Bağırsak gazı
- Sağlıklı bir erişkinin sindirim sisteminde sabit olarak 100-200 cc civarında gaz bulunduğu ve günde ortalama 700 cc gaz çıkarttığı belirlenmiştir.
- Bağırsak gazı bileşiminde azot (N2), oksijen (O2), karbondioksit (CO2), hidrojen (H2) ve metan gazı (CH4) bulunur. Bu gazlar sıklıkla kalın bağırsağa ulaşan, sindirilmemiş gıdalar tarafından üretilirler.
- Her sağlıklı kişinin 24 saat içinde ortalama olarak 15-20 kez makat yolu ile (yellenme) gaz çıkarttığı ve liften fakir beslenenlerin günde ortalama 215 ml ve liften zengin beslenenlerin ise ortalama 705 ml gaz çıkarttığı saptanmıştır.
- Bağırsak gazları aslında kokusuzdur, ancak bağırsakta bazı bakterilerin üremesi ile hidrojen sülfür (H2S) üretimi olur ve bağırsak gazına çürük yumurta gibi kötü bir koku verir.
Bağırsakta gaz artışı nedenleri
Geğirmeye rağmen karında huzursuzluk veya karın şişkinliği devam ederse, bu karın boşluğu içinde bir sorun olduğuna işaret eder. Kişi karın gazını, geğirme yolu ile üstten veya alttan makat yolu ile (yellenme) çıkartır. Bağırsakta aşırı gaz; gıdaların hızlı veya yeterince çiğnemeden, yada iyi sindirmeden yenilmesi veya ince bağırsak veya kalın bağırsaktaki bakteri üretiminde artış sonucunda meydana gelir. Kabızlık nedeniyle fazla miktarda lifli gıdaların tüketimi de karında şişkinliğe neden olabilir, ancak bağırsak gazlarında artışa neden olmaz. Karında aşırı gaz olması, kişileri sosyal olarak ciddi şekilde etkileyen ve yaşamlarını kısıtlayabilen bir durumdur. Bu kişilerin büyük çoğunluğunda; geğirme, yellenme veya gaz ilaçlarının alınmasına rağmen yakınmaların devam ettiği gözlenmektedir. Adet öncesi dönemlerde, kadınlarda bağırsak gazının arttığı bilinmektedir. Bağırsakta aşırı gaz durumu ancak burundan ince bağırsağın başlangıç kısmına (jejunum) ilerletilen bir sonda yardımı ile alınan 1 ml bağırsak sıvısı örneğinde 10.000’den fazla bakteri bulunması ile bilimsel olarak kanıtlanabilir.
Bağırsakta aşırı gaz hangi durumlarla karışabilir?
- Kronik kabızlık
- Huzursuz bağırsak sendromu (İBS)
- Hava yutma
- Aşırı iştahsızlık hastalığı (anoreksi)
- Şişmanlık
- Karında sıvı toplanması (karaciğer, böbrek veya kalp hastalıklarında)
- Sindirim sistemi tümörleri
- Büyüyen organlar (dalak, karaciğer, vb.)
- Bağırsak tıkanıklığı
- Laktoz, fruktoz, sorbitol tahammülsüzlüğü (intoleransı)
- Çölyak hastalığı
- Pelvik taban sorunları