Bursalı iki firma tarafından geliştirilen, üzerinde interaktif kaskın da bulunduğu akıllı asker kıyafeti ‘Nefer’ ile insansız kargo aracı ‘Kanatlı Katır’ operasyon bölgelerinin vazgeçilmez iki unsuru olacak. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) tarafından organize edilen Uludağ Özgün Ürün Projeler Çalıştayı’nda görücüye çıkan iki proje, Savunma Sanayi Müsteşarlığından (SSM) tam not aldı.Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) öncülüğünde savunma ve havacılık sektörlerinde üretim yapan Bursalı firmaların bir araya geldiği ‘Uludağ Özgün Ürün Projeler Çalıştayı’nda eğitim uçağı projelerinden insansız kara ve hava araçlarına kadar 20’ye yakın proje tanıtıldı. Bursalı firmaların projeleri arasında yer alan insansız kargo aracı Kanatlı Katır ile üzerinde interaktif kaskında bulunduğu akıllı asker kıyafeti Nefer katılımcılardan tam not aldı. Savunma Sanayi Müsteşar Yardımcısı Celal Sami Tüfekçi, Bursa’nın geçmişten gelen tecrübesiyle savunma ve havacılıkta önemli aşama kat ettiğini söyledi.BTSO, Türkiye’nin gelecek hedeflerine ulaşmasında önemli rol oynayan stratejik sektörlerde farkındalık oluşturmaya devam ediyor. Bünyesinde bulunan Uzay Havacılık ve Savunma Kümelenmesi Konseyi ve Ur-Ge projeleriyle firmaların savunma ve havacılığa yönelmesini sağlayan BTSO, şimdi de Uludağ Özgün Ürün Projeler Çalıştayı’na imza attı. 2 gün boyunca düzenlenen çalıştayda firmalar, savunma ve havacılık projeleri ve ürünlerini tanıttı. Bursa Uzay Havacılık Savunma Kümelenmesi (BASDEC) üyesi firmalar, çalıştayda eğitim uçağı projesinden insansız kara aracı (İKA) projelerine, genel havacılık ve Taktik İnsansız Hava Aracı (TİHA) Motoru geliştirme projesinden insansız hava kargo aracına, savunma sanayi için 3-D yazıcı çalışmalarından geleceğin askeri kıyafetine kadar 20’ye yakın projeyi tanıttı.SSM’den tam notÇalıştaya katılan Savunma Sanayi Müsteşar Yardımcısı Celal Sami Tüfekçi, Bursalı firmaların savunma ve havacılık alanındaki projeleri hakkında bilgiler aldı. Türkiye’nin hedeflerine ulaşması için stratejik sektörlerdeki potansiyelini ve tecrübesini kullanması gerektiğinin altını çizen Tüfekçi, Bursa’nın otomotiv ve makine sektörlerinden aldığı güçle savunma ve havacılıkta güzel işler başardığını vurguladı. Bursalı firmaları başarılı projelerinden dolayı tebrik eden Tüfekçi, “Sahip olduğu sanayi tecrübesi ve üretimdeki becerileriyle Bursa’nın savunma ve havacılıkta daha önemli başarılara imza atacağına inanıyorum. Bu konudaki başarılı ve cesur adımlarından dolayı tüm firmalarımızı kutluyorum” diye konuştu.Yüzde 600’lük artışBTSO Yönetim Kurulu Üyesi İlker Duran, Bursa’nın uzay, havacılık ve savunma gibi yüksek teknoloji gerektiren sektörlerde potansiyelini artırdığını söyledi. ‘Bursa Büyürse Türkiye Büyür’ inancıyla Bursa’yı Türkiye’de ve dünyada hak ettiği konuma taşımak istediklerini ifade eden Duran, “Kendi tankı, kendi uçağı ve kendi helikopteri gibi çok özel projeleri üretme iradesini ve kabiliyetini ortaya koyan Türkiye’mizin hedeflerinde Bursa iş dünyası olarak söz sahibi olmak istiyoruz. Bu noktada en büyük güvencemiz, teknik alt yapımız, girişimci ruhumuz ve nitelikli insan kaynağımızdır. Bursalı firmalarımız savunma ve havacılıkta geçtiğimiz yıl yüzde 600’den fazla ihracat artışına imza attı. Savunma ve havacılık alanındaki ihracat rakamları henüz beklentilerimizin altında olmasına rağmen firmalarımızın bu iştahı, bölgemizin teknoloji üssü olma konusunda bizlere gelecek için umut veriyor” dedi.“Özgün projeler geliştiriliyor”Bursa Uzay Savunma ve Havacılık Kümelenmesi Başkanı Dr. Mustafa Hatipoğlu, BTSO’nun projeleri, Ur-Ge ve kümelenme faaliyetleri hakkında bilgiler paylaştı. BTSO’nun firmalar arasındaki birlikte hareket etme kültürünü geliştirdiğini ifade eden Hatipoğlu, ortaya çıkan bu sinerjiyle uzay havacılık ve savunma alanında özgün projelerin ortaya çıktığını belirtti. Hatipoğlu, “Kümelenmemizde faaliyet gösteren firmalarımız özgün projeleriyle sektörün güçlenmesine büyük katkı sağlıyor. BASDEC bünyesinde yer alan 100’e yakın üye firmamız, uzay, savunma ve havacılık alanında birlikte hareket etme kabiliyeti kazanıyor. Ortaya çıkan projeler de bunun en güzel göstergesi. Çalıştay sayesinde de üyelerimiz, projelerini ve ürünlerini bürokratlara aktarma imkanı yakaladı” ifadelerini kullandı.