Geçtiğimiz yıl verilen teşvik sonrası Manisa’da 20 yıl sonra pamuğa dönen üreticiler dekar başına sadece 500 kilograma destek alacağını öğrenince kara kara düşünmeye başladı. Dekar başına 600-700 kilo pamuk alan üreticiler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye seslenerek sorunun çözülmesini istedi.
2018 yılı pamuk destekleme icmallerinin açıklanmasıyla birlikte dekar başına sadece 500 kilogram destek aldıklarını gören üreticiler 15 gün önce ektikleri 2019 yılı pamukları için şimdiden kara kara düşünmeye başladı. Üreticiler geçtiğimiz senelerde dekar başına ne kadar verim alınırsa destekleme verildiğini ancak geçen seneki ürün için dekar başına 500 kilograma kadar destek alacaklarını açıklanan icmallerle öğrendiklerini ve ne yapacaklarını şaşırdıklarını söyledi. Üreticiler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye bu durumun düzeltilmesi çağrısında bulundu.
20 yıl sonra geçtiğimiz sene tekrar pamuk ekmeye başlayan Manisa’nın Şehzadeler ilçesine bağlı Tilkisüleymaniye Mahallesindeki üreticiler dün açıklanan 2018 yılı prim destekleme icmalleriyle ne yapacaklarını şaşırdı. Şehzadeler Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Altındağ da pamuk üreticisini tarlasında ziyaret ederek yaşanan sıkıntının bir an önce çözülmesi gerektiğini söyledi.
Cumhurbaşkanının açıklaması umutlandırdı
Pamuğun zorlu bir sürecin ardından yetiştirildiğini kaydeden Şehzadeler Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Altındağ, "Yapılan emeğe, alınterine karşı, son zamanlarda bu primlerde az da olsa çok da olsa vatandaşın mağdur edilmemesi lazım. Eğer destekleme 500 kilogramdan baz alınacaksa bize direk desinler ki pamukta 400 lira dekar başına para veriyoruz. Biz de o zaman dekar hesabı yapalım. Alacağımız parayı bilelim. Üretici de bilsin. Şu anda 500 kilogramın üstünü verme, 500 kilogramın altına düştü mü o zaman kes. Bunun üstünde ürün alan vatandaş neden mağdur olsun? Pamukta ikinci mahsulü ektik bu boya getirdik. İlk ürünün primi yeni ödeniyor. Cumhurbaşkanımız bir açıklama yaptı. Bayramdan önce ödemelerin olacağını söyledi. Bir an önce bu ödemeler de olursa vatandaşın tam da mahsulüne para harcadığı zaman eline geçerse oldukça makbule geçer" dedi.
"500 kilogram sınırlaması mağdur etti"
Yeni icmaller çıkınca pamuk üreticisinin mağdur olduğunu kaydeden Altındağ, "500 kilogramı baz alarak bir prim ödemesi söz konusu. Bu geçen senelerde 580, 600, 650 kilograma kadar prim alan arkadaşlar var. Bu sene 500 kilogramdan olunca büyük bir tepki var ve her bir üreticinin de 15-20 ton gibi ürünlerine prim alamama durumu var. Biz pamuğun bir an önce üretilsin, üretim fazlalaşsın diye uğraşırken, bizim Manisa’da bu ikinci senemiz pamuk ekimi. Bir sene ödendi, ertesi sene 500 kilogramda kesilmesi bir cezalandırma gibi olur. Dekarda 600-700 kilograma kadar pamuk alan üreticilerimiz var. Bunların günahı ne? 500 kilogramdan 200 kilogram fark var ve buna prim alamıyor. Vatandaş bu primi alacağı için pamuğu ekti. Bu haberleri de duyunca geldiler şimdi pamuk tarlalarında kara kara düşünüyorlar. Diyorlar ki ’Bu seneye 400 kilograma inerse biz ne yapacağız.’ Yani bu işin bir garantisi yok. Geçen sene verilen prim bu sene kesiliyor. Buradan Sayın Cumhurbaşkanımıza, Tarım ve Orman Bakanımıza, Manisa milletvekillerimize sesleniyorum, bir an önce bunun düzelmesi ki bu diğer illerde de aynı, bu sorunun çözülmesini istiyoruz" dedi.
Üretici endişeli
Tilkisüleymaniye çiftçilerinden 57 yaşındaki Rasim Uysal ise şunları söyledi:
"Ben 57 yaşındayım. 2000 yılına kadar hep pamuk ektik. 2000 yılından sonra bazı sebeplerden dolayı pamuktan vazgeçtik ve mısıra döndük ve bugünlere mısırla geldik. Geçen sene pamuk ektik bunu severek yapmak için ektik. Geçen sene damlama sulama yaptık pamuklara, 600-650 kilogram pamuk aldık dekar başına. Şimdi primleri 500 kilograma düşürmüşler. 500 kilogramın üzeri yok. Biz neye göre hareket edeceğiz ve neye göre çalışacağız? Biz verimi artırıp nasıl çok para kazanırız onun hesabını yapıyoruz. Bir sürü masraf yapıyoruz. Damlaması, yapraktan beslemesi, kökten beslemesi. Bu sıkıntılarımızı duyurmamız lazım. Benim geçen seneki çiftçi kayıt sistemine göre 103 dekar yer vardı yaptığım pamuk 67 ton. Benim 17 ton pamuk gitti. Nereye gitti tayyare cemiyetine gitti. Bunlar gerçekten çok büyük ağır şartlar. 17 ton pamuk demek benim için büyük bir kayıp. Ben niye çalışıyorum 3 kuruş para kazanmak için. Ben mısırı eker geçerim yoksa. Amaç ne amaç; mısırda topraklar yoruldu pamuğa döndük ama bu gidişle pamuk da olmaz. Bunları yetkililerin çok iyi düşünmesi lazım. Türk milleti, çiftçisi aslında çok cefakardır. Yarın bunu ekmezsek gidip ABD’den, Brezilya’dan, Mısır’dan getirirler. İhracatla gelen paralar da buralara geri gider getirirler pamukları. 500 kilogram sınırlaması olmaz. Biz gerçekten de çiftçiliği severek yapan insanlarız. Laf olsun diye bu işi yapmıyoruz. Bu bizim mesleğimiz. İnsanlar iyi şeylere layık. Benim koca yaz ne bir tatilim var ne de başka bir şeyim. Benim şartlarım güzel olsun ki ben de ayakta durayım. Böyle giderse bizim işlerimiz çok vahim. Sonraki yıllarda değil eğer bu prim çıkmış 500 kilogramdan icmal çıkmış, verirlerse tamam bu iş biter. İlerleyen yılları hiç düşünmem pamuk ekmeyi dahi düşünmem. Kimse ekmez. Yapılacak iş değil. Bizim amacımız 3 kuruş daha fazla para kazanmak için pamuğa döndük. Yoksa ekerim mısırı geçerim. Mısırın masrafı yok. Cumhurbaşkanımızın ve Tarım Bakanımızın bunları duyması lazım. İcmali gördüm, Ramazan ayında oruçluyum inanın tansiyonum düştü."