Ege Bölgesi’nin en önemli tarımsal üretim alanlarından Manisa’nın Salihli Ovası’nda yaklaşık üç ay sürecek olan asma yaprağı toplama dönemi bağları hareketlendirirken, toplanan yapraklar mahalleli kadınların geçim kaynağı oldu.
Türk yemek kültürünün vazgeçilmezlerinden sarmaların ana malzemesi olarak tercih edilen üzüm yaprağı Salihli Ovası’ndaki bağlardan kadınlar tarafından titizlikle toplanmaya başlandı. Kadınlar bağlardan topladıkları asma yapraklarını satarak, hem evlerinin ihtiyaçlarını gideriyor, hem de aile bütçelerine katkı sağlıyor.
“Yaprak geliri ile balkonuma panjur yaptıracağım”
20 yıldır asma yaprağı toplama işiyle uğraştığını belirten Serap Kandemir, “Asma yaprağı toplamaya mayıs ayında başlıyoruz, temmuz ayına kadar devam ediyoruz. Sabah saat beş buçuk gibi tarlaya girip, bir buçuk gibi çıkıyoruz. Bu bizim için güzel bir geçim kaynağı ve ek gelirdir. Buradan kazandığım para ile evimin eksiğini giderip, çocuğuma harçlık verebiliyorum. Bu sezon topladığım asma yaprağı ile balkonuma panjur ve vestiyer yaptırmak istiyorum” dedi.
“Kadınlarımız para babası oluyor”
19 yıl önce Kabazlı Mahallesine gelin geldiğini belirten Emine Demir ise “Geldiğimde bağcılıkla ilgili hiçbir şey bilmiyordum, parayı kazandıkça insanın bağın içerisinden çıkası gelmiyor. Kabazlı Mahallesi kadınlarının ekonomik özgürlüğü yapraktır. Çünkü kadınlar istediği her şeyi yaprak parası ile alıyor. Kimisi bilezik yapıyor, kimisi çocuğuna kıyafet alıyor, kimisi evine tadilat yaptırıyor. Kısacası asma yaprağı toplama döneminde kadınlarımız para babası oluyor” dedi.
Yaprak sezonunun 3-4 ay devam ettiğini belirten Demir, “Hem bağdaki işçiliğimizi yapıyoruz, hem de bağımızı açarak yaprak satıyoruz. Asma yaprağının fiyatı ise sezona ve güne göre, yaprağın büyüklüğüne göre değiştiği gibi, yaprağın güzelliğine ve kalitesine göre de fiyat değişiyor. Sezon ilk başladığı günlerde fiyat yüksek iken, yaprak çoğaldıkça fiyatı düşüyor” diye konuştu.
Günde 100 lira kazanabiliyorlar
Şuan yaprak fiyatının 5 lira olduğunu vurgu yapan Demir şunları söyledi: “Yaprağı günlük 30 kilo toplayan da var, 40 kilo toplayan da. Bu kadınların elinin pratikliğine ve emeğine bağlıdır. Bir kadın 10 saatlik bir çalışmanın ardından günlük 100 lira kazanabilir. Bu kadınlarımızın alın teridir. Ben bugüne kadar yaprak gelirini hep evimin tadilatı için harcadım, çocuklarımın geçimini sağladım. Aile bütçesine katkıda bulundum.”
“Yapraklar taze ve salamura olarak tüketiliyor”
Üreticilerden Turgay Başgönül ise bağlardaki yaprakları toplayıp, ekonomiye kazandırdıklarını söyledi. Başgönül “Asmalardaki gereksiz yaprakları alıp, hem salkımların nefes almasını, hem de salkımların daha güzel büyümesini sağlıyoruz. Burada toplanan taze yapraklar Türkiye’nin bütün illerine ulaşırken, Avrupa ve Dünyanın birçok ülkesine de salamura olarak gitmektedir” diye konuşurken Salihli Ziraat Odası Başkanı Cem Yalvaç ise, “Bugün en değerli ve verimli toprakların bulunduğu Kabazlı Mahallesindeyiz. Bu köyümüz çalışkanlığı ile özellikle kadınlarımızın çalışkanlığı ve ev ekonomisine katkılarıyla meşhurdur. Çünkü buradaki kadınlar asma yaprağını toplayıp, değerlendirmektedirler. Kadınlarımız yaprakları toplayıp, bağda yaprak açmaktadırlar” ifadelerini kullandı.
“Yapraklar ev ekonomisine katkı sağlıyor”
“Şuan köylümüzün gelirini asma yaprağı oluşturmaktadır” diyen Kabazlı Mahalle Muhtarı Selahattin Akcan, “Kadınlarımız yaprak toplayıp, ev ekonomisine katkı sağlamaktadır. Elde ettikleri gelir ile evlerinin, çocuklarının sıkıntılarını yaprak geliri ile giderirler. Yaprak toplama Haziran ayı ortasına kadar devam eder. Daha sonra üzüm hasadına geçilir. Bütün Türkiye’deki vatandaşlarımızın şunu bilmesi gerekiyor ki, bu yaprağın, gelirin ve düzenin devam edebilmesi için bu tarım arazilerinin sağlıklı ve sağlam olması gerekiyor. Devlet büyüklerimizin de bizlere destek verip, sahip çıkması gerekiyor. Ülkemizdeki tarım alanlarının korunmasını, üreticilerimize destek verilmesini, bu sayede de ülke ekonomisine daha büyük katkılar sağlanacağına inanıyorum. Şuan buradan çıkan yaprakların çoğu İstanbul ve Ankara olmak üzere ülkemizin her yerindeki vatandaşlarımız tarafından tüketilmektedir. Salamur olarak bütün Avrupa ülkelerinde tüketilmektedir. Bizim tek isteğimiz tarım arazilerinin ve tarımın sahip çıkılmasını istiyoruz” diye konuştu.