Antalya Ticaret Borsası (ATB) ile Antalya Tarım ve Orman Müdürlüğü işbirliğinde hayata geçirilen Zeytin Mektebi’nde ilk ders verildi. ‘Zeytin ve Zeytinyağına Dair Her şeyi Öğrenin’ sloganıyla başlayan online Zeytin Mektebi’nde, ilk ders konusu “Dünyada zeytin ekonomisi” oldu.
Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, zeytinin bu toprakların çok önemli bir değeri olduğunu söylerken, borsa olarak uzun süredir zeytin ve zeytin çeşitleri üzerine çalıştıklarını kaydetti. Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nden kiraladıkları 2630 dönümlük Vakıf Zeytinliği’ni kente kazandırdıklarını anlatan Çandır, alanda 20 bin zeytin ağacı olduğunu belirtti. Çandır, zeytin ve zeytinyağında gerek üretim, gerek tüketim, gerekse bu ürünlerden sağlanan katma değer açısından hak ettiğimiz yerde olmadığını ifade eden Çandır, “O nedenle bu eğitimi çok önemsiyorum. Umarım bu eğitim, topraklarımızın müthiş zenginliği zeytinin hak ettiği katmadeğeri kazanması, bize ait bu değerin halka daha çok ulaşması için önemli katkılar sağlar” diye konuştu.
Birlikte çalıştıkları Tarım ve Orman Müdürlüğü ekibine, Müdür Gökhan Karaca’ya teşekkür eden Çandır, Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Ünal Kaya’ya da zeytin konusundaki çalışmalarına destekleri nedeniyle teşekkür etti.
Tarım ve Orman Müdürü Gökhan Karaca, tarımda üretici eğitimlerinin önemini vurgularken, pandemi döneminde de bu eğitimleri aralıksız sürdürdüklerini bildirdi. Zeytin Mektebi’ne ilginin yoğun olmasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Karaca, çiftçiler, akademisyenler, ziraat mühendisleri, tarıma yatırım yapmak isteyen çok sayıda girişimcinin yanı sıra çeşitli ülkelerden katılımcıların mektebe ilgi gösterdiğini belirtti. ATB’ye destekleri için teşekkür eden Karaca, “Yoğun katılım bizi motive ediyor” dedi.
İzmir Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Ünal Kaya, zeytinin çok büyük kitlelere ulaşan bir bitki olduğunu belirtirken, bu bitkinin üretiminden tüketimine kadar eğitime ihtiyaç olduğunu belirtti. Kaya, eğitim programını düzenleyenlere teşekkür etti.
Türkiye zeytinin anavatanı
Zeytin Mektebi’nde sunum yapan Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsünden Ziraat Yüksek Mühendisi Muzaffer Kerem Savran, “Türkiye zeytinin anavatanı” diyerek sözlerine başladı. Savran, dünyada zeytin ekonomisi hakkında bilgi verdi. Son yıllarda dünyada sağlıklı beslenmeye artan ilgiyle birlikte zeytin ve zeytinyağı üretimi ve tüketimine de ilginin arttığını söyleyen Savran, bunun bir fırsat olduğunu, bu ilginin değerlendirilmesi gerektiğini kaydetti.
Türkiye’nin dünyada zeytin üretiminde İspanya, Yunanistan, İtalya’dan sonra 1 milyon 757 bin tonla 4. ülke olduğunu, üretim alanı bakımından ise 864 bin hektar alanla 8. sırada yer aldığını bildiren Savran, “Sofralık zeytin ihracatında 75 bin tonla 5. sırada, zeytinyağı ihracatında ise 56 bin tonla yine 5. sıradayız” dedi.
İspanya ve İtalya gibi ülkelerin ithalat da yaparak pazarı elinde bulundurduğunu söyleyen Savran, Mısır’ın sofralık zeytin konusunda atağa geçerek İspanya’dan sonra en önemli üretici ülke olduğunu kaydetti. Türkiye’nin zeytinyağı ihracatında en önemli rakibinin Tunus olduğunu bildiren Savran, Tunus’un AB ülkeleri ile özel anlaşma yaparak gümrük vergisine takılmadan ihracatını gerçekleştirdiğini söyledi.
“Tüketim düşük”
Türkiye’de zeytinyağı tüketiminin düşük olduğuna işaret eden Ziraat Yüksek Mühendisi Muzaffer Kerem Savran, kişi başı 2 kilogram zeytinyağı tükettiğimizi söyledi. Savran, “Bu rakam Yunanistan ve İspanyada 11 kilogram, İtalya’da ise 8 kilogramı geçiyor” dedi. Dünyada en önemli zeytin üreticisi ülkelerin İspanya, İtalya, Yunanistan’ın ardından Türkiye olduğunu söyleyen Savran, 2005 yılından itibaren üretimi artırmaya yönelik ciddi adımlar atıldığını bildirdi. Türkiye’de zeytin ağaç varlığının her geçen yıl arttığını söyleyen Savran, yapılan desteklemelerle zeytin ve zeytinyağı üretim ve tüketiminin artırılmaya çalışıldığını kaydetti.
Zeytinin sorunları
Savran, ülkemizde zeytin ve zeytinyağının sorunlarını da anlattı. Savran, taklit ve tağşiş, kara su ve atık yönetimi, hastalık ve zararlılarla insan sağlığını tehdit etmeden mücadele, periyodisite, depolama ve pazarlama, gümrük vergileri ve AB ortak ortak pazar koşulları, kayıt dışı ticaret, hatalı tarımsal uygulamalar, çeşit seçiminde yapılan hatalar, kalitenin en önemli sorun olarak karşımıza çıktığını bildirdi. Savran daha sonra katılımcıların sorularını yanıtladı, katılımcılara yönelik sınav yaptı.
Mektep 19 Kasım’a kadar devam edecek
Antalya Ticaret Borsası ile Tarım ve Orman Müdürlüğü işbirliğinde düzenlenen Zeytin Mektebi, zeytin mitolojisi, zeytinde hasat, zeytinde sulama, budama, zeytin genetik kaynakları ve çeşitleri, gübreleme, zeytinde butik üretim, mutfakta hangi zeytinyağı, zeytin zararlıları ile mücadele, zeytinyağı üretim teknolojisi, sofralık zeytin üretim teknolojisi gibi konularla 19 Kasım’a kadar devam edecek.