İsrail'in saldırıları altındaki Gazzeliler kirli su içmeye ve bu sularda yıkanmaya başlayınca cilt enfeksiyonları ve hepatit yayılıyor.
NBC News'te yer alan habere göre; doktorlar, 7 aylık Sobhia'nın cildindeki kabarık döküntülerin kirli sudaki bakterilerden kaynaklandığını annesine söyledi. Bölgedeki ailelere, doktorlara ve insani yardım gruplarına göre, İsrail-Hamas savaşının başlamasından birkaç ay sonra doğan bebek, Gazze'de kirli su içmek veya bu suda banyo yapmakla ilişkili rahatsızlıklara yakalanan birçok küçük çocuktan biri. Yaygın sorunlar arasında hepatit ve cilt enfeksiyonları yer alıyor.
Sobhia'nın annesi Samar Hamoda, geçen ay verdiği bir röportajda, ailenin Kuzey Gazze'den kaçmak zorunda kaldığını ve güneydeki Han Yunus şehrindeki tahliye bölgesinde kaldığını söyledi. (İsrail ordusu Cuma günü doğu Han Yunus'ta tahliye emri verdi.) Hamoda, "Buraya daha da kötü koşullarda geldik," dedi. "Kalmak için temiz bir yerimiz yoktu ve çocuklarımızı yıkayabileceğimiz içilebilir su bulamadık." dedi. Sobhia'ya ilaç yazıldığını ancak ailesinin bunları ücretsiz verecek bir hastane veya klinik bulamadığını ve kendisinin de bu parayı karşılayamadığını sözlerine ekledi.
Gazze'nin su sistemi büyük ölçüde kuyulara ve tuzdan arındırma tesislerine dayanıyor, ancak bu altyapının çoğu yok edildi. Yardım grubu Oxfam International geçen ay Gazze'nin tüm tuzdan arındırma tesislerinin ve su kuyularının yüzde 88'inin yok edildiğini veya hasar gördüğünü tahmin etti.
Oxfam'a göre Gazze'nin tüm atık su arıtma tesisleri ve kanalizasyon pompalarının yüzde 70'i de gitti. Sonuç olarak, grubun tahminine göre, Gazze'deki kullanılabilir su miktarı savaş başladığından beri yüzde 94 oranında azaldı ve kişi başına günlük 5 litrenin altına düştü. (Birleşmiş Milletler, acil durumlarda insanların günde en az 15 litreye ihtiyaç duyduğunu söylüyor)
İsrail yetkilileri, Gazze'deki kirli sudan kaynaklanan hastalıklarla ilgili yorum talebine yanıt vermedi. Ancak yardım kuruluşları ile ordu arasında bağlantı kuran İsrail hükümet organı - Topraklarda Hükümet Faaliyetlerinin Koordinasyonu veya COGAT - geçen ay X'te, atıkların temizlenmesi ve bir tuzdan arındırma tesisi için güç sağlanması da dahil olmak üzere, bölgedeki sanitasyon sorunlarını ele almak için bir ekip kurduğunu söyledi. COGAT, "Ekip ayrıca Gazze'de sağlık koşullarını iyileştirmek için kuyuları onarmak, tuzdan arındırma tesislerini geliştirmek ve su hatlarını uzatmak gibi ek önlemleri araştırıyor" dedi.
İnsani yardım grupları da altyapıyı onarmaya, foseptik tanklar kurmaya ve temiz su ve klor tabletleri dağıtmaya çalıştılar, ancak bölgeye erişimleri son derece sınırlı. Bu nedenle bölgede yaşayanlar, sabun veya dezenfektan olmadan kanalizasyonla kirlenmiş arıtılmamış deniz suyunu içmek ve bu suda banyo yapmak zorunda bırakıldı.
Kâr amacı gütmeyen bir düşünce kuruluşu olan Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi'nin kıdemli başkan yardımcısı Steve Morrison, "Sınırı geçen tankerlerle gelen önemli miktarda güvenli ve içilebilir su akışınız yok, tuzdan arındırma çalışmalarınız çalışmıyor ve dışkı kirliliğini düşük seviyede tutacak atık su arıtma sisteminiz çalışmıyor" dedi.
