GASAM Başkanı Ve AK Parti Milletvekili Şahin:

Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (GASAM) Başkanı ve AK Parti Gaziantep Milletvekili Ali Şahin, uluslararası ilişkilerin son derece dinamik ve değişken olduğunu belirterek, "Örneğin sınırlarına asker yığdığınız bir ülke ile bir anda stratejik işbirliği içerisine girerek son derece yakınlaşabildiğiniz gibi, hemen ardından savaşla burun buruna da gelebilirsiniz" dedi.

Şahin, yaptığı açıklamada, son dönemlerde Türk dış politikasını tanımlamak adına oldukça yeni tanımlar ve terimler kullanılmaya başlandığını belirtti.

"Soft Power Hard Power" (yumuşak güç sert güç), tanımlarının bu yönde kullanılan terimler olduğunu dile getiren Şahin, uluslararası ilişkilerde ülkelerin dış politika karakterlerinin sahip oldukları ekonomik, siyasi ve askeri güce göre "sert ve yumuşak" şeklinde tanımlansa da kalıcılık ve süreklilik arz etmediğini ifade etti.

Konjonktürel olarak ya da dengelere göre kimi zaman sert kimi zaman da yumuşak politikalar izlenmek durumunda kalındığına dikkati çeken Şahin, şunları kaydetti:

"Uluslararası ilişkiler son derece dinamik ve değişkendir. Örneğin sınırlarına asker yığdığınız bir ülkeyle bir anda stratejik işbirliği içerisine girerek son derece yakınlaşabildiğiniz gibi, hemen ardından savaşla burun buruna da gelebilirsiniz. Bu anlamda Suriye ile olan ilişkilerimiz uluslararası ilişkiler ve dış politikanın dinamizm, hız ve değişkenliğini göstermesi açısından son derece güzel bir örnektir. 'Ne oldu da kardeş olduğumuz bir ülke ile bir anda düşman hale geldik-' sorusunu yöneltenlerin bu anlamda dış politika ya da uluslararası ilişkiler felsefesinin künhüne varabildiklerini söylemek oldukça zor."

-"Kudret ve şefkat"

Şahin, özellikle AK Parti iktidarıyla birlikte keskin ve pro-aktif bir değişim yaşayan Türk dış politikasını, bu çerçevede "sert ya da yumuşak" yerine Türk kültürüyle özdeş olarak "kudret ve şefkat" tanımını kullanmanın yerinde olacağını vurguladı.

Türk dış politikasını masaya yatırırken sadece Cumhuriyet dönemi sınırları içerisinde kalmanın doğru olmadığını ifade eden Şahin, dışişlerinin kullandığı diplomasi üslubu ve teamüllerinin ağırlıklı olarak Fransız etkisi altında kalmış olsa da, Türk diplomasisinin gen ve DNA'larında yaşayan Osmanlı yani bir imparatorluk karakterinin etkilerinin de yadsınamaz bir gerçek olduğunu belirtti.

Bu noktadan yola çıkarak taşıdığı küresel güç potansiyelleri itibariyle Türkiye'nin kudret sahibi bir ülke, ya da post modern şekliyle "hard power" şeklinde tanımlanabileceğini kaydeden Şahin, açıklamasını şöyle sürdürdü:

"Türk dış politikası, yerine göre kudret elini devreye sokarken gerektiğinde de şefkat elini kullanabilmektedir. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Davos'ta İsrail'e 'One minute' çıkışı Türkiye'nin kudret yönünü ortaya koymaktadır. Bu çıkış bugüne kadar özellikle İslam coğrafyasında 'baş edilemez, karşı konulamaz' İsrail algısını ortadan kaldırmış ve özellikle hipnozdaki Arap halklarını uyandırmıştır. Türkiye ekonomik, siyasi ve askeri anlamda İsrail'e karşı avantajlı olmasa bile kalıtsal olarak taşıdığı kudret yani hard power potansiyeli ile güçlü ve etkili bir müdahalede bulunabilmiştir."

-Tahliye operasyonu-

Şahin, Türkiye'nin gücü ve dış politikadaki kudretini ortaya koymak adına verilebilecek diğer önemli bir örneğin Libya'daki iç savaş sürecinde gerçekleştirilen "Tahliye operasyonu" olduğunu, İngiltere, Almanya, Fransa gibi ülkelerin dahi cesaret edemediği ölçüde büyük bir tahliye operasyonunun tüm güçlük ve risklere rağmen Türkiye tarafından gerçekleştirildiğini hatırlattı.

Tahliye operasyonunda sadece Türkiye vatandaşlarının değil Fransız, Çin, Alman, İngiliz hatta Vietnam'a kadar uzanan geniş bir coğrafyadan yaklaşık 30 bin kişinin tahliyesinin tek kişinin burnu kanamadan gerçekleştirildiğini anımsatan Şahin, sözlerini şöyle tamamladı:

"Tahliye operasyonu sonrası Vietnam Devlet Başkanı, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nu telefonla arayarak teşekkür etmiş ve 'Türkiye'nin ne denli güçlü bir ülke olduğunu bir kez daha anladık' ifadesini kullanmıştır. Türkiye'nin 'soft power' yani şefkat gücünü ve kabiliyetlerini tanımlamak adına da Somali örneğini verebiliriz. Somali'de 2011 yılında yaşanan kuraklık neticesinde ortaya çıkan açlık ve susuzluk dramına en güçlü yardımı ve dokunuşu Türkiye ve Türk halkı gerçekleştirmiştir. Zengin batılı devletlerin gözleri önünde yaşanan dram bizzat Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından yönetilmiş, Somali halkının yaşadığı çaresizlik belediyelerimizin, iş ve sanat camiamızın, sivil toplum örgütlerimizin olağanüstü çabaları neticesinde büyük ölçüde dindirilmiştir."

Muhabir: Zerin Özdilek / Sevil Çelik