ADIYAMAN (İHA) - Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında faaliyete geçen 22 baraj ve 19 hidroelektrik santral ile bölge halkının geliri 5 kat arttı.
1995 yılından itibaren sulamanın başladığı Harran Ovası'nda 30 bin hektar alandaki sulama öncesi kişi başına katma değer 596 dolar iken 2006 yılında 859 dolar oldu. GAP, henüz bitmemesine rağmen bölgeyi bir cazibe merkezi haline getirdi. Proje alanı Fırat ve Dicle Havzaları'yla Yukarı Mezopotamya Ovaları'nda yer alan Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak ilini kapsıyor. 1970'lerde Fırat ve Dicle Nehirleri üzerindeki sulama ve hidroelektrik amaçlı projeler olarak planlanan çalışma, 1980'lerde çok sektörlü, sosyo-ekonomik bir bölgesel kalkınma programına dönüştürüldü.
Kalkınma programı; sulama, hidroelektrik enerji, tarım, kırsal ve kentsel altyapı, ormancılık, eğitim ve sağlık gibi sektörleri kapsıyor. Su kaynakları programı 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ve 1.82 milyon hektar alanda sulama sistemleri yapımını öngörüyor. 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı geçici sonuçlarına göre 67 milyon 844 bin 903 kişi olan ülke toplam nüfusunun yüzde 9.7'sini kapsayan GAP Bölgesi nüfusu 6 milyon 604 bin 205 kişiyken, bu nüfusun yüzde 63'ü kentlerde yüzde 37'si kırsal alanlarda yaşıyor. GAP Master Planı'nın belirlediği hedef ve büyüklüklere ulaşabilmek için yapılması öngörülen kamu yatırımlarının finansman ihtiyacı 2007 yılı fiyatlarıyla toplam 39 milyar 287 milyon 353 bin YTL. GAP kapsamında 2006 sonuna kadar tahmini olarak 23 milyar 313 milyon 874 bin YTL harcama yapıldı ve nakdi gerçekleşme yüzde 59.3 düzeyine ulaştı. 2007 yılı GAP yatırımlarının sektörler itibarıyla dağılımına bakıldığında, en yüksek payın diğer kamu hizmetleri sektöründe yüzde 31.7 olduğu, bu sektörü enerji ve ulaştırma ve haberleşme yatırımlarının izlediği görülüyor. 2007 yılında toplam yatırımların yaklaşık yüzde 50'si ekonomik, yüzde 50'si ise sosyal sektörlere ayrıldı. Sektör payları geçen yılla karşılaştırıldığında ekonomik sektörlere ayrılan payda düşüş yüzde 68'den yüzde 50'ye, sosyal sektör yatırımlarında ise artış yüzde 32'den yüzde 50'ye çıktı.
GAP Bölgesi'nde 2006 yılı itibarıyla 260 bin 955 hektar alan sulamaya açıldı. 114 bin 67 hektar alanda halen sulama şebeke inşaatı devam ediyor. 1995 yılından itibaren sulamanın başladığı Şanlıurfa Harran Ovası'nda 30 bin hektar alanda sulama öncesi kişi başına katma değer 596 dolar iken 2006 yılında 859 dolar oldu.