İSTANBUL (AA) - Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, eğitim verilen tüm alanlarda mesleki eğitimde üretim kapasitesinin devasa noktalara ulaştığını belirterek, 2021 yılını 1 milyar 161 milyon liralık gelirle tamamladıklarını, 2022 hedefininse 1,5 milyar lira olduğunu kaydetti.
Bakan Özer, Pendik'te Teknopark İstanbul AŞ ile Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü İmza Töreni'nde yaptığı konuşmada, Türkiye'de meslek liselerinin yıllarca kötü bir duruma düşürüldüğünü, "Aradığım elemanı bulamıyorum" ve "Ne olacak bu meslek liselerinin hali?" şeklinde dile getirilen sürecin yanlış eğitim politikalar sonucu oluştuğunu söyledi.
Katsayı uygulamasının da bu yanlış eğitim politikalarından biri olduğuna işaret eden Özer, imam hatipler ile meslek liselerinin yükseköğretime erişimini engellemek için yapılan müdahalenin maliyetini toplumun çok büyük bedellerle ödediğini ifade etti.
Milli Eğitim Bakanlığının da iş gücü piyasasının talebini karşılayamama, okullar arasında başarı farkı oluşması ve ortaöğretim sisteminin dengesini bulmamasının getirmiş olduğu maliyeti ödeyerek bu süreci geçirdiğini belirten Özer, 2012'de katsayı uygulamasının kaldırılmasının ardından mesleki eğitimin güçlendirilmesi için çok büyük hamleler yapıldığını anlattı.
Türkiye'de özel sektör, mesleki eğitimi üzerine almadığı için farklı bir yaklaşımla iş gücü piyasasının temsilcilerinin tamamını eğitim süreçlerinin içerisine dahil ettiklerini dile getiren Özer, şöyle konuştu:
"Yani birlikte müfredatı güncelleyelim. İşletmedeki öğrencilerin beceri eğitimlerini, stajlarını birlikte planlayalım. Mesleki eğitimin kalitesinde kritik rol oynayan, öğretmenlerin kendisini güncellemeye imkan tanıyan işbaşı ve mesleki girişim eğitimlerini birlikte planlayalım. Tek bir isteğimiz var. O da istihdamda öncelik sağlansın. Bu yaklaşımın, aslında bu topraklarda iş gücü piyasasının yıllardan beri beklemiş olduğu yaklaşım olduğunu görmekten büyük mutluluk duyduk. Genelde Milli Eğitim Bakanlığıyla diyalog şu şekilde olmuş: Sektör bina yapıyor, sektör atölyeler yapıyor ama süreçlere katılamıyor. Süreçlere katılamazsa, müktesebatı taşıyamazsa, eğitimin kalitesinin artması mümkün değil. İşte bu adım, son 2-3 yıl içerisinde mesleki eğitimdeki ayağa kalkışın, memlekete tekrar umut oluşun ana başlangıç noktası."
Bakan Özer, bu yaklaşımla ASELSAN Mesleki Teknik Anadolu Lisesi'ni, Teknopark İstanbul Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'ni, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi mesleki teknik Anadolu liselerini kurduklarını ve LGS'de yüzde 1'lik başarı diliminden öğrenci aldıklarını belirtti.
- "Mesleki eğitimde sektörle iş birliği kısa sürede meyvelerini vermeye başladı"
İstanbul Sanayi Odası ve İstanbul Ticaret Odası'yla da çok farklı iş birliklerinin içerisine girdiklerini aktaran Özer, "Şu anda eğitim vermiş olduğumuz tüm mesleki eğitim alanlarında sektörün en güçlü temsilcileriyle iş birliği yapıyoruz. İş birliği yapmadığımız tek bir mesleki eğitim alanı yok. İşte bu birlikte olabilmek, tüm müktesebatı tek bir noktaya teksif edebilmek kısa sürede meyvelerini vermeye başladı." dedi.
Akademik olarak başarılı öğrencileri adım adım mesleki eğitime kazandırdıktan sonra meslek liselerinin üretim kapasitesinin artmaya başladığını vurgulayan Özer, "Eğitim verilen tüm alanlarda, mesleki eğitimde üretim kapasitesi devasa noktalara ulaştı. 200 milyonluk (TL) gelirlerden şu anda 1 milyar 161 milyonluk (TL) gelirle 2021 yılını kapattık. 2022 yılındaki hedefimiz 1,5 milyar (TL). Yani şimdi, daha önceden 'Ne olacak mesleki eğitimin hali?' diyenler, 'Ya durdurun artık, bu alanlara üretime girmesin.' demeye başladı. O zaman doğru yoldayız." değerlendirmesini yaptı.
- "Meslek liseleri 74 ürünün ticarileşmesini sağladı"
Milli Eğitim Bakanı Özer, inovasyon, dünyadaki üretim kapasitesinin farklı noktalara gitmesi, fikri mülkiyetin üretim kapasitesindeki yeri, patent, faydalı model, marka, tasarımın artık rekabet edilecek ülkelerin vazgeçilmezi olması, rekabetin fikri mülkiyet ve sınai haklarda düğümlenmesi gibi yeni yaklaşımlardan hareketle tüm bunları mesleki eğitime adapte ettiklerini aktardı.
