Eskişehir’de çilingirlik yapan 48 yaşındaki Naime Boz, evlendikten sonra çilingir olan eşinin yanında mesleğin tam bir ustası oldu. Boz, 30 yıldır Türkiye’de ilk ruhsatlı çilingir olarak hem gelen müşterilerini şaşırtıyor, hem de sektördeki hemcinslerine öncülük ediyor.
Naime Boz, 17 yaşında evlenirken eşi çilingir Mehmet Boz’un yanına gelip görerek bu mesleğe büyük merak ve sevgiyle yaklaştı. Daha sonra eşinin desteği ile sektöre girerek Türkiye’nin ilk ruhsatlı kadın anahtarcı oldu. Naime Boz, bu mesleğini çok severek yaptığı ancak kadın olduğu için müşterilerin de merak şaşırmasına neden olduğu ifade etti.
Naime Boz, sektöre girmesi ile ilgili bilgi verirken, bu sektörde kadın olduğu nedeniyle yaşadığı zorluklarını da dile getirdi. Boz, “30 yıldır bu mesleği yapıyorum. Mesleğe nasıl başladım denirse evlendiğimden bu yana devam ediyorum. 17 yaşında evlendim. Eşimin mesleğiydi. Ben de gelip giderken hoşuma gitti bu meslek. Başta bir anahtar nasıl yapılır diye merakla geçtim makinenin başına. Sonradan çok hoşuma gitmeye başladı. Dedim ki eşime, ben burada çalışmak istiyorum seninle beraber, ‘olur’ dedi. Çocuklarım da o arada biraz büyümüştü. Bu mesleğe geçtim şimdi sürekli olarak buradayım yapıyorum. Müşteriler önce biraz yadırgıyor ve ’erkek mesleği, yapabilir misiniz?’, ‘Anahtar getirdik yapabilir misiniz?’ diyorlar. Bu tarz sorularla da karşılaşıyoruz, ama yaptığımı görünce de çok memnun kalıyorlar. 30 yıldır ustalık belgesi olmak şartıyla bu mesleği yapıyorum. Bir ara ustalık belgelerini veren bir okulumuz vardır. Orada öğretmenlikte yaptım, yani mesleğimi severek yapıyorum” diye konuştu.
“Millet ben dükkânda varken de ‘kimse yok mu?’ diye soruyor”
Naime Boz, kadın çilingir olduğu için yaşadığı toplum tarafından bazen ön yargı ile yaklaşıldığı ancak yaptığı işi görünce onların şaşırtmasına neden olduğu belirtti. Boz, “Mesela vatandaş geliyor diyor ki ‘ya biz anahtar yaptıracağız ama kimse yok mu?’ Ben varım diyorum, ‘siz yapabiliyor musunuz’ diye soruyor. Yaptığımı görünce siz eğeyi çok iyi kullanıyorsunuz diyorlar. Çok başarılısınız bir bayanın erkek mesleğini yapması çok güzel şeklinde övgüler alıyorum. Ama ilk başta ilk gelen müşteri mutlaka tedirgin giriyor. Bu meslek genelde erkek mesleğidir. Bayan olarak yaptırımdan ötürü tabi ki, Türkiye genelinde benim. Uzun yıllardır benim. Yeni yeni çıkmıştır onu bilemeyeceğim ama yıllardır ilk bayan anahtarcı olarak ben bulunmaktayım. Severek yapıyorum. Yani bilmiyorum, kumanda olsun, anahtar olsun her şeyi yapıyorum. Vatandaş dediğim gibi ilk geldiği anda anahtar yaptıracağız, kumanda yaptıracağız ‘işte bunları yapabiliyor musunuz?’ Laflarıyla çok karşılaşıyorum. Mesleğimden çok memnunum ve mesleğime aşığım. Severek yapıyorum. Tamirat olsun, kilit tamiri olsun hepsini ben rahatlıkla yapıyorum ve çok seviyorum” şeklinde konuştu.
Kadın olduğu için kapı açmaya gidemiyor
Naime Boz, diğer erkek anahtarcılar gibi kadın olduğu için her zaman bilmediği yerlere kapı açmaya gidemediği belirterek bu sektörde kadın olmanın bir olumsuz yanı olduğu da vurguladı. Boz, “Kapı açmalarda zorlanıyorum çünkü artık öyle bir devirde yaşıyoruz ki; kapı açmaya gittim zaman karşınızdaki vatandaşın iyi olup olmadığını bilemiyorsunuz. Yani biraz zor. Bu yüzden genelde pek kapı açmalara gitmemeye çalışıyorum. Gitsem de genelde güvendiğim bildiğim insanlara gidiyorum. Çünkü artık piyasa o kadar kötü oldu ki, bir bayanın bu işlere kendi başına gitmesi sıkıntı. Tamam, ben mesleğimi çok rahat yapabiliyorum ama yanımdaki vatandaş böyle olamayabiliyor. Kısacası sapıklık burada da öne çıkıyor” diye anlattı.
Kadın anahtarcı Boz, yeni nesil kızların da bu mesleğe el atmasını istedikleri söyleyerek, “İsterlerse insan mutlaka her şeyi başarır. Bunun kadını erkeği yok. Mutlaka başarır. İstesinler yeter ki ve sevsinler. Yani severse olur bu mesleği, sevmezse biraz zordur. Genç kızlarımızın da bu işlere el atmasını isterim, bundan gurur duyarım” dedi.
“Boynuz kulağı geçti, şimdi ben çırak o usta oldu”
Naime Boz’un sektörde usta olan eşi Mehmet Boz ise, eşinin başarısından mutlu olduğu, her zaman eşinin yanında bulunması onu rahat ettiği dile getirdi. Mehmet Boz eşi Naime Boz hakkında şunları kaybetti;
“Sene 1981’de ben bu mesleğe başladım. Yaklaşık 40 sene oldu. Evlendikten sonra eşim gelirken giderken merak etti, ben de elimden geldikçe destek oldum. Boyunuz kulağa geçti. Şimdi ben çırak, o usta oldu. Bayanların çözemeyecek iş yok. Yeter ki istesin. İstedikten sonra mutlaka çözer. Benim de zaten amacım oydu. Belli bir zaman sonra insan tek başına olduğu zaman canı sıkılıyor. Eşimle beraber olmak bana göre en güzel işlerden bir tanesi. Yani herkes eşi ile çalışırsa daha rahat eder, kafası da rahat olur. Her dakika yanında çünkü. Bayanlara özellikle destek verilmesine her zaman talep ediyorum. Anahtarcı olmaya bilir, ama başka mesleklerinde mutlaka devam ediyor” .