KOCAELİ (AA) - TAHİR TURAN EROĞLU - Deniz Kuvvetleri Komutanlığınca TCG Akın arama ve kurtarma gemisiyle Karadeniz'in 2 mil açığında 40 metre derinlikte bulunan ve uzaktan kumandalı cihazla görüntülenen 2. Dünya Savaşı'ndan kalma Alman denizaltısı U23, Kocaeli'nin Kandıra ilçesinde dalış turizmine katkı sağlayacak.
Bağırganlı bölgesinde yeri tespit edilen Alman denizaltısı U23'ün dalış tutkunlarıyla buluşturulması için Denizyıldızları Spor Kulübünce, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Kandıra Belediyesinin desteğiyle bu yıl aktivite yapılması planlanıyor.
Kerpe koyunda tarihi Ceneviz liman mendireği, deniz çayırları, mağara, kovuklar ve zengin deniz yaşamıyla dalış meraklılarının "Karadeniz'e açılan penceresi" olan Kandıra, U23 ile "tarihe yolculuk" fırsatı tanıyacak.
Karadeniz Ereğli açıklarında olduğu düşünülen U19 ve Sakarya'nın Karasu açıklarında yeri tespit edilen U20 gibi U23 de Karadeniz'de dalış meraklılarını bekliyor.
- "Dalışla ilgili lokasyonları artırmamız gerekiyor"
Kandıra Belediye Başkanı Adnan Turan, AA muhabirine, ilçenin 62 kilometrelik sahilinin "turizm bandı" ilan edildiğini anımsattı.
Tarihi bulunan, belgeseli çekilen batık denizaltına yurt içi ve dışından talep oluşacağını dile getiren Turan, Denizyıldızları Spor Kulübünün dalış turları konusunda çalışma yaptığını, belediye olarak da buna lojistik destek sağlayacaklarını kaydetti.
Turan, "Kocaeli Müze Müdürlüğümüz ve dalış kulübümüzle planlayabilirsek, salgın ortamı bizi biraz rahatlatırsa, ağustos-eylül gibi Kerpe'de deniz altında kazı yapma projemiz var. Dalışla ilgili lokasyonları daha da artırarak bu turizmi geliştirmemiz gerekiyor. İl dışından pek çok insan geliyor, yurt dışından da talep var. Kandıra, bu konuda bakir ve potansiyeli yüksek bir alan." ifadelerini kullandı.
Bölgede dalış aktivitesi gerçekleştiren Denizyıldızları Spor Kulübünün dalış eğitmeni Sedat Türkmen de denizaltıya ilk teması yapıp görüntülerini çektiklerini, bunun kendileri için apayrı gurur olduğunu dile getirdi.
Denizaltıdaki tek deformenin, batırmak için kullanılan patlayıcıların açtığı delikler olduğunu, geri kalan her şeyin durduğunu anlatan Türkmen, burada dalış planlamaları yapıldığını, gelişmeleri takip ettiklerini söyledi.
Dalış eğitmeni Alper Korkmaz da U23'e planlanan dalış aktivitesine ilişkin şu bilgileri verdi:
"Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Kandıra Belediyesinin desteğiyle bu sene U23 batığını dalış tutkunlarının hizmetine sunacağız ancak bu hizmeti sunarken dalıcılarımızdan beklediğimiz bazı özellikler olacak. TSSF CMAS 2 yıldız dalıcı belgesi ya da diğer sistemlerden ileri dalıcı belgesi ve bunların yanında derin dalış belgesi arayacağız. Bunun nedeni batığın 35 metrenin altında olması. Dalış tecrübesi istiyoruz çünkü dalacağımız yer Karadeniz. Dalış bölgesi sahilden 3 kilometre kadar açıkta, bölgeye botla intikalimizi yapacağız. Dekompresyonsuz olarak dalışlar planlayarak dalıcılarımızı emniyetli şekilde sahile getirmeyi amaçlıyoruz."
Batığın bölgenin gelişimi ve turizm potansiyeli açısından büyük katkı sunacağını vurgulayan Korkmaz, "Bu batıkları korumamız ve kollamamız çok önemli." dedi.
- U23'ün tarihçesi
Çeşitli kaynaklarda yer alan bilgilere göre, 2. Dünya Savaşı'nda Almanlar, Barbarossa Harekatı kapsamında Karadeniz'e bir denizaltı filosu göndermeye karar vererek Türkiye'den boğazların açılması talebinde bulundu. Türkiye, Montrö Boğazlar Sözleşmesi gereğince boğazları askeri gemilere kapattı, denizaltıların gizli geçişlerini engellemek için de Çanakkale ve İstanbul boğazlarına manyetik hatlar döşedi.
Bunun üzerine Almanlar, 40 metre uzunluğundaki küçük tonajlı tip II-B sınıfı 6 adet denizaltısını (U9, U18, U19, U20, U23 ve U24) Hamburg Kiel'de sökerek kara ve nehir yoluyla Romanya'nın Köstence Limanı'na taşıdı. Burada tekrar monte edilen denizaltılar Karadeniz'e açıldı. 30. filotilla olarak adlandırılan denizaltılar, 27 Ekim 1942'den 25 Ağustos 1944'e kadar Rus donanmasına karşı 56 operasyon gerçekleştirdi.
Savaş sonuna doğru Ruslar, 3 denizaltıyı batırdı ve Almanların yegane üssü Köstence, Kızıl Ordu'nun eline geçti. Almanya, Karadeniz'de kapana sıkışan 3 denizaltı U19, U20 ve U23 için Türk hükümetinden boğazların açılmasını istedi ancak bu istek geri çevrildi. Başka çaresi kalmadığını anlayan Amiral Karl Dönitz, denizaltı komutanlarına gemilerini batırma ve Türkiye'de karaya çıkma emri gönderdi. 3 denizaltı, Eylül 1944'te Türk kıyılarına yakın bir noktada buluştu. Ardından U19 Karadeniz Ereğli, U20 Sakarya Karasu, U23 Ağva açıklarında batırıldı, personel karaya çıktı. Personel, savaşın bitmesinin ardından Almanya'ya döndü.
Türk Deniz Kuvvetlerine ait TCG Kurtaran gemisi, 13 Temmuz 1994'te U20 denizaltısını Sakarya Karasu açıklarında 23 metre derinlikte tespit etmişti.