‘Kanatlı katır’ malzemeleri hızlı ve güvenli ulaştıracakAçılış konuşmalarının ardından Bursalı firmalar projelerinin detaylarını katılımcılarla paylaştı. Genel Havacılık ve TİHA Motoru Geliştirme projelerini anlatan Alida Firması Genel Müdürü Fahri Dönmez, ayrıca deprem, afet ve savaş ortamlarında yardım ve askeri malzemelerin ulaştırılmasını sağlayacak ‘Kanatlı Katır’ projesini de katılımcılarla paylaştı. Dönmez, Alida, Er-Mir ve Bemis firmaları ile birlikte hazırlanan ‘Kanatlı Katır’ sayesinde otonom ve uzaktan kumanda ile yardım ve askeri malzemelerin afet ve savaş bölgelerine daha hızlı ve güvenli bir şekilde ulaştırılmasının hedeflendiğini vurguladı.“Radar izi oldukça düşük”İnsansız hava kargo mantığıyla geliştirilen ‘Kanatlı Katır’ın iniş pistine ihtiyaç duymadığını dile getiren Dönmez, “Akıllı kargo modülü ile taşınan malzeme kolay bir şekilde alıcıya teslim edilebilecek. Söz konusu araç, fleks tekstil yapısı ile radar izi oldukça düşük. Motorun devre dışı kalması durumunda bile paraşüt yardımıyla yere inebiliyor. 33 saat havada kalabiliyor. Sadece yerden değil, uçaklardan da atılarak paraşüt ve kanat yardımıyla istenilen noktaya inebilir. Söz konusu projemiz 350 kilogramlık bir ağırlığı taşıyabilecek kapasiteye sahip. Şu an projemizin prototip çalışmaları hızla devam ediyor. Önümüzdeki seneye kadar ilk prototipini hazırlayıp, testlere başlamayı hedefliyoruz” açıklamalarında bulundu.Geleceğin askeri kıyafeti ‘Nefer’Ulutek Teknopark’ta faaliyet gösteren Bizpark Firması Genel Müdürü Emre Balcı ise geleceğin askeri kıyafeti ‘Nefer’in detaylarını katılımcılarla paylaştı. Akıllı kıyafetlerle ilgili Rusya, Avustuya, Amerika ve Almanya’da önemli çalışmaların yapıldığını belirten Balcı, ‘Nefer’ projesinde interaktif bir kaskın olduğunu belirtti. Bu kask üzerinden vücuda yerleştirilen sensörler yardımıyla ortamdaki hava ve basıncın kontrol edildiğini ifade eden Balcı, “Akıllı kıyafet sayesinde yapılan hareketlerden, vücudun ve silahın kontrol edilmesini, hesaplamasını, askerin nasıl ateş etmesini, havadaki gaz ve oksijen oranları seviyesini görmesini istiyoruz. Kask içerisinde gece görüş ve termal kamera da yer alıyor. Kaskta yer alan dijital dürbün de askerin uzak mesafeleri görmesini sağlayabilir” dedi.Akıllı kıyafetle yaralanmalara müdahaleBalcı, tüm sistemin kask üzerinden yönetebilmesini amaçladıklarını belirterek, ilk prototipi önümüzdeki ocak ayına kadar tamamlayıp testlere başlamayı hedeflediklerini söyledi. ‘Nefer’ projesinin ikinci faz süreci ile ilgili de bilgiler paylaşan Balcı, “Akabinde projemizde silah kontrolünün kask üzerinden yapılması, dost ve düşman birliklerini kask vasıtasıyla tanınması ve yapay zeka ile bölgenin kontrol edilmesini sağlayan bir noktaya gelmesini hedefliyoruz. Ayrıca kıyafet üzerinden yara tespiti ve bölgeye anlık pansuman yapılması konusunda çalışmalarımız bulunuyor. Bu şekilde akıllı bir kıyafet oluşturmak istiyoruz” şeklinde konuştu.“Bursa’da güzel bir heyecan var”Çalıştayın sonunda değerlendirmelerde bulunan SSM Sanayileşme Daire Başkanı Bilal Aktaş, BTSO ev sahipliğinde düzenlenen çalıştayın oldukça verimli geçtiğini belirterek, “Bursalı firmaların savunma ve havacılık üretimi noktasında çok güzel bir heyecanı var. Kümelenme çatısı altında bir araya gelen firmalar çok önemli projelere imza attığını görme imkanı yakaladık. Sektördeki oyuncuların birlikte hareket etme kültürü sayesinde daha farklı projelere imza atacağına inanıyorum” diye konuştu.İki gün boyunca 5 ayrı oturum halinde düzenlenen çalıştaya, Savunma Sanayi Müsteşarlığı Müsteşar Yardımcısı Celal Sami Tüfekçi’nin yanı sıra Askeri Fabrikalar Genel Müdürü Murat Akkaya, SSTEK Genel Müdürü Mustafa Gürsoy, SSM Sanayileşme Daire Başkanı Bilal Aktaş, SSM Helikopter Daire Başkanı Hüseyin Avşar, SSM Alt Sistemler Daire Başkanı Ata Şenlikçi, TEİ Motor Bölümü Müdürü Erhan Bilgiç, MKE Fabrika Müdürleri ve SSM’de görevli çok sayıda bürokrat ile Uludağ Ünirvesitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Ulcay, Bursa Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir ve BASDEC Üyesi 50’ye yakın firma temsilcisi katıldı. Çalıştay toplu fotoğraf çekimi ile sona erdi.