Dışkıyla kirlenmiş yiyecek veya suyun tüketilmesi, kendiliğinden düzelebilen bir karaciğer hastalığı olan Hepatit A'ya yol açabilir; ancak yetersiz beslenme ve sanitasyon, komplikasyon riskini artırabilir.
Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nin çocuk bölümü başkanı Dr. Ahmed Al-Farra, Haziran ayında yaptığı açıklamada, "Hepatit A, kötü sanitasyon, kötü gıda kalitesi ve suyun kirliliği nedeniyle günümüzde Gazze Şeridi'nde yaygın olarak görülüyor" dedi.
Hastanede Hepatit A nedeniyle karaciğer yetmezliği çeken 4 yaşında bir çocuğu anlattı. Al-Farra, çocuğun durumunun, "savaştan önce bile Gazze Şeridi'nde bulunmayan" bir nakil gerektirdiğini söyledi.
Birleşmiş Milletler, savaşın başlamasından bu yana Gazze'de yaklaşık 40.000 hepatit A vakası olduğunu tahmin ediyor; bu sayı Ekim 2022'den Temmuz 2023'e kadar sadece 85'ti. Bu, 1 milyondan fazla yeni akut solunum yolu enfeksiyonu, yarım milyondan fazla akut ishal vakası ve 100.000'den fazla sarılık vakasına ek olarak gerçekleşti. Ekim ayından Haziran sonuna kadar Dünya Sağlık Örgütü ayrıca yaklaşık 65.000 cilt döküntüsü vakası ve 103.000'den fazla uyuz ve bit vakası kaydetti.
Han Yunus Belediye Başkanı Alaa El-Bata, geçen ay Gazze'nin güneyinde en az 30 su kuyusunun tahrip edildiğini söyledi. "Diğer kuyuların büyük bir kısmı tahliye alanlarında bulunuyor ve bunların yok olmasından korkuyoruz" dedi. "Ciddi bir su krizi yaşıyoruz." diye ekledi.
Ailesiyle birlikte yerinden edilen ve geçen hafta itibariyle Han Yunus'ta ikamet eden Nasrin Al-Qarra, banyo suyu için uzun kuyruklar oluştuğunu anlattı. "Biz tuzlu suyu çok sık içiyoruz," diye ekledi. "Daha sonra sana ne olacağını düşünmüyoruz. Önemli olan susadığımda içmem, hepsi bu." dedi.
Birleşmiş Milletler, Gazze'nin güneyindeki bir tuzdan arındırma tesisine yeniden elektrik verilmesi için çalışmaların sürdüğünü ve bunun yaklaşık bir milyon insana temiz su sağlayabileceğini bildirdi.
Ancak bu arada kirli suyla ilişkili sağlık tehditleri artmaya devam ediyor: Geçtiğimiz yıl bölgede çocuk felci aşılama oranının düşmesinin ardından Haziran ayında Gazze'de altı atık su örneğinde çocuk felci virüsü tespit edildi. Yeni bir vaka teyit edilmedi, ancak DSÖ Gazze'de çocuk felcinin yayılma riskinin yüksek olduğunu söylüyor. Virüs, enfekte olmuş bir kişinin dışkısıyla kirlenmiş içme suyu da dahil olmak üzere çeşitli yollarla yayılabilir.
DSÖ, önümüzdeki haftalarda Gazze'de 1,2 milyon çocuk felci aşısı dağıtmayı planlıyor. İsrail ordusu, bölgedeki çocuk felci riskiyle ilgili yorum talebine yanıt vermedi, ancak COGAT Salı günü X'te bir çocuk felci aşılama kampanyasını desteklediğini ve durum hakkında DSÖ ve UNICEF ile iletişim halinde olduğunu söyledi. (İsrail ordusu ayrıca Gazze'deki askerlerine çocuk felci aşısı teklif edeceğini söyledi.)
Ancak Morrison, aşılama çalışmalarının büyük zorluklarla karşı karşıya olduğunu söyledi: Dozlar bozulmaması için soğukta saklanmalı ve bunları uygulayacak yeterli sayıda sağlık çalışanının olup olmadığı belirsiz.
"Çocukları birden fazla kez aşılamanın en iyi yolunun bunu evlerinde yapmak olduğunu biliyoruz. Ama burada insanlar evlerinde değil" dedi.