İZMİR (AA) - Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, lisanslı depoculuk ve Türkiye Ürün İhtisas Borsası sayesinde tarımsal ürünlerin fiyatlarının artık üç beş kişi tarafından speküle edilemediğini, fiyatların şeffaf bir ortamda oluştuğunu söyledi.
Ege Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk AŞ'nin (ELİDAŞ) kapasite artırımı ve ek tesislerinin açılış töreni, Selçuk ilçesindeki tesislerde gerçekleştirildi.
Açılışta konuşan TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, hem üreticinin kazancını artıran hem de sanayiciye kolaylık sağlayan lisanslı depoculuğun TOBB girişimiyle başladığını, 2005 yılında bugünkü lisanslı depoculuk sisteminin temelini oluşturan kanunun da TOBB'un katkılarıyla hazırlandığını anlattı.
Türkiye'de faaliyette olan lisanslı depo kapasitesinin 8,5 milyon tonu geçtiğini kaydeden Hisarcıklıoğlu, en eski borsa olan İzmir Ticaret Borsası'nın (İZTB) lisanslı depo sisteminde en hızlı aksiyon alan kurum olduğuna dikkat çekti.
ELİDAŞ'ın İZTB önderliğinde 8 ticaret borsası tarafından kurulduğunu hatırlatan Hisarcıklıoğlu, "İzmir Ticaret Borsamız bir proje fabrikası gibi çalışıyor. Tarım teknoloji merkezi, elektronik işlem salonu, Ege gastronomi projesi, GDO'suz pamuk, e- ticaret portalı ve daha çok projesiyle İzmir ve Ege ekonomisine katkı sağlamıştır. Borsamız İzmir'in yerel değerlerine de sahip çıkmış Ege pamuğu, sultani üzümü ve incirin coğrafi işaret tescilini yaptırarak koruma altına almıştır." diye konuştu.
Hisarcıklıoğlu, lisanslı depoculuktan bir sonraki adım olan Türkiye Ürün İhtisas Borsası'nı (TÜRİB) da 2019 yılında açtıklarını kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Böylece fiziki yer değiştirme gerekmeksizin elektronik ortamda tek bir platformda ürün ticaretinin yapılması ülkemizde mümkün olmuştur. Üreticilerimiz buradan temin ettikleri elektronik ürün senedini teminat vererek bankalardan, tarım kredi kooperatiflerinden finansman temin eder hale gelmişlerdir. TÜRİB'in 3 yıllık faaliyet döneminde işlem hacmi 55 milyar liraya, işlem miktarı 20 milyon tona, yatırımcı sayısı da tüm Türkiye genelinde ve dışarıda 135 bine ulaşmıştır. Lisanslı depoculuk ve TÜRİB sayesinde bugün tarımsal ürünlerin fiyatları artık üç beş kişi tarafından speküle edilemiyor. Aynı Londra Borsası gibi tamamıyla borsalarda fiyatlar oluşuyor. Tarımsal ürünlerin fiyatları daha şeffaf hale gelmiştir. Hedefimiz, tarım piyasalarının etkinliğini arttırarak gelişmiş bir tarım piyasasına sahip olan bir ülke haline gelmek. Tarım ve gıdanın öneminin arttığı bu devirde gelişmiş bir tarım piyasasıyla Türkiye coğrafi konum avantajını kullanarak tarımda merkez üs haline gelebilir."
-"ELİDAŞ en iyi örneklerden"
İZTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli de ELİDAŞ'ın son 5-6 yıldır hep yüzde 100 doluluk oranıyla çalıştığını, ek yatırımla kapasitesini yüzde 100'den fazla artırdığını belirterek, "ELİDAŞ ülkemizde pamuk depolaması konusunda faaliyet gösteren ve ürün senetlerinin elektronik olarak oluşturulduğu ilk lisanslı depo şirketi olarak sektörde büyük fark yarattı." dedi.
Türkiye'nin dünya tarım ürünleri piyasasında güçlü bir konum elde edebilmesinin tarımda etkin bir pazarlama sisteminin oluşmasına bağlı olduğunun altını çizen Kestelli, bunu başarabilmek için depolanabilir ürünlerde lisanslı depoculuk faaliyetlerini yaygınlaştırmanın ve ürün ihtisas borsacılığının çok önemli bir araç niteliği taşıdığını anlattı.
ELİDAŞ'ın bunun en iyi örneklerinden birisi olduğunu ifade eden Kestelli, "Pamukta verimliliğin ve üretimin artırılması gerek. İzmir Ticaret Borsası olarak bir süredir üzerinde çalıştığımız, kuruluş aşamasında sona yaklaştığımız ve Türk tarımının Silikon Vadisi olma hedefini koyduğumuz İzmir Tarım Teknoloji Merkezi'nin bu konuda da fark yaratacağına gönülden inanıyoruz." ifadelerini kullandı.
İzmir Ticaret Borsası Meclis Başkanı ve ELİDAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Barış Kocagöz ise 17 bin ton kapasite ile yola çıkan ELİDAŞ'ın yoluna artık 35 bin ton kapasite ile devam edeceğini belirtti.
Lisanslı depoculuğun tarımda çağdaş pazarlamanın gereği olduğunu aktaran Kocagöz, sözlerini şöyle tamamladı:
"Çünkü bu sistem ürünlerin uygun şartlarda depolanmasına ve hasat sonrası gerçek değerinde satılmasına olanak sağlarken analiz ve sınıflandırma hizmetiyle de ürünün standardize edilmesini sağlıyor. Ayrıca alıcı ve satıcıya da ürünün gerçek kalitesi hakkında bilgi veriyor. Son yıllarda gittikçe önem kazanan bir husus da burada saklanan tüm ürünlerin bu zor yıllarda sigortalı olarak saklanmasıdır. Böylece üreticimizin ürünleri temel risklere karşı korunmuş olmaktadır. ELİDAŞ bugün yaptığı son yatırımla Ege Bölgesi rekoltesinin 5'te 1'ini karşılayacak duruma geliyor. Bu, aynı zamanda pamuk özelinde yaratılmış yaklaşık 1,5 milyar liralık kredi kaynağı. Umudumuz bu kapasitenin ülke bazında tüm diğer lisanslı depolarla bütün ürünlerimizde 3'te 1'e kadar çıkmasıdır."
Açılışa AK Parti İzmir Milletvekili Ceyda Bölünmez Çankırı, CHP İzmir Milletvekili Bedri Serter, Vali Yardımcısı Hulusi Doğan, İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Mustafa Özuslu, Tarım ve Orman İl Müdürü Mustafa Özen, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, İzmir Ticaret Odası Başkanı Mahmut Özgener ile Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi de katıldı.