Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ahmet Adıgüzel ile çalışma arkadaşları, Pasinler ve Aziziye ilçelerinde bulunan termal kaplıcalardan aldıkları su ve çamur örnekleri neticesinde insan sağlığı için her hangi bir zararı bulunmayan yeni bakteri cinsi ve türü keşfetti.
2019 yılında Pasinler ve Aziziye ilçelerinde bulunan termal kaplıcalardan alınan su ve çamur örnekleri, Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Mikrobiyoloji ve Biyoteknoloji Araştırma Laboratuvarına getirilerek termofilik mikroorganizmaların izolasyonu gerçekleştirildi.
Bacillus Cinsine Ait Yeni Bir Tür Bulundu
Elde edilen izolatlardan bazılarının yeni tür ve hatta cins olabileceği düşüncesiyle, aynı yıl içerisinde Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) birimine başvuruda bulunduklarını ve kısa süre içerisinde destek aldıklarını söyleyen Prof. Dr. Ahmet Adıgüzel, bu kapsamda yapılan klasik ve ileri moleküler analizler sonucunda, bu bakterilerden birinin yeni cins, diğerinin ise Bacillus cinsine ait yeni bir tür olduğu sonucuna vardıklarını belirtti.
Elde edilen bu verileri Uluslararası Kültür Koleksiyon Merkezleri (DSMZ, NCCB ve CETC) ile paylaşarak organizmaların evrensel kabul numaralarının alındığını ifade eden Adıgüzel: “Daha sonra, yeni tür ve cins bildirimlerinin yapıldığı yayınlar hazırlanarak, mikrobiyal taksonomi alanındaki dünyanın en prestijli dergisi olan International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology (IJSEM)’ye incelenmek üzere sunuldu. Haziran ayında Bacillus cinsine ait Bacillus pasinlerensis yeni türü yayımlanarak literatüre kazandırılırken, diğer organizma ise ekim (2020) ayı içerisinde Calidifontibacillus yeni cinsine ait Calidifontibacillus erzurumensis tip türü ile sistematiğe dâhil edildi. İnsan sağlığı için zararlı olmayan bu bakterilerin keşfi bilim dünyasına önemli katkılar sunacak. ” dedi.
Araştırma planlanırken; yeni tür veya cins bildirimi yapılacak düzeyde verinin elde edilmesi sonucunda, örneklerin alındığı lokasyonların adlarının test bakterilerine verilmesini amaçladıklarını dile getiren Prof. Dr. Adıgüzel: “Pasinler ilçemiz ile Erzurum ilimizin isimlerini, mikrobiyal taksonomi alanında sürekli olarak anılacak şekilde literatüre kazandırdık. Hedefe ulaşma noktasında üniversite yönetimimiz başta olmak üzere, tüm idarecilerimize ve bu araştırmanın yürütülmesinde emeği geçen ekip arkadaşlarıma teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.
“Üniversitemizde İlk Defa Böyle Bir Çalışma Yapılıyor”
Türk bilim insanları tarafından bakteriyal cins düzeyinde taksonomiye kazandırılan bu önemli çalışmanın Türkiye’de yapılan ikinci, Atatürk Üniversitesinde ise yapılan ilk çalışma olduğuna dikkat çeken Rektör Prof. Dr. Ömer Çomaklı ise konuyla ilgili şunları söyledi: “Bu çalışma; üniversitelerimizin bulunduğu il sınırlarında yer alan lokasyonlardan alınan örnekler kullanılarak, bakteriyal yeni cins bildiriminin gerçekleştirildiği ilk çalışmadır. Mikrobiyal taksonomi açısından yeni cins ve tür bildirimi ne kadar önemli ise, ülkemizin öncelikli alanları içerisinde yer alan biyoteknolojik proseslerin verimli işleyişi bakımından da, alternatif yeni mikroorganizmaların bilim insanlarının kullanımına sunulması bir o kadar değerlidir. Bu vesileyle şehrimizin ve ilçemizin isimlerinin bilim dünyasında yer almasını sağlayan akademisyenlerimize teşekkür ediyor, çalışmalarında başarılar diliyorum.”