Tokat’ta evlerine beyaz ekmek sokmayan kadınlar, imece usulü ile ekşi mayalı ev ekmeği pişirme geleneği yıllardır sürdürüyor.
Tokat merkeze bağlı Büyükyıldız Köyünde hemen hemen her evin altına bir kara fırın yer alıyor. Köylü kadınlar haftanın bir günü ev ekmeği yapmak için bir araya geliyor. Elekten geçirilen un hamur teknesine alınarak içerisine ekşi maya, tuz ve su katılarak yoğruluyor. Katkı maddesi olmadan elleri ile hamur yoğuran kadınlar yaklaşık 2 saat hamuru dinlenmeye bırakıyor. Daha sonra mayalanan hamur fırına verilmek üzere tekneden alınarak yumak haline getiriliyor. Odun ateşinde ısınan kara fırına sürülen ekmek yaklaşık 1 saatte pişerek tüketime hazır hale geliyor. Çarşı ekmeğine göre daha uzun süre bayatlamadan evlerde muhafaza edilen ev ekmeği damaklarda ayrı bir lezzet bırakıyor.
Köyde kendi ekmeklerini yapıyorlar
Annesinden öğrendiği ev ekmeği yapımını yıllardır sürdüren Minüse Atar, ev ekmeğinin daha sağlıklı ve lezzetli olduğunu söyledi. Tokat ev ekmeğinin damaklarda ayrı bir lezzet bıraktığını belirten Atar, “Ninemizden annemden öğrendiğim bu işi yaklaşık 30 yıldır yapıyorum. Bizde gelinlerimize çocuklarımıza ev ekmeği yapmayı öğretiyoruz. Köyümüzde herkes kendi ekmeğini kendisi yapıyor. İmece usulü ile bir araya gelerek yardımlaşıyoruz. Bir fırında yaklaşık 25-30 adet ekmek yapıyoruz. Derin dondurucularda muhafaza ediyoruz. İhtiyaca göre tüketiliyor. Yaklaşık bir ay boyunca ekmek ihtiyacımız kalmıyor. Taze yemek isteyenlerde 15-20 günde bir ekmek yapıyor” dedi.
64 yaşındaki Nazik Okur ise ev ekmeğini zevkle yaptıklarını ifade ederek, “Annelerimizden ninelerimizden öğrendiğimiz bu işi yıllardır yapıyoruz. Hamurumuzu kendi ellerimizle yoğuruyoruz. Kendi ekmeğimizi kendimiz yaparken zevkle yaptığımız için yorulmuyoruz. Ev ekmeğine alıştığımız için çarşı ekmeğini tercih etmiyoruz. Ev ekmeği daha organik” diye konuştu.