Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verileri doğrultusunda toplumun yüzde 1’ini oluşturan görme engelliler, artık kendileri için özel tasarlanmış oy kullanma cihazı ile “hiç kimseye göstermeden” oylarını kullanabilecekler.Braille Teknik tarafından tamamen yerli üretim olarak imal edilen cihaz, 17. Akademik Bilişim Konferansı kapsamında Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi binasında açılan stantta sergileniyor. Oylarını birileri eşliğinde kullanan ve bu durumdan çok sıkılan görme engelli ve okuma-yazma bilmeyen vatandaşlar, seçimlerde sandığa gitmeme eşiğine kadar gelmişti. Yıllardır yanlarındaki refakatçi eşliğinde demokrasi grevini yerine getirmeye çalışan bu kişiler, yerli üretim cihaz sayesinde artık kimseye ihtiyaçları olmadan ve oylarını kimseye göstermeden görevlerini yerine getirebilecek.Cihaza ilişkin açıklamalarda bulunan Braille Teknik Genel Müdürü Uğur Demirci, çalışma sistemi olarak örneği olmayan bir makine olduğuna dikkat çekerek, ilk defa Türkiye’de üretildiğini söyledi. Demirci, “Hangi oy pusulası olursa olsun oylayacağı noktaları otomatik olarak bulup, anlık okuma teknolojisiyle yüzde 0 hatayla oy kullanılabilmesini sağlıyor. Bu sadece görme engelliler için değil, az görenler, mühür basamayacak derecede ağır fiziksel engeli olanlar, okuma-yazma bilmeyenler için üretilmiş bir cihaz. Tamamen yerli üretimdir ve şuanda dünyada örneği yok” dedi.“GÖRMEYENLER, ‘OY KULLANMAYACAĞIM, ARTIK BIKTIM’ DİYOR”Bu anlamda görme engellilerden gelen şikayetleri aktaran Demirci, “Ülkemizde görme engelliler yanlarındaki refakatçi eşliğinde oy kullanıyorlar. Bu yönde görmeyenlerden aldığımız şikayetler var. Bazı oy sandıklarında engelinin akrabasını almayıp oradaki bir sandık görevlisini yanlarına veriyorlar. Şahıs kendi akrabasını istiyor ve “hayır” deniliyor. Bu durumda da bayağı bir münakaşa oluyor. Bundan görmeyenler çok rahatsız. Bazı görmeyenler var ki, “Eğer bu cihazla tek başıma oy kullanabilirsem kullanacağım, yoksa oy kullanmayacağım. Ben artık bıktım” diyor. Dolayısıyla görmeyenlerin en büyük isteği yalnız başına oy kullanmaktır. Bu anlamda Anayasa’nın “Oy gizlidir ve bütün vatandaşlar yalnız başına oy kullanır” ifadesinde olduğu gibi onlar da bu şekilde oy kullanmak istiyor. İnşallah bu cihaz, görmeyenlere bu imkanı sağlayacak” diye konuştu.CİHAZ HAZİRAN SEÇİMLERİNE YETİŞECEK Mİ?“Cihaz 2015 Haziran Genel Seçimleri’ne yetişecek mi?” sorusuna ise Demirci, şu yanıtı verdi:“Ürünün geliştirilme aşamasında başlangıçtan bu noktaya kadar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın katkıları oldu. Sürekli oraya gidildi ve görüşler alındı, incelendi. Cihaz, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nca onaylandı ve “bu makine tamamdır” dendi. Aynı şekilde üretim geliştirme sürecinde görmeyenlerin içinde derneklerde birçok kez test edildi ve herkes tarafından “tamam” dendi. Dolayısıyla Yüksek Seçim Kurulu’nun da bilgisi var. Ama Yüksek Seçim Kurulu şuanda değerlendirme aşamasında ve ne olacağını henüz bilmiyoruz”“ENGELLİLER CİHAZIN HAZİRAN SEÇİMLERİNE YETİŞMESİNİ İSTİYOR”Demirci, “Görme engelliler cihazın haziran ayında yapılacak seçimlere yetişmesini istiyorlar mı? Size bununla ilgili gelen bir talep var mı?” sorusuna da, “Engelliler bu konuyla ilgili her gün bizleri arıyorlar. Durum nedir diye soruyorlar. Engelliler cihazın önümüzdeki seçimlere yetiştirilmesini istiyorlar. Çünkü birçok insan oy kullanmaktan vazgeçmiş durumda. Şuanda sandığa giden engellilerin içinde istediği partiye oyunun verilip verilmediği konusunda bir kuşku var. Dolayısıyla kendileri özgürce oylarını kullanmak istiyorlar” cevabını verdi.“TEK BAŞIMA OY KULLANMANIN ZEVKİNE VARACAĞIM”Görme engelli Tevfik Keleş ise, cihazla ilgili şunları söyledi:“Benim çok hoşuma gitti. İnşallah cihaz kabul edilirse tek başıma oy kullanmanın zevkine varacağım. Birçok sıkıntıyı yaşıyoruz. Yanımda ailemden birini götürdüğüm zaman bazen sandık başkanları, “görevlilerden biriyle kullanın” diye itiraz edebiliyor. Ama benim söylediğim şeye mührü basıp basmadığına güvenemezsiniz. Onun için bu cihaz çok iyi.”