Türkiye, Batı ülkelerinin arasında bir köprü niteliğinde bulunması nedeniyle düzensiz göçmenler tarafından transit güzergah olarak kullanılıyor. İran'a uzun bir sınırı olan Van ise önemli kavşak noktaları arasında yer alıyor. Zor ve dağlık alanların hakim olduğu bölgede kaçak göçmenler kimi zaman göçmen kaçakçıları tarafından yarı yolda bırakılıyor, kimi zaman da soğuk hava koşullarına dayanamayarak hayatını kaybediyor. Donarak hayatını kaybeden kaçak gömenlerin cesetleri bazen karların erimesiyle ortaya çıkıyor. Jandarma ve polis ekiplerinin yaptığı çalışmalar ve alınan yoğun güvenlik önlemleri ile birlikte her yıl binlerce kaçak göçmen yakalanıyor. Alınan tüm önlemlere rağmen İran'a en uzun sınır hattına sahip olan Van'da her yıl binlerce kaçak göçmen ile göçmen kaçakçısı yakalanıyor. Düzensiz göçmenler sadece sınırlarda değil, şehir merkezinde veya yapılan yol kontrollerinde araçlarda yakalanıyor. Van'da 2018 yılında 23 bin 804 düzensiz göçmen ile 537 organizatör, 2019 yılında ise 40 bin 193 düzensiz göçmen yakalandı.
Her yıl sayısı artan kaçak göçmenlerle ilgili 2019 yılı verilerindeki artışı da dikkat çekti. Bilim insanlarının da öngörüsü 2020 yılında düzensiz göçmen sayısının aratacağı yönündeydi ve yılın ilk 3 ayında o hareketlilik yoğun kar yağışına rağmen gözle görülür şekilde arttı. Mart ayına kadar düzensiz göçmenlerin geçişi, 2019 yılının ilk 3 ayında 2 bin 500 iken bu sene yine ilk 3 ayda 2 bin 800 olarak gerçekleşti. Van Valisi Mehmet Emin Bilmez özellikle geçtiğimiz yıl Van'da çok ciddi göçmen hareketliliğinin yaşandığını söyledi. Van'da yıl boyu 90 bin kaçak göçmenle muhatap olduklarını anlatan Vali Bilmez, bunun büyük bir kısmının sınırda engellenip, yüzde 50'ye yakının da iç bölgelerde yakalanıp işlem yapıldığını söyledi.
NİSAN AYINDA TARİH YAZILDI
Bu yılın ilk 3 ayında da göçmen hareketliliğinin çok fazla olduğunu kaydeden Vali Bilmez, bu yıl Nisan ayında kaçak göçmen sayısının 200'e düştüğünü söyledi. Vali Bilmez, " 2014-2015 yılından bu yana göçmen hareketliliğinde Afganistan ve Pakistan'daki gelişmelere bağlı olarak ciddi bir artış vardı. Her yıl da bu artış devam ediyor. Ama Nisan ayından bu yana da tarihinin en düşük seviyesine düştü. Burada alınan tedbirlerin etkisi kadar pandeminin de ciddi anlamda rolü olduğunu değerlendiriyoruz. Geçen sene yine o ilk 3 ayda iç bölgelerde yakalanan göçmen sayımız 2 bin 500 civarındayken bu sene 2 bin 800 civarında yakalandı. Ama Nisan ayına geldiğimizde ise bu oran birden düştü. Geçen sene Nisan ayında yakaladığımız 2 bin 500 göçmen var iken bu sene bu rakam 200'e düştü. Yani Nisan ayından beri göçmen hareketliliğinde ciddi bir azalma görüyoruz" dedi.
İNSAN KAÇAKÇILARI PANDEMİ İLE BİRLİKTE UZAKLAŞTI
Pandemi süreci ile birlikte sınırlarda da olağanüstü önlemler alındı. Sınırlarda ciddi tedbirler alındığını anlatan Vali Bilmez, "Askeri birlikler 24 saat esasına göre devriye gezmekte, askeri bölgenin dışındaki hatta jandarma, emniyet, komando ve özel harekat ekipleri ve köy korucuları devriye gezmektedir. Vatandaşımız da Nisan ayından beri göçmenlerle olan temasını minimum düzeye indirdi. Hatta insan kaçakçılığını yapan insanların da bu işten uzaklaştığını rahatlıkla söyleyebiliyoruz. O yüzden geri gönderme merkezimizde diğer zamanlarda bine yakın insan kalırken şu an kalan kişi sayısı 50'nin altında" dedi.
VATANDAŞLARIMIZ GÖÇMENLERDEN UZAK DURSUNLAR
Bu süreçte yakalanan her göçmenin Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı ve Türkiye'de ilk kez Van'da yapılan bir merkez olan ön kabul merkezinde 14 gün gözlem altında tutulduğunu anlatan Vali Bilmez, "Yakalanan düzensiz göçmenleri sağlık taramasından geçiriyoruz. Bunların arasından şüpheli vakalarımız oldu fakat şu ana kadar göçmenlerden pozitif vakamız olmadı. Ama bu olmayacak anlamına da gelmiyor. O yüzden vatandaşlarımızın göçmenlerden uzak durması gerekiyor. Çünkü bunlar bölge bölge dolaşıp geliyorlar ve İran'da da bu vakaların yaygın olduğunu biliyoruz. Pandemi ile ilgili İran'da vakalar tespit edilir edilmez biz Van'daki tüm kurumlarımızla hemen koordine olup üst düzeyde tedbirlerimizi aldık. Göçmenlerle muhatap olabilecek askeri, polisi eğitimden geçirdik. Çok ciddi önlemler aldık" diye konuştu.
(DHA)