tanıtımında Yerel Yönetimlerin Rolü” konusunu iki gün boyunca masaya yatıracak olan konsey, sempozyumun sonunda elde edileceği sonuçları raporlaştıracak.
Yine uluslararası önemli bir etkinliğe imza atan büyükşehir, tüm Dünya’nın dikkatini Gazi şehrin üzerine çekmeyi başardı. Zeugma Mozaik Müzesi’nde Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı KUDEB Şube Müdürlüğü tarafından organize edilen IKOMOS Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi Yasal Yönetsel ve Uluslararası Bilimsel Komitesi ICLAFI Sempozyumu ve Yıllık Toplantısı gerçekleştirildi.
"Zenginlik petrol rezervleri değil, tarihtir"
Yasal-yönetsel çerçeve, finansal konular, kültürel mirası yönetmek ve kapasite geliştirme gibi konuların uzmanlarca ele alınacak sempozyumun açışında konuşan Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, çok önemli bir mekanda çok önemli bir konuyu tartışmaya açtıklarını bildirerek, “Tarihin sıfır noktasındayız. Bundan yaklaşık 2 ay önce Dünya’nın en eski yerleşim yerleri adı altında bir haber yayımlandı. Gaziantep bu listede dokuzuncu sırada yer aldı. Üstümüzde ise Halep ve Şam gibi kargaşanın merkezinde yer alan şehirler vardı. Dolayısıyla Dünya’nın en eski yerleşim merkezinde bu önemli çalışmayı yapmak, Dünya’nın kültürel mirası açısından da önemlidir. Dünya, zenginliğin ne olduğunu tartışıyor. Petrol rezervlerinin bulunduğu bölgelerde ekonomik anlamda bir zenginlik var ancak biz zenginliğin tarih olduğunu düşünüyoruz. Biz medeniyetimizi ve kültürel miraslarımızı zenginlik olarak tanımlıyoruz. Daha da önemlisi beşeri sermayeyi en büyük zenginliğimiz olarak görüyoruz. Yetişmiş insan gücü ülkenin en güvenilir mirası olarak görmekteyiz. Tarih ve medeniyet bilinciyle kendini yetiştirmiş insanlar, en büyük zenginliğimizdir.
"Bu hazineyi Dünya’ya tanıtmamız gerekiyor"
Üretim ve sanayinin merkeziyiz. 150 bin çalışanı bulunan 5 organize sanayi bölgemiz bulunuyor. Yüksek teknoloji için çalışmalarımız var. Şehir olarak sorunlarımızı teknolojik altyapıyla çözmeyi planlıyoruz. Ortak sorunlara hızlı teknolojik çözümler getirerek kısa vadede sorunlarımızı ortadan kaldırmak istiyoruz. Bu bizim birinci hedefimizdir. Kültürel miraslarımızı çok önemsiyoruz. Bereketli hilalin ortasındayız. İpek Yolu’nun merkezindeyiz. Bu emanetlerin taşıyıcısı olarak, miraslarımızı geleceğe taşımak ve Dünya’ya tanıtmak istiyoruz. Uluslararası bir modele ihtiyacımız var. Bugünkü sempozyumdan çıkan sonucu önemsiyoruz. Çünkü bu işi Dünya’da güçlü bir şekilde yapan şehirler ve ülkeler var. 2014 yılında bu bilinçle belediye başkanı olduğum zaman, 5 antik kentin durum raporlarını oluşturduk, değerlendirdik. Karkamış İtalyanlarla restore edildi. Zeugma’daki kazıların devam edebilmesi için her yıl meclis kararı alarak ücretleri karşılıyoruz. Dolayısıyla sürdürülebilirlik açısından doğru modele ihtiyacımız var. Bu doğru modeli kuramazsak istediğimiz hızda istediğimiz hedefe ulaşamayız. Bu güzel hazineyi doğru bir modelle geliştirmemiz ve Dünya’ya tanıtmamız gerekiyor.
