Ispanak zehirlenmesi olaylarına ilişkin konuşan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, "Bu olay tamamen tarım işçilerinin bilgisizliğinden kaynaklanmıştır. Tarım işçileri yanlışlıkla bu otları ıspanak sanarak hasat ettikleri anlaşılıyor. Bu olayda daha neden ortaya konulmadan hemen çiftçimizin bilinçsiz tarım ilacı ve kimyasal madde kullanmakla suçlanması bizleri üzmüştür. Şu da unutulmamalıdır.
Çiftçimiz, üretimden soğutulursa bu ülkenin gıda güvencesi tehlikeye girer” dedi.
Antalya’nın Alanya ilçesine gelen Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Alanya Ziraat Odası’nda üyelerle buluştu. Burada açıklama yapan (TZOB) Genel Başkanı Bayraktar, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak ülkenin çeşitli yerlerinde hasat etkinliklerine katıldıklarını aktardı. Bu kapsamda Alanya’da muz narenciye ve domates hasadına katılmak için geldiğini ifade eden Bayraktar, ıspanak zehirlenme olaylarına ilişkin değerlendirme bulundu.
“Hastaların hayati tehlikelerinin bulunmadığını açıklandı”
Bayraktar, “Ağırlıklı İstanbul olmak üzere Edirne, Tekirdağ ve Kocaeli’nde hastanelere Ispanak yedikten sonra ağız kuruluğu, bulantı, kusma, görme bulanıklığı gibi şikayetlerle 196 kişinin müracaat ettiğini İstanbul’daki 149 kişinin 21’inin tedavisinin devam ettiğini Edirne Tekirdağ ve Kocaeli’ndeki hastalarında tedavilerinin ardından taburcu edildiğini Sağlık Bakanlığı açıkladı. Hastaların hayati tehlikelerinin bulunmadığını açıklandı. Bakan Fahrettin Koca, hastaların herhangi bir hayati, ciddi sorunu bulunmadığını söyledi. Rahatsızlanan bütün hastalarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. Tedavileri devam eden hastalarımıza acil şifalar diliyoruz. Bakanın da açıklamasında belirttiği gibi, burada temelde ağız kuruluğu, bulantı, kusma, görme bulanıklığı gibi şikâyetler dikkate alındığında atropin benzeri etkinin daha çok görüldüğü anlaşılıyor” dedi.
“Herkes sorumlu davranmalı”
Bayraktar, "Bu çerçevede yabani birtakım otların yanlışlıkla ıspanağa karışmasından kaynaklı olduğu görülüyor. Nitekim, İstanbul Tarım ve Orman İl Müdürlüğü de yaptığı açıklamada, zehirlenme vakalarından sonra ıspanaklardan alınan numunelerde 620 çeşit pestisit ve herbisit (zirai mücadele ilacı) ile ilgili analiz yapıldığına dikkat çekilmiş ve akut zehirlenmeye neden olacak herhangi bir etken maddeye rastlanmadığı bildirilmiştir. Bakanlığın laboratuvarlarında yapılan mikrobiyolojik analizlerde zehirlenmeye sebep olacak herhangi bir mikroorganizmanın tespit edilmediği vurgulanan açıklamada, ağır metal (kurşun, kadmiyum, arsenik), nitrat ve nitrit kalıntısı yönünden yapılan analizlerde herhangi bir bulguya rastlanmadığına dikkat çekildi. Yabani otlarda ’atropin ve scopalamin’ maddelerinin tespit edildiği vurgulanan açıklamada, ıspanak örneklerinde tazeliğin korunması ve daha güzel görünmesi amacıyla satış noktalarında antifriz kullanıldığına ilişkin iddiaların da araştırıldığı ve antifriz etken maddesi açısından da herhangi bir olumsuzluk tespit edilmediği belirtildi. Halk dilinde şeytan elması (Datura Stramonium) ve Güzel Avrat Otu (Antropa Belladonna) tabirleri kullanılan yabani otlarda atropin ve scopalamine rastlandığına dikkat çekildi. Keşke bu durum hiç yaşanmasaydı. Olay Ankara Beypazarı’nda 6 dekarlık bir tarlada ıspanak hasadı sırasında 100-150 metrekarelik alanda bulunan yabani otların