Hasan Kalyoncu Üniversitesi Öğretim Görevlisi Uzman Psikolog Elçin Külahçıoğlu Gözegir, Vedat Topçuoğlu Lisesinde ‘akran zorbalığı’nı anlattı.
Vedat Topçuoğlu Lisesi öğrecilerinin yoğun ilgi gösterdiği söyleşiye Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği Gaziantep Şube Başkanı Burcu Topçuoğlu, dernek üyesi Avukat Ece Tepe ve Vedat Topçuoğlu Lisesi öğretmenleri katıldı. ‘Akran zorbalığını, bir öğrencinin birden fazla öğrenci tarafından olumsuz davranışlara tekrar eden biçimde maruz kalması olarak tanımlayan Psikolog Elçin Külahçıoğlu Gözegir, ‘akran’ kavramının öğrencilerin yaş gruplarıyla, arkadaşlarıyla, yaşıtlarıyla yaşadığı bir süreç olduğunu ifade etti.
“Zorbalık bir süreçtir”
Öğrencilere hitaben yaptığı konuşmada arkadaşlar arasında sorunlar olabileceğine ve bu sorunun çözümü için arkadaşların çatışabileceğine, tartışabileceğine dikkat çeken Gözegir, yaşanan bu durumun ‘akran çatışması’ olduğunu söyledi. Zorbalığın bir süreç olduğunu vurgulayan Gözegir, “Birinin tabiri caizse size takması durumudur. Aklınızda ben birine zorbalık yapıyorum soruları oluşuyorsa, burada önemli olan niyet. Davranışlarınız birine zarar verme niyeti taşıyorsa, ortada bir güç kullanımı söz konusuysa, birinin diğerine baskınlık kurma durumu varsa burada ‘akran zorbalığı’ndan söz edebiliriz” dedi.
“Akran zorbalığında olumsuz davranışın tekrarı önemli”
Arkadaşların birbirine lakap takması ve küçük düşürücü ifadelerle hitap etmesinin ısrarcı bir şekilde devam etmesinin akran zorbalığına girdiğini belirten Gözegir, “Bu davranış biçiminde niyet, güç dengesizliği ve olumsuz bir şekilde tekrarlanma önemli. Peki neden biz bunu okullarda anlatıyoruz? Çünkü maalesef bu durum okullarda çok yaygın. Türkiye’de 100 kişiden 10 - 25 kişi bu sürece maruz kalıyor. Bu sürecin adını koyabilmek çok önemli. Eğer bu sürecin adı konmazsa zorbalığı uygulayan veya maruz kalan kişide psikolojik sorunlar baş gösterebilir” şeklinde konuştu.
“Teknolojiyle birlikte akran zorbalığı türleri artıyor”
‘Akran zorbalığı’ türlerinin teknolojiyle birlikte arttığına dikkat çeken Gözegir, günümüzde yaygınlaşan "siber zorbalığı" ise online ortamda ya da telefonla bir kişiyi rahatsız etmek, sürekli mesaj atmak ve aramak gibi yöntemlerle gerçekleştiğini söyledi.
‘Cinsel zorbalığın’ da günümüzde yaygın olduğunun altını çizen Gözegir, “İstemediği halde bir kişiye dokunmak, herhangi şekilde bir kişinin kendisini tehdit altında hissedecek şekilde fotoğrafıyla oynamak, birinin istemediği durumda ona fiziksel olarak temas etmenin cinsel zorbalık olduğunu aklınızda tutun” diye konuştu.
“İyi ve güçlü yönlerinizi kendinize hatırlatın”
Akran zorbalığına karşı arkadaşlıkların eşit bir ilişki temelinde yürütülmesi gerektiğini söyleyen Gözegir, çözüm önerilerini ise şöyle sıraladı: “Akran Zorbalığına maruz kaldığınızı düşünüyorsanız yardım almaktan çekinmeyin. Başıma bir iş gelir, acaba ben hatalı mıyım gibi durumları düşünmeyin. Kendinize değer verin, kendinize ait özelliklerin farkında varın. Kendinizi değersiz hissetmeyin. Ve size değersiz hissettiren, sizi mutsuz eden insanlardan uzak durum. Okulda ‘Akran Zorbalığı’na maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, mutlaka kendi iyi ve güçlü yönlerinizi kendinize hatırlatmaya çalışın. Kendinizi deşarj edecek davranışları yapmaya ağırlık verin. Spor mu yapmak size iyi geliyor spor yapın. Konuşmak sizi rahatlatıyor mu bunu yapabilirsiniz. İçe kapanmayın. Güvenebileceğiniz insanlarla konuşun. Bu zorbalığa dair içinizde yaşattığınız umut çok önemli. Okul ortamında olur, bu çok önemli değil gibi hatalara sakın düşmeyin.”