Bitlis’te yaklaşık 2 buçuk yıldır Bitlis Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından Selçuklular döneminden kalma tarihi camide yapılan restorasyon kazılarında Selçuklu dönemine ait 863 yıllık tarihi bulgulara rastlanıldı.
Bitlis merkezde bulunan Ulu Cami'de yapılan restorasyon kazısında tarihe ışık saçacak önemli bulgular gün yüzüne çıkarıldı. Yaklaşık 2 buçuk yıldır devam eden restorasyon kazıları kapsamında kazı ekibi cami içerisinde toprak altında gömülü olan Selçuklu dönemine ait 863 yıllık, havuz, cami sütunları ve o döneme ait birçok bulgu gün yüzüne çıkarıldı.
Adana Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Restorasyon Proje Mühendisi Mustafa Yeğin, yaklaşık 2 buçuk yıldır devam eden restorasyon kazı çalışmaları kapsamında bir çok bulguya rastladıklarını söyledi.
Son 6 aydır rastladıkları bulgular nedeniyle camide etraflıca bir çalışma başlattıklarını anlatan Yeğin, "Bu süreç içerisinde bizde mimari buluntu olabilecek çok önemli bulgulara ulaştık. Bu nedenle çalışmaları arkeolog arkadaşlarımızla birlikte devam ettiriyoruz. Yaptığımız çalışmalar kapsamında şu anda hemen hemen alanda tarihsel hangi kanıtların olabileceğini tahmin etmeye başladık. Örneğin caminin içerisinde Selçuklular döneminden kalma havuzun olduğunu, cami etrafının ramaklarla çevrili olduğunu, Bitlis’in tarihi 5 Minaresinden biri olan Ulu Cami Minaresinin aslında camiden ayrı olmadığını minarenin camiye bitişik olduğunu, kuzey yönden girişlerinin olduğunu fakat bunun zaman içerisinde kapatıldığını görüyoruz." dedi.
Çalışmalar kapsamında caminin yeniden aslına uygun olarak restore edileceğini kaydeden Adana Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Restorasyon Proje Mühendisi Mustafa Yeğin şöyle konuştu: "Uzmanlar tarafından aldığımız raporlar doğrultusunda koruma kurulundan projelerimizin onaylanmasını ve o süreç dahilinde de inşanın ve uygulamanın devam etmesini sağlayacağız. Burada yapacağımız çalışmalar bütünleme çalışması yani mevcut izlere göre, elde edilmiş arşiv, bilgi, belgelere göre restorasyon yapacağız. Camiyi revaklarıyla tekrar eski aslına uygun olarak ilk dönemindeki aslına geri döndüreceğiz."
Caminin tarihiyle ilgili bilgi veren Araştırmacı Yazar Törehan Serdar ise Bitlis Ulu Camii'nin 1150 tarihinde Selçuklu Atabeylikleri zamanında yapıldığını söyledi. Caminin Selçuklu döneminde yaşayan Artukoğulları tarafından yapıldığını anlatan Araştırmacı Yazar Serdar, caminin tarihinin 863 yıllık olduğunu anlattı.
Yapılan restorasyon kazılarında Anadolu'daki şah eselerden bulgular ortaya çıktığını ifade eden Serdar şöyle konuştu: "Kazılar kapsamında 863 yıllık caminin sütunları, havuz ve daha birçok kalıntı ortaya çıktı. Buda şunu gösteriyor. Bitlis dönemlerden beri büyük depremler atlattı bu yüzden bu tarih 1441 yılından bu yana toprak altında kaldı. Biz burada camiyi tarihine uygun restore etmek isterken tam tarihi ortaya çıktı. Sonra Anadolu da Bursa tarafında görülebilecek cami içerindeki havuz ortaya çıktı. İsteğimiz ortaya çıkan bu tarihe uygun olarak restore edilmesi ve Bitlis halkının hizmetine açılmasıdır."
Ahlat Müze Müdürlüğü'nde görevli Arkeolog Ümit Yarıcı da yapılan kazılar neticesinde ortaya bulgular çıkmasının ardından kazıyı dahil olduklarını söyledi.
Çalışmaların son aşamaya geldiğini açıklayan Arkeolog Yarıcı, "Kazılarda tarihi çeşitli sütunlar, revak parçaları, duvar kalıntılarını ortaya çıkardık. Şu anda ön revaktan girişe kadar olan kısmı biz açığa çıkardık. Bunun restorasyon çalışmaları devam ediyor." diye konuştu.