Ferit DEMİR/HOZAT (Tunceli),(DHA)- TUNCELİ'de, bölgenin köklü kültürel geleneklerinden olan el dokuması kilim ve cacım (yatak, masa örtüsü) yapmayı ninelerinden öğrenen kadınlar, yok olmaya yüz tutmuş kültürü yaşatmaya çalışıyor.
Tunceli'nin en köklü geleneklerinden olan ve özellikle Hozat ve Pertek yöresinde geçmiş yıllarda sıkça dokunan ve her evde sergilenen cacım ile kilimler, son yıllarda yok olmaya yüz tuttu. Geleneği sürdürmek amacıyla Hozat Halk Eğitimi Merkezi'nce keçi kılından yapılan cacım ve yünden yapılan kilim atölyesi açıldı. Atölyeye katılan kadınlar, ninelerinden öğrendikleri dokuma işini devam ettiriyor.
'BU BİZİM EN ESKİ KÜLTÜRÜMÜZ'
Cacım ve kilim dokumayı ninesinden öğrendiğini anlatan Elmas Kahraman (65), Hozat Halk Eğitim Merkezi'nce böylesi bir kursun açılmasının önemli olduğunu söyledi. Kahraman, bu geleneği yaşatmaya kararlı olduklarını belirterek, "Kilim ve cacım dokumayı öğrenmeyi ninemden ve annemden öğrendim. Eskiden sürekli bu dokumaları yapardık. 8 yaşındayken cacım dokumayı öğrendim. Annem evde küçük bir cacım tezgahı kurmuştu. Her gün bakıp yanında durarak öğrendim. Şimdi ben de dokuyorum ve isteyenlere de öğretiyorum. Bu bizim en eski kültürümüz yaşatmalıyız ve bizden sonra da bu kültür yaşamalı" dedi.
'BİR CACIM 3 AYDA BİTER'
Kahraman, bir oda büyüklüğündeki cacımın yapımının 3 ay sürdüğünü ifade ederek, şunları söyledi:
"Cacım ve kilimleri annelerimiz geçmişte keçi ve koyun kılından yapardı. Kök boya kullanırlardı. Şimdi keçi kılı bulmak çok zordur. Belli yerlerden temin etiğimiz kök boyalar ile bulduğumuz özel iplikleri kullanarak cacım ve kilimleri yapıyoruz. Çok uzun bir emek harcıyoruz 3 ayda ancak bir cacım bitiyor. Cacımları fiyatı 300 liradan başlıyor. Pahalı olduğu için insanlar pek alamıyor. Ama Tunceli Valimiz Tuncay Sonel, emeğimize sahip çıkarak bu kilim ve cacımları satın alarak kendisini ziyaret edenlere veriyor. Biz bu kültürü yaşatmak, bizden sonraki kuşağa aktarmak istiyoruz. Tuncelili iş insanlarımız bize yardım etsin ve bu el emeği ürünlerimizi alsınlar. Bizlere bu kültürün devamı için çabamızı sürdürelim."
Cicim ve kilim dokumayı öğrenen son kuşak dokumacılardan Arzu Kahraman ise bölgenin en eski geleneklerinden bu dokumacılığını yaşatmak için büyük bir çaba gösterdiklerini söyledi. Kahraman, "Çok büyük bir emek istiyor. İp bükümü hazırlanması çözgüsü inanılmaz bir yorucu süreç gerektiriyor. Ben cacım ve kilim dokumayı annemden, nenemden ve yakın akraba yaşlılardan öğrendim. Hem zamanımı değerlendiriyorum hem emek harcayarak dokuma yapıyorum. İş insanlarımız ve devlet büyüklerimizin bize sahip çıkması ve bizlerde bu kültürel geleneğimizi yaşatmak istiyoruz" diye konuştu.
FOTOĞRAFLI