Dünyaca ünlü Türk kuru kayısısının daha katma değerli ihracatı için iki güzel haber arka arkaya geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Toprak Mahsulleri Ofisi aracılığıyla, 2020-2021 sezonunda ilk kez kuru kayısı alımı yapacaklarını açıklarken, kuru kayısının tazeyken boylanarak, kurutma tünellerde, kerevetlerde kurutularak kalitesini arttıracak ve daha katma değerli ihracatına fırsat sunacak proje sektördeki tüm paydaşların işbirliğinde hayata geçti.
Ege, Güneydoğu Anadolu ve İstanbul Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçı Birlikleri ortaklığı ile Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu ile Malatya Ticaret Borsası tarafından desteklenen, Kayısı Araştırma Enstitüsü koordinasyonunda yürütülen “Kuru Kayısı Kalitesinin Arttırılması Projesi” kapsamında 8 adet kayısı boylama makinesi, 8 adet kurutma tüneli ve 2 bin 500 adet kurutma kereveti satın alınarak, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen toplam 8 adet üreticinin her birine kayısı boylama makinesi, kurutma tüneli ve kerevetler ücretsiz olarak dağıtıldı. Kurumlar, söz konusu proje için 240 bin TL harcama yaptı.
Malatya Doğanşehir’de projenin tanıtımı amacıyla tören düzenlendi. Katılımcılara boylama makinası, kurutma tüneli ve kerevet kullanmanın faydaları hakkında bilgi verildi. Kurutma tüneli ve kerevetle kurutma ile ürünün kalitesini ve değerini arttıracağının altı çizildi.
Türkiye Kuru Meyve Sektör Kurulu Başkanı Osman Öz, kuru kayısıda Türkiye’nin üretim ve ihracatta dünya lideri olduğunu, dünya genelinde prestij bir ürün olan Türk kayısısından daha fazla döviz geliri elde etmek için sektörün tüm paydaşlarının “Kuru Kayısı Kalitesinin Arttırılması Projesi”nde güç birliğine gittiğini kaydetti.
2019-2020 sezonunda kuru kayısı ihracatının 250 milyon doları aştığı bilgisini veren Öz, “Bu yıl Toprak Mahsulleri Ofisi’nin kuru kayısı alımı yapacak olması memnuniyet vericidir. Kuru kayısımızı tazeyken doğru boylayarak, kurutma tünellerinde kerevetle daha kaliteli kurutarak müşterilerin beklentilerine cevap verdiğimiz takdirde bu rakamı kolaylıkla 300-350 milyon dolar aralığına çıkarabiliriz. Tabii ürünümüzü katma değerli ihraç etme çabamız piyasada karşılığı olmayan hırslara da yenik düşmemeli. 2014 yılındaki gibi müşterilerin ödeyemeyeceği rakamları talep edersek, müşteri kaybına, market raflarından ürünümüzün çıkmasına da yol açabiliriz. İki güzel gelişmeyle girdiğimiz 2020-2021 sezonunun üreticilerimize, ihracatçılarımıza başarılı ve hayırlı olmasını diliyorum” şeklinde konuştu.
“Boylama makinesi, tünel ve kerevet destek kapsamına alınmalı”
Boylama makinası ile taze kayısı meyvelerinin 4 farklı boya ayrılacağına işaret eden Başkan Öz, bu işlemin faydalarını ise şöyle özetledi: “Kurutma öncesi yapılan boylama ile gün kurusu/naturel olarak kurutulanlarda aynı irilikte meyveler bir yerde kurutulduğu için homojen bir kuruma mümkün olacak ve meyveler arasındaki nem farklılıklarının önüne geçilecek. Kükürtlenerek kurutulanlarda ise homojen kükürtleme yapılabilecek. Boylama makinası gerek kalite, gerekse maliyet olarak fayda sağlandığından dolayı kullanan üreticilerimiz çok memnun kalıyor. Tarım ve Orman Bakanlığından beklentimiz boylama makinesi, kurutma tüneli ve kerevet konusunda üreticileri desteklemesidir.”
Kurutma Tünellerinin kullanılmasıyla kayısı meyvelerinin kurutmasını 1 veya 1,5 gün daha kısaldığı bilgisini veren Öz, kayısı tünellerde kurutulduğunda etraftan gelebilecek toz, sap vb. bitkisel yabancı maddelerin de engellendiğini, kurutma döneminde bölgede yaşanacak olası yağışlardan dolayı ürünün zarar görmesinin de önüne geçildiğine temas etti. Öz, kurutma kerevetleri kullanılarak yapılan kayısı kurutmada ürün kalitesinin arttığını da sözlerine ekledi.
Doğanşehir’deki “Kuru Kayısı Kalitesinin Arttırılması Projesi” tanıtım toplantısına Malatya Valisi Aydın Baruş’un yanı sıra Doğanşehir Kaymakamı Halil İbrahim Köroğlu, Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, Kayısı Araştırma Enstitüsü Müdürü Abdullah Erdoğan, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Şen, Turgut Özal Üniversitesi Ziraat Fakültesi yetkilileri ile Ege İhracatçı Birlikleri Ziraat Mühendisi Oğuz Aşçıoğul, makine üreticisi firma yetkilileri, muhtarlar ve bölge çiftçileri katıldı.
Kuru kayısı 114 ülkeye gönderildi
Türkiye, 2019-2020 sezonunun bitmesine sayılı günler kala ihracatta 250 milyon doları aştı. 25 Temmuz 2020 tarihi itibariyle kuru kayısıda 95,6 bin ton karşılığı 250 bin 238 bin dolarlık döviz geliri elde edildi. Kayısı ihracatı bir önceki sezona göre yüzde 1 gelişim gösterdi.
Türkiye 114 ülkeye kuru kayısı gönderirken, Amerika Birleşik Devletleri 35,2 milyon dolarlık kuru kayısı tercihi ile zirvede yer aldı. Almanya, 23,2 milyon dolarlık ihracatla ikinci olurken, Fransa 22,2 milyon dolarlık kuru kayısı alımıyla listenin üçüncü sırasında var oldu.