yanlışlıkla ıspanağa karışmasından kaynaklandığı görülüyor. Olayın tarım ilaçlarından, kimyasal maddelerden kaynaklanmadığı açıktır. Bu tarladaki ıspanaklardan alınan numunelerde, atropin veya scopalamine rastlanmamıştır. Hatta bu tarladan alınan ıspanaklarda ne tarım ilacı ne de kimyasal madde kalıntısı bulunmamıştır. Yine bu tarlada 100-150 metrekarelik alanda bulunan şeytan elması ve güzel avrat otundan numune alınmış ve bu numunelerde atropine ve scopalamine rastlanmıştır. Bu olay tamamen tarım işçilerinin bilgisizliğinden kaynaklanmıştır. Tarım işçileri yanlışlıkla bu otları ıspanak sanarak hasat ettikleri anlaşılıyor. Şunu da söylemek zorundayız. Bu olayda daha neden ortaya konulmadan hemen çiftçimizin bilinçsiz tarım ilacı ve kimyasal madde kullanmakla suçlanması bizleri üzmüştür. Şu da unutulmamalıdır. Çiftçimiz, üretimden soğutulursa bu ülkenin gıda güvencesi tehlikeye girer. Bugün ülkemizde 163 bin 910 dekar alanda 225 bin 174 ton ıspanak üretilmektedir. Bu kadar üretim ne olacak? Tam da hasat döneminde sadece bir tarlada yaşanan olay nedeniyle üreticimizin bir yıllık emeği boşa mı gidecek? Şu anda ıspanak tüketiminde ciddi bir gerileme olduğu görülmektedir. Üreticimiz hasat yapamaz hale gelmiştir. Herkes sorumlu davranmalı, tüketicimiz aydınlatılmalı, doğru bir şekilde bilgilendirilmelidir. Ispanak kadar önemli ve yararlı bir sebzeden insanlarımız mahrum bırakılmamalıdır” diye konuştu.
“Ama burada dikkatli olunmadığı görülüyor”
Bundan sonra çok daha dikkatli olunacağını belirten Bayraktar, "Zaten bizim odamızla da bir çalışma yaptık. Oda başkanımız da alana gitti. Bu yabani otları orada tespit etti. Burada özellikle yabancı işçilerin orada çalıştırılması. Alanı bilmeyen, ürünü çok işi tanımayan yabancı işçilerin burada çalışması, bu zehirlenmede etkili oldu. Çünkü yabancı işçiler giriyorlar. Çok fazla ürünü de alanı da tanımıyorlar. Dolayısıyla bundan sonra bu gibi husumetler dikkatli olmamızı sağlıyor. Olay üzücü. Tabii bu ıspanak toplanırken daha dikkatli olmak gerekirdi. Ama burada dikkatli olunmadığı görülüyor. Ispanağın suçu olmadığına göre. Diyorum ki ıspanağın suçu yok. Yani bu manada duyarlı olmamız lazım. Binlerce üreticimiz şu an malını satamıyor mal elinde kaldı. Bir de ıspanağın suçu yok. Ispanakta hiçbir şey çıkmadı. Burada toplama problemi var. Bundan sonra buna dikkat etmemiz lazım. İnsan sağlığı her şeyin üzerindedir. İnsan sağlığının üzerine bir şey yok. Ben üretirken bunu doğru üreteceğim. Benim işim insanları beslemek, insanları zehirlemek değil. İlaçlamayı da doğru yapacağım. Gübreyi de zamanında atacağım, doğru yapacağım, yeterli miktarda atacağım. Kimyasalları doğru kullanacağım. Çok önemli. Bizim görevimiz insanları sağlıklı gıdayla buluşturmak. Nesillerimizi sağlıklı beslemek. Doğru mu? Dolayısıyla biz de işimizi dikkatli yapacağız. Onun için ben bekledim. Ispanağın suçu olmadığını da orta yere koyduk. Bütün mesele bu. Suçlu olsaydı ben de derdim. Şimdi bazı çevreler farkında olmadan ve tahlil sonuçlarını beklemeden ıspanağı suçladılar ve üreticimiz mağdur oldu. Benim burada söylemeye çalıştığım bu. Binlerce üreticimiz mağdur oldu. Ispanak elde kaldı. Bu adamlar battı. Şimdi yarın bu ıspanağı kim üretecek. Ispanak da biliyorsunuz çok faydalı bir gıda. Özellikle çocuklarımız için. Üretecek adam bulamayacağız seneye. Onu anlatmaya çalıştım” ifadelerini kullandı.