"Doğru bir restorasyona ve finansal modele ihtiyaç var"
Gastronomisiyle Dünya’nın sekizinci mutfağı olduk. 2014 yılında girdiğimiz networkle büyük bir başarı hikâyesi yazıyoruz. Arkeoloji bölümü öğrencilerimizin hala gelecek ve iş kaygısı bulunuyor. Doğru bir çalışma modelinin bugün yaşanılan bütün sorunları ortadan kaldıracağına inanıyorum. Eğer Göbekli Tepe’nin tanıtımı her gün ulusal kanallar aracılığıyla yapılmasaydı, güçlü bir şekilde finanse edilmeseydi, turistlerin o bölgeye gelmesi mümkün değildi. Doğru bir restorasyon ve finansal modele ihtiyacımız var. Bunları koruyacak yasal altyapıya ihtiyacımız var. En önemlisi bu çalışmaları Dünya’ya tanıtacak yeni bir modele ihtiyacımız var” dedi.
"5 antik kent Gaziantep’in değil dünyanın ortak malıdır"
Gaziantep Valisi Davut Gül, “Gaziantep’te kültürel mirası sahiplenme var, ama bunun sürdürülebilir olması için ekonomik modelinin ortaya konulması lazım. Gaziantep’te de başka bir yerde de bunu sürdürebilmek için güçlü bir finansal altyapı gerekir. Şehirde bulunan 5 antik kent sadece Gaziantep’in ve Türkiye’nin değil Mısır’daki Piramitler gibi, İstanbul’daki Ayasofya gibi, Çin Setti gibi tüm Dünya’nın ortak malıdır. Somut olmayan kültürel miras anlamında da bu şehir 100 yıl önce kurtuluş mücadelesi verirken şehrin 4’te birinin şehit olması kalan 4’te üçünün de gazi olarak TBMM tarafından tescillenmesiyle gazilik unvanı verildi. Bu şehirdeki siyasi ve sosyal olaylara duyarlılık 100 yıl sonra da hala devam ediyor. 500 bin Suriyeli mültecileri 8 yıldır kazasız belasız ağırlayan kendi okullarını, kendi hastanelerini açan kendi mahallesinde yaşatan başka bir şehir göremezsiniz, hiçbir ayrım yapmadan dinine, mezhebine, milliyetine bakmadan kucak açan bir şehiriz. Bu şehir somut olmayan miras olarak önemli bir değer taşıyor” diye konuştu.
"Umarım tartışmalar Türkiye sathına yayılır"
ICOMOS Türkiye Milli Komitesi Başkanı Prof. Dr. İclal Dinçer, sempozyumun konusunun kültürel mirasın yönetiminde ve tanıtımında yerel yönetimlerin rolü olduğuna hatırlatarak, şunları kaydetti: “Dünya’nın dört bir yanından gelen uzmanlar, iki gün boyunca çok önemsediğim bu konuyu tartışacak. Böylesi önemli bir toplantının düzenlenmesine katkı sundukları için Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ve ekibine çok teşekkür ediyorum. Sempozyum boyunca tartışmaları umarım Türkiye sathına yayma fırsatımız olur. Çünkü, kültürel miras alanlarının yönetilmesi, konusu Türkiye’nin önündeki önemli bir problem olarak durmaktadır. Bu konuyu yerel yönetimlerin üstlenmesi gerekir. Merkezi yönetimlerce sorunun halledileceğinin çok mümkün olmadığı görüyoruz, deneyimliyoruz.”
"Gaziantep iyi bir laboratuvar"
ICLAFI Başkanı Gideon Koren, Gaziantep’in kültür alanında çok önemli bir şehir olduğunu belirterek, “Gaziantep’i görmek için can atıyorum. Bu önemli toplantıya çeşitli ülkelerden uzmanlar katılıyor. Yükselen trend, her yerde tabi ki kentleşme, büyük kentler göç dalgası nedeniyle kent yönetimleri yeni imar projeleri üretmek zorunda, bazen projeler üretirken kültürel mirasları koruma konusunda çatışmalar da oluyor, bu da çok olağan. Gaziantep, trendleşme dalgalarını yaşayan çok büyük gelişmelere sahne olan bir şehir. Köklü tarihi ve zengin kültürel mirasa sahip bir şehir olarak çok iyi bir örnek, iyi bir laboratuvar” diye konuştu.
ICOMOS Genel Başkanı Toshiyuki Kono da Fas’ın Marakeş şehrinde geçen hafta ICOMOS’un yıllık genel kurulunu topladıklarını belirterek, ICOMOS’un yasal, idari ve finansal konulara vakfedilmiş bir komiteye sahip olan tek uluslararası kültürel miras organizasyonu olduğunu dile getirdi.
Açış konuşmalarının ardından sempozyuma geçildi.