1999 yılında toplumu sigara başta olmak üzere tütün ve tütün mamullerinin zararları konusunda bilinçlendirmek üzere kurulan Türkiye Sigarayla Savaş Derneği’nin (TSSD), kuruluşundan bu yana düzenlediği ve bu yıl 20’ncisi gerçekleştirilen “İnsanlığın Gerçek Dostları” ödül töreni yapıldı. Törene, iş, sanat, siyaset, akademi ve STK’lardan önemli isimler katıldı. Törene katılan isimler arasında yer alan İstanbul İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu yaptığı açılış konuşmasında, kilo, hareketsizlik ve bağımlılığın Türk toplumu için büyük risk oluşturduğunu belirterek, “Sigara kalp krizinden beyin damarlarına kadar bütün vücudumuzu etkiliyor. Sigara kullananların sayının 2 milyonu geçmemesi gerekiyor. Sağlıklı toplum, sağlıklı gelecek demektir” diye konuştu.
Dumansız hava sahası mücadelesiyle sadece 2018 senesinde 53 bin kez denetleme yapmaları için çağrı aldıklarını söyleyen Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, “Geçmişte kimyasal saldırı diye düşündüğümüz sigara alışkanlığı artırma çabasının tam tersine hareket ettirebilmek TSSD’nin başarısıdır. Sigara demek; kanser, çoğumuzun farkında olmadan yaptığı nefes almanın ne kadar değerli olduğunu bir süre sonra anlamak, yaşam kalitesini düşürmek, kul hakkı yemek, annesinin bebeğine babasının yavrusuna haksızlık etmesi, çevreyi zehirlemek demektir. Bu bilinci topluma öğretmemiz lazım. Kullanan sayının 2 milyonu geçmemesi gerekiyor” dedi.
Memişoğlu, “Sağlıklı toplum, sağlıklı gelecek demektir. Bugün sigara kalp krizinden beyin damarlarına kadar bütün vücudumuzu etkiliyor. Özellikle gençlerin bu konuda bilinçli olması gerekiyor. Kilo, hareketsizlik, bağımlılık bunlar Türk toplumunun en büyük risklerinin başında geliyor. Özellikle aile hekimliğinde nasıl beslenmemiz gerektiğini, bağımlılıktan nasıl kurtulmamız gerektiğini ve nasıl egzersiz yapmamız gerektiğini öğrenebilecek alt yapıyı elde ettik” diye konuştu.
Küçükçekmece Belediye Başkanı Kemal Çebi ise, sivil toplum kuruluşların önemine vurgu yaparak, “Bu durumu hepimizin kavraması gerekmektedir. TSSD de 20 yıl bugünlere savaşarak gelmiş. Sadece sigaranın zararları değil kartelleşmiş olan bu sigara firmalarıyla da savaşmışlardır. Hiçbir kuşkumuz yok ki sigara insan sağlığının en önemli düşmanıdır. Ülkemizdeki bütün sivil toplum kuruluşlarının desteklenmesi gerekmektedir” dedi.
“20 yıl öncesinde uçaklarda, hastanelerde, okulların odalarında sigara içiliyordu” diyerek örnekler veren Doç. Dr. Mustafa Aydın, “Öyle bir yerden Türkiye’yi bugünkü duruma getiren en önemli sivil toplum kuruluşlarının başında TSSD geliyor. 20 yıl öncesinin Türkiye’sinde bir elin parmakları sayısındaki yol arkadaşlarımızla yel değirmenlerine karşı savaşan Don Kişotlar gibi yola çıktık. Yeri geldi, sigara kartelleri tarafından ölümle bile tehdit edildik. Büyük mesafeler aldık. Onlarca konferanslar, seminerler ve paneller yaptık. Halkı bilinçlendirme çalışmaları yaptık. Okullara, sivil toplum kuruluşlarına yoğun insan bulunan mekanlara, gazetelere, televizyonlara sigaranın gerçek yüzünü, 21’inci yüzyılın vebasını anlattık” dedi.
