Anadolu Üniversitesi Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik, Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Bilim Kurulu, Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan “Korona virüs” hakkında sosyal medya platformlarında yayılan asılsız haberler hakkında uyarılarda bulundu.
Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ‘Korona virüs’, bulaşıcı ve hayatını kaybeden insanların olması sebebiyle dünya genelinde tedirginliğe sebep oldu. Solunum yolu ile bulaşan ve seyahat eden insanlar aracılığı ile farklı ülkelerde de tespit edilen virüs, yetkililerin yaptığı açıklamalarda Türkiye’de henüz tespit edilmedi.
“Sosyal medya platformlarında sanki virüs tespit edilmiş gibi asılsız paylaşımlar yapılmaya başlandı”
SODİGEM Bilim Kurulu da sosyal medya üzerinden korona virüsünün Türkiye’de tespit edildiği yönünde paylaşımlar konusunda uyarıda bulunup, bu tip gönderilere itibar edilmemesi belirterek, “Yapılan açıklamalara rağmen sosyal medya platformlarında sanki virüs tespit edilmiş gibi asılsız paylaşımlar yapılmaya başlandı. Bu paylaşımlarda sosyal medya üzerinden algı yönetiminin çeşitli teknikleri uygulanıyor. Halkı korku ve infiale itici sahte mesajların, resimlerin ve görüntülerin dolaşıma sokulması bu tekniklerden bir tanesi. Bir diğer teknik ise istatistiksel olarak hatalı ve yanlış verilerin dolaşıma sokulması. Sosyal medya paylaşımlarının yanında WhatsApp uygulamasında bulunan bir ses kaydı binlerce kişiye ulaştı. Bu ses kaydında virüs ile ilgili birçok asılsız haber bulunuyor. Virüs yüzünden ölen insan sayısının 100 civarında olmasına rağmen, ses kaydında 40 bin civarında olduğu iddia ediliyor. Gerçekte 5 bin civarında olan enfekte sayısı ise 25 milyon olarak aktarılıyor. Ses kaydı ayrıca virüsün diğer virüslerden farklı olduğu gibi başka asılsız iddiaları da içeriyor” ifadelerini kullandı.
“Virüse karşı çözüm bulunduğunu iddia eden paylaşımlar gerçeği yansıtmıyor”
Ayrıca kurul, kurgu fotoğraflara dikkat çekerek, “Korona virüs ile ilgili algı yönetiminde kullanılan tekniklerden bir diğeri ise kurgulanmış resim ve videoların dolaşıma sokulması. Sahte fotoğraflar kullanarak virüse karşı çözüm bulunduğunu iddia eden paylaşımlar gerçeği yansıtmıyor. Çeşitli bitkisel karışımların virüsten korunma yöntemi olarak lanse edildiği paylaşımlar da asılsız ve gerçek dışı. Bu tarz yöntemler kesinlikle uygulanmamalı. Halkı tedirgin etmeye yönelik paylaşımlardan bir tanesi virüsün boyut değiştirdiği ile ilgili. Dövme sanatı ile ilgilenen bir kişinin yaptığı dövmeleri barındıran kol resimleri, gerçekmiş ve virüs yüzünden olmuş gibi paylaşılıyor. Resimlerin üzerine de ’Virüs boyut mu değiştiriyor?’ gibi asılsız iddialar yazılıyor. Sosyal medya platformlarında virüsün yarasa çorbası ya da yılanlardan bulaştığı iddialarını barındıran asılsız paylaşımlar da bulunuyor. Çin yetkilileri bu iddiaların aksine virüsün kaynağının henüz bulunamadığını açıkladı” ifadelerine yer verdi.
“Resmi kurumların açıklamaları dikkate alınmalı”
Öte yandan SODİGEM Bilim Kurulu, vatandaşların resmi kaynaklara yönelmesi konusunda uyararak, “Virüs ile ilgili asılsız paylaşımlar yerine devlet kurumları tarafından yapılan açıklamalar ve uyarılar dikkate alınmalı. Virüs ile ilgili doğru ve daha detaylı bilgiye ulaşmak için Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan ‘2019-nCoV Rehberine’ göz atabilirsiniz. Asılsız paylaşımlar, halk üzerinde panik havası oluşturabileceği gibi devlet kurumlarının bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmalarına zarar verebilmekte. Bu paylaşımlara dikkat edilmeli ve toplum huzurunu bozmaya yönelik art niyetli paylaşımlar gerekli birimlere şikayet edilmelidir. Sosyal medyada halkı galeyana getiren ve infiale yol açan yanlış bilgilerin paylaşılması ve yayılmasına neden olmak Türk Ceza Kanunu’na göre de suçtur. Bu tür yanıltıcı paylaşımlar TCK’nın 216. maddesinde yer alan “Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama” suçuna girmektedir” dedi.