Özellikle Anadolu'da yaygın bir şekilde tüketilen orcik, bazı bölgelerde cevizli sucuk olarak da biliniyor. Oldukça lezzetli olan bu tatlının yapımı için büyük emek harcanıyor. Orcik, genelde ert geçen kış aylarında özellikle çay saatlerinde çerez olarak tüketiliyor.
ORCİK NEDİR?
İlk olarak bağdan toplanan üzümler havuzda ezilerek suyu çıkarılıyor. Bir gün bekletilen üzüm suyu belirli süre odun ateşinde kaynatıldıktan sonra, yöreye has özel bir toprakla mayalandırılıyor. Ardından şıra ve un eklenerek bulamaç kıvamına gelene kadar kaynatılıyor.
Elde edilen bulamaca önceden ipe dizilen cevizler batırıldıktan sonra güneşte kurumaya bırakılan orcik, bu işlemin üç kez tekrarlanmasının ardından tüketime hazır hale geliyor. Bunun sonucunda ise orcik ismini alan bu tatlı meydana geliyor.
COĞRAFİ İŞARET ALDI TALEP ARTTI
Daha çok Harput Mahallesi'ne bağlı köylerde üretilen orcik, Elazığ Valiliği'nin girişimleri sonucu coğrafi işaret belgesiyle tescillenmesinin ardından yoğun talep görüyor. Serince köyünde yaşayan Hıdır Ulusoy, yaptığı açıklamada, atalarından öğrendikleri lezzeti aynı yöntemle hazırlamaya devam ettiklerini söyledi.
Orcik yapımında kullanılan cevizin kalitesinin önemine işaret eden Ulusoy, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sonbaharda cevizleri kabuklarından ayırdıktan sonra ikiye ayırıp ipe diziyoruz. Daha sonra kendi bağımızda yetiştirdiğimiz üzümleri sıkıp suyunu çıkarıyoruz. Üzüm suyunu odun ateşinde kaynatıyoruz. Bulamaç halini aldıktan sonra, ipe dizdiğimiz cevizleri bulamaca batırıyoruz. Ardından bir hafta güneşte bekletiyoruz."
Eskiden sadece kendi tüketimleri için yaptıkları orciği talep üzerine satmaya başladıklarını vurgulayan Ulusoy, "Hem kendi ihtiyacımız hem de gelir elde etmek için üretiyoruz. Orcik kış aylarının vazgeçilmez lezzetidir. Tamamen doğal olarak yapıyoruz. Tüm ana malzemelerini kendi bahçelerimizde yetiştiriyoruz." diye konuştu.
TÜRKİYENİN BİRÇOK YERİNE GÖNDERİLİYOR! PEKİ ORCİK NERENİN TATLISI?
Elazığ'ın özel lezzetlerinden olan orcik, genelde eylül ve ekim aylarında taze bir şekilde hazırlanmaya başlıyor. Sadece köylerinde 20 tonu aşkın orcik üretildiğini belirten Ulusoy, İstanbul, Ankara, Bursa, Antalya, Diyarbakır, Erzurum ve Van başta olmak üzere Türkiye'nin birçok yerine gönderdiklerini dile getirdi.
Köylerde bağ bozumunun ardından orcik için hummalı bir çalışmanın başladığını aktaran Eyüp Öz ise şunları kaydetti:
"Bu lezzeti ailemiz ile şenlik havasında üretiyoruz. Bunun birçok çeşidi var. Köpüklü, beyaz, kırmızı, siyah, nasıl sipariş verilirse o şekilde yapıyoruz. Kullanılan ceviz aynıdır ama üzüm çeşidi değişiyor. Orciğin lezzeti üzümün üretildiği toprağından gelir. Bu toprak olmazsa bu lezzeti almaz. Yapımı çok zor. Kilosu 50 liradan alıcı buluyor."
Köylülerden 85 yaşındaki Ayşe Ulusoy da annesi ve babasından öğrendiği orcik yapımını şimdi çocukları ve torunlarına öğrettiğini ifade etti.