Bu kapsamda meslek liselerinde 50 Ar-Ge merkezi açtıklarını aktaran Özer, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Artık meslek lisesi öğretmenlerimiz, öğrencilerimiz patent, faydalı model, marka, tasarım tescili almaya başladılar. Milli Eğitim Bakanlığının geçmişe dair verilerine baktığımız zaman yıllık 2,9 yani 3 ürünün tescilini aldığını görüyoruz. 2022 yılında Milli Eğitim Bakanlığının aldığı tescil sayısı 7 bin 538. Patent, faydalı model, marka, tasarım tescili... Hedefimiz 2022 yılında 7 bin 500'dü, onu aştık. 2022 yılındaki hedefimiz aslında bunun ticarileşmesiydi. Meslek liseleri bunu da sağladılar. 74 ürünün ticarileşmesini sağladılar. Artık meslek liseleri yurt dışına ihracat yapmaya başladı. Meslek liseleri, mahkum edildiği o sıkışık alandan, artık hiçbir öğrencinin tercih etmek istemediği ama zorunlu bir destinasyon olarak gittiği bir lise türünden, başarılı öğrencinin yerleşmek için yarıştığı bir lise türüne dönüştü."
Meslek liselerinin, Kovid-19 sürecinde vatandaşın ihtiyacını karşılamak için maske, dezenfektan, maske makinesi, hızlı antijen kiti, video laringoskop cihazı ve solunum cihazı üreterek, salgın sürecinin rahat atlatılmasında önemli bir fonksiyon üstlendiğine dikkati çeken Özer, "Mesleki eğitimi güçlendirirsek sadece iş gücü piyasasının ihtiyaç duyduğu elemanı yetiştirmiş olmayız, aynı zamanda o üretim kapasitesini değişen koşullara her zaman adapte edebilme kapasitesine sahip oluruz." dedi.
Enerji ve gıda tedarik zincirlerindeki sıkıntıların tarımı ön plana çıkarmaya başladığına değinen Özer, bu kapsamda Tarım ve Orman Bakanlığı ile iş birliğinde 123 mesleki teknik Anadolu lisesini tarım alanında eğitim vermek ve üretim yapmak üzere seferber ettiklerini dile getirdi.
- "Türkiye'de çırak ve kalfa sayısını 2022'in sonunda 1 milyona çıkartacağız"
Mesleki eğitimin yapıldığı ikinci bir alanın da mesleki eğitim merkezleri olduğuna işaret eden Özer, katsayı uygulamasından önce Türkiye'deki mesleki eğitim merkezlerinde 250 bin civarında çırak ve kalfa olduğunu, katsayı uygulamasından sonra bu sayının 74 bine düştüğünü vurguladı.
Mesleki eğitim merkezlerini ayağa kaldırmak için lise diploma hakkı verdiklerini, çeşitli iyileştirmeler yaptıklarını ve ancak sayıyı 159 bine çıkardıklarını belirten Özer, "Sonra dedik ki Türkiye'nin en büyük ihtiyacı olan yer burası. Bunun tüm Türkiye'de, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerde çok yaygın bir şekilde karşılık bulması gerekiyor. Bu amaçla 25 Aralık 2021'de 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nda üç kritik değişiklik yaptık. İlk kez mesleki eğitim merkezleri hem işveren için hem de gençlerimiz için çok cazip bir mekanizmaya kavuşmuş oldu. 25 Aralık 2021'de Türkiye'de 159 bin çırak, kalfa vardı. Gelinen noktada bugün Türkiye'de 580 bin çırak, kalfa var." diye konuştu.
Bu süreci yasal teminat altına aldıklarını, işverenlerin ve gençlerin bu sürece katılmak istediklerini aktaran Özer, şunları kaydetti:
"Çünkü mesleki eğitim merkezine katılan her öğrenci ayda asgari ücretin yüzde 30'u kadar yani 1700 TL devlet tarafından alıyor ki -bu daha önceden işveren tarafından veriliyordu- bunu devlet olarak üzerimize aldık. Kalfa, yine asgari ücretin yüzde 30'unu almaya devam ediyordu. Çırak kalfa sertifikasyonu farklı olduğuna göre alacağı ücretin de farklı olması gerekiyordu, yüzde 50'ye, 3 binin üzerine çıkardık. Gördük ki sahada ciddi bir karşılığı var. Cumhurbaşkanımızın açıklamış olduğu gibi bu sayıyı 2022'nin sonuna kadar 1 milyona çıkartacağız. Dolayısıyla bu ülkede artık 'Aradığım elemanı, çırağı, kalfayı bulamıyorum.' kim diyorsa yalan söylüyordur. Çünkü her türlü mekanizma, her türlü destek var."
Türkiye'nin en çok sıkıntı çektiği konulardan birinin genç işsizlik oranları olduğuna dikkati çeken Özer, mesleki eğitim merkezlerinin genç işsizlik oranlarını düşüreceğini ve rasyonel iş gücü piyasasında karşılığı olan mekanizmayı sağladığını söyledi.
İmzalanan protokolle Teknopark İstanbul yerleşkesine mesleki eğitim merkezi kuracaklarını, burada bulunan tüm firmaların mesleki eğitim merkezi üzerinden çırak ve kalfa ihtiyacını karşılayabileceğini bildiren Özer, bu mesleki eğitim merkezi üzerinden Teknopark İstanbul'daki bir firmada çalışan çıraklara 1700 liranın yanı sıra yönetim tarafından ilave 500 lira verileceğini belirtti.
Teknopark İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Metin Yerebakan da Teknopark İstanbul ve yerleşkede bulunan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi hakkında bilgi vererek, okulun LGS'de yüzde 1'lik dilimden öğrenci aldığını kaydetti.
Konuşmaların ardından Bakan Özer ile Yerebakan, Teknopark İstanbul'da mesleki eğitim merkezinin kurulmasını sağlayacak Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü'nü imzaladı.
Marmara Üniversitesi Abdülkadir Meragi Güzel Sanatlar Lisesi öğrenci ve öğretmenlerinden oluşan orkestranın müzik dinletisi sunduğu programa, AK Parti İstanbul Milletvekili Osman Boyraz ve İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Levent Yazıcı ile diğer ilgililer katıldı.