Türkiye’de sadece Bilecik’in Pazaryeri ilçesinde üretilen şerbetçiotunun ülkemizde sadece içki sektöründe kullanıldığını, hâlbuki Avrupa’da kozmetik ve sağlık gibi birçok alanda hammadde olduğunu belirten Ot-Gül Kooperatif Başkanı Zafer Kozpınar, “Şerbetçi otu daha güzel, yaygın alanlarda kullanılması gerek. Bu ürünün ARGE çalışması olursa, daha güzel ve faydalı alanlarda kullanılacağına inanıyorum” dedi.
Pazaryeri ilçesinde yaygın olarak üretilen şerbetçiotu, kozmetik alanında dünya çapında kadınların en sevdiği bitkiler arasında geliyor. Birçok ilaç sanayinde de kullanılan şerbetçiotunun Türkiye’de kullanıldığı tek alan ise içki sanayi. Üreticiler ürünlerini içki sanayide kullanılmasını için üretiyor. Özellikle yurt dışı ülkelerinde, kozmetik ve ilaç sanayinde kullanılan ürün sayesinde kadınlar bir çok sorunlarına çözüm bulabiliyor. Üreticiler, ürünlerinin Türkiye’de de gıda, ilaç ve kozmetik alanında kullanılacağı günü bekliyor. Yetiştirilmesi ve bakımı zaman isteyen ürün yaklaşık 5 metreye ulaştığı zaman hasat yapılıyor. Üreticisinin yaklaşık 4 aylık bir süreçte emek verdiği şerbetçi otu ardından toplanarak ilçede bulunan kooperatife götürülüyor. Burada işlenen ot ardından içki sanayinde kullanılmak üzere satılıyor.
“Belli ilaçlarda kullanılıyor”
Üretici İbrahim Şen, yılda sadece bir kez ekilebilen şerbetçiotunun ilaç sanayinde, pak mayada, koku ve aroma versin diye kullanıldığını söyledi. Her yıl altından yeni sürgünler verdiğini bu sayede tohumunun kendinden olduğunu belirten Şen, “Biz de iplere asıyoruz. Mart ayında tarlaya çıkıyoruz. Ağustos ayının 15’i ile 30’u arasında hasadı oluyor. İlk yıllarda hep elle oluyordu. Şimdi teknoloji geliştiği için toplama makinalarımız var. Kesip kooperatifimize götürüyoruz. Fabrikada toplanıyor. Elle toplama kalmadı gibi bir şey. Fiyat olarak idare edecek gibi, ama masrafları çok. İşçi bulma sorunu da oluyor. Kendi ailemizin içinde yapmaya uğraşıyoruz. Genç nesil de hep dışarı çıkıyor. Maalesef yapacak bir şey yok. Yıllar içinde bu sektör de bitecek galiba. Belli ilaçlarda kullanılıyor. Araştırma yapılması lazım” dedi.
“Yurt dışında kanser tedavilerinde de kullanılmaya başlandı”
Ot-Gül Kooperatif Başkanı Zafer Kozpınar, şerbetçiotunun 1960’lı yıllarda Türkiye’ye getirildiğini söyledi. Otun en güzel veriminin Bilecik’in Pazaryeri’nde alındığını ifade eden Kozpınar, sözlerine şöyle devam etti:
“1972 yılında kooperatifimiz kuruldu. Şerbetçiotu aromatik bir bitkidir. İlaç sanayiinde de kullanılmaktadır. Bu yıllarda duyduğumuza göre kanser tedavilerinde de kullanılmaya başladı. Şerbetçiotu çok güzel ve ilçemizi geçindiren bir ürün. Bunun devamlılığı için biz elimizden geleni yapmaktayız. Yalnız bu yıl sel ve doğal afetlerden dolayı 70 dekar arazimiz sular altında kaldı. Yaklaşık 50-60 ton şerbetçiotu zarar gördü diye tahmin ediyorum. Fiyata vurduğumuzda ortalama 500-600 bin lira zararımız var. Krem yapıldığını biliyorum şerbetçiotundan. Değişik ürünlerde kullanılıyor. Ama ülkemizde pek yaygın değil. Genellikle yurt dışında kullanılıyor. Ben Almanya’ya gittiğimde hardala kadar kullanıldığını gördüm. Daha güzel alanlarda değerlendirilmesi lazım. Bu ürünü verelim ARGE çalışmaları yapılsın. Bizim burada laboratuvarımız olmadığı için yapamıyoruz. Özellikle bu konuda üniversiteler yardımcı olabilir. Bu ürünün ARGE çalışması olursa, daha güzel ve faydalı alanlarda kullanılacağına inanıyorum.”