Bugün gelinen nokta itibariyle Türkiye’de 30 milyon civarında sigara içen insan sayısını 20 milyona düşürdüklerini belirten Doç. Dr. Aydın, “Hep birlikte el ele vererek sigaranın, tütün ve tütün mamullerinin insanların geleceğini, ekonomiyi nasıl tahrip ettiğini, bir ülkeyi istila etmek için tank ve toplarınızı oraya göndermeniz gerekmiyor. O halkı sigaraya alıştırdığınız zaman hem siyasi, hem kültürel, hem de ekonomik olarak onu kendinize bağımlı hale getirdiklerini anlattık ve büyük başarılar sağladık. Türkiye’deki tütün ve tütün mamullerine karşı yapılan çalışmalarda TSSD hep öncü rol üstlenmiştir. Kanunları çıkarttık ve kapalı mekanlarda sigara içmek, eğitim ve sağlık kurumlarının 100 metre mesafesine kadar sigara içilmesi yasaklandı. Gençleri ve çocukları koruma altına aldık. Şimdilerde fahri müfettişlik kavramını meydana getiriyoruz ama yine de yolun başındayız. Hala bu ülkede 11 yaşında sigara içen insanlar var. Maalesef nargile kullanan, tütün ve tütün mamulleri kullanan, ‘burası açık mekan’ diyerek insanları zehirlemeye çalışanlar var. Hala bu ülkenin ortalama yüzde 22’si sigara içmeye devam ediyor. Hep birlikte el ele vererek sigaranın son molekülü yok oluncaya kadar mücadeleye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan mücadele sonucunda ödüllendirilen dünyanın sayılı ülkelerinden birinin Türkiye olduğunu ifade eden Aydın, sözlerini şöyle tamamladı:
“Dünyada yılda 6 milyon insan sigara, tütün mamulleri ve onun neden olduğu hastalıklardan hayatını kaybediyor. Ülkemizde de bugün maalesef 120 bin insan tütün ve tütün mamullerinin neden olduğu hastalıklardan hayatını kaybediyor. Ne acı ki bunların 10 bine yakını henüz yeni anne baba diyebilen çocukların anne babaları tarafından öldürülmesiyle sonuçlanmaktadır. Türkiye’nin sağlık giderlerinin yaklaşık yüzde 9’u tütün ve tütün mamullerinin neden olduğu hastalıklardan kaynaklanarak ödenmektedir.”
Törende ‘İnsanlığın Gerçek Dostları’ ödüllerini, Sağlık Bakanı Prof. Dr. Fahrettin Koca adına İstanbul İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkan Vekili Müşerref Pervin Tuba Durgut adına Eda Şakrak alırken, Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş adına Başkan Danışmanı Prof. Dr. Mustafa Karataş, Golf Dondurmaları CEO’su Ergün Akkaya, Sunucu Oylum Talu, Prof. Dr. Orhan Kural da ödüle layık görülen isimler arasında yer aldı.
Törende aynı zamanda, Küçükçekmece Belediye Başkanı Kemal Çebi, Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Arapça Öğretmenliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Elmalı ve ‘Anka Leydi’ adıyla bilinen Youtuber Olgun Elinç ‘Teşekkür Ödülleri’ne, TSSD Yönetim Kurulu Üyesi sanatçı Zeliha Sunal ise ‘Özel Ödül’e layık görüldü. Öte yandan yine TSSD’nin düzenlediği ‘Sigarasız Yaşam’ konulu üniversitelerarası senaryo yarışmasının ödülleri de aynı gecede sahiplerini buldu. Bu kategoride Anadolu Üniversitesi’nden Yener Şentürk birinci, İstanbul Aydın Üniversitesi’nden Müge Yardımcı ikinci, 19 Mayıs Üniversitesi’nden Yunus Tüzen ise üçüncü oldu.
(DHA)