Türklere Anadolu'nun kapılarını açan Malazgirt Savaşı alanının noktasal tespiti için yürütülen proje kapsamında bu yıl ilk defa drona entegre edilen "manyetometre cihazı" kullanıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığının desteklediği, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ahlat Müze Müdürlüğü ve Muş Alparslan Üniversitesi iş birliğiyle 2020'de hayata geçirilen "Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma" projesi kapsamında 12 üniversiteden bir araya gelen 38 akademisyen, 1071'deki savaşın yapıldığı alanı tespit etmek için çalışma yürütüyor.
Anadolu'yu "Türk yurdu" yapan savaşın kalıntılarının gün yüzüne çıkarılması için alanında uzman akademisyenler, ilçeye 11 kilometre uzaklıktaki Gülkoru köyü kırsalında savaşın yaşandığı değerlendirilen alanda, drona entegre edilen "manyetometre cihazı" ile tarama yaptı.
Daha önce bölgede ok ve mızrak uçları ile çeşitli savaş aletleri ortaya çıkaran proje ekibi, çalışmaların üçüncü yılında da elde edilecek bulgularla kentin tarihine ilişkin önemli bulgular elde etmeyi hedefliyor.
- "Savaş alanını tespit etmek adına her türlü teknolojik imkanı denemek istiyoruz"
Projeye bilimsel danışmanlık yapan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Çevik, AA muhabirine, Malazgirt ilçesinde savaşın önemli aşamalarından birinin cereyan ettiğini düşündükleri Gülkoru köyü kırsalında çalışma yürüttüklerini söyledi.
Bölgede 3 kilometrekarelik alanda çalışma yaptıklarını ifade eden Çevik, şöyle konuştu:
"Haziran, temmuz ve ağustos aylarında çalışmalarımızı yürütüyoruz. Fakat, özel bir durum ortaya çıktığı için ekim ayında Malazgirt'te çalışma yürüttük. Savaş alanını tespit etmek adına her türlü teknolojik imkanı ve jeofizik uygulamasını yerinde denemek istiyoruz. Savaşın olduğunu düşündüğümüz çok geniş alanlar var. Bu alanların taranmasında teknolojinin bize çok faydası oluyor. Ülkemizde bir arkeolojik çalışmada kullanılan yöntemi ve cihazı burada deniyoruz. Onun için profesyonel bir ekiple buradayız. Savaşa ait metal objeleri, geniş alanlarda daha kısa sürede ve etkili bir şekilde bulmaya yardımcı olacağını düşündüğümüz bir cihaz."
Üçüncü yılın son etabıyla 2022 çalışmalarını tamamlayacaklarını aktaran Çevik, "Cihaz pek çok alanda çalışıyor ancak bu tarihte boş kaldı. Biz de hemen gelecek yılı doğru planlayabilme adına ilk kez bir arkeolojik bir çalışmada ne tür sonuç vereceğini görmek adına ekim ayı ortasında çalışma yürütüyoruz. Bu yılın son çalışması. Ok uçlarında arkeometri çalışması yapılacak." dedi.
- "Manyetik çalışma, savaş alanı arkeolojisinde ülkemizde ilk defa uygulanmaktadır"
Bitlis Eren Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yunus Levent Ekinci de Malazgirt Savaş alanının tespiti çalışmalarında bu yıl manyetik yöntem denediklerini belirtti.
Geçen yıl mezar yapılarını belirleyebilmek amacıyla elektrik özdirenç tomografi ve jeoradar çalışmalarının yapıldığını anımsatan Ekinci, şunları kaydetti:
"Bu yıl ok ucu, kılıç, kalkan gibi metalik nesnelerin yerlerini belirleyebilmek amacıyla manyetik yöntemimizi uyguluyoruz. Dron yardımıyla belirli bir yükseklikten önceden belirlenmiş alanlarda profiller boyunca ölçümleri gerçekleştiriliyor. Bu aşama tamamlandıktan sonra 'Belirti Haritası' adını verdiğimiz manyetik haritaları oluşturuyoruz. Bu yıl aldığımız sonuçlar neticesinde gelecek yılın kazı planları ortaya çıkacak. Dron yardımıyla gerçekleştirilen manyetik çalışma, savaş alanı arkeolojisinde ülkemizde ilk defa uygulanıyor. Teknolojik olarak bütün imkanlardan faydalanıyoruz. Proje kapsamında 3 farklı jeofizik yöntemini uygulamış oluyoruz. Jeofizik yöntemleriyle Malazgirt Savaşı alanının belirlenmesine yönelik çalışmalara katkılarımız devam edecek."
Manyetometre cihazıyla belirli yükseklikten bir profil boyunca sürekli ölçümlerin alındığını anlatan Ekinci, "Mıknatıslanma şiddeti değişimini temel alan yöntem vasıtasıyla bir düzlem üzerinde ölçülen anomaliler haritalandırılmaktadır. Böylece nerelerde arkeolojik kazı yapılması gerektiği belirlenebilmektedir. Manyetik yöntem yerden de yapılabilir ancak alanın daha hızlı taranabilmesi amacıyla bir drona entegre edilmiş halini kullanıyoruz. Böylelikle çok geniş alanları kısa sürede tarayabilmekteyiz." diye konuştu.