**
Gebelikte ameliyat konusu Prof. Dr. Korhan Taviloğlu'nun bu haftaki konusunu oluşturuyor**
Gebelerde ameliyat yapılabilir mi?
Evet, uygun koşullar ve ortam sağlanarak, bu konuda deneyimli bir ekip tarafından yapılabilir. Burada tüm hamile kadınların ortak korkusu erken doğum ve düşük yapmaktır.
Ne tür durumlarda gebelerde ameliyat gerekebilir?
Genelde gebelerin ortalama % 2’sinde, gebelikle ilişkili olmayan apandisit, safra kesesi, pankreas, tüpler ve yumurtalıkların hastalığı vb. nedenlerle cerrahi girişim gerekir. Ayrıca, gebelikte makat bölgesi sorunları sık olarak rastlanır.
Gebeliğin ameliyat için en uygun dönemi hangisidir?
Genellikle bu tür girişimlerin ikinci üç aylık dönemde (trimester) yani 4., 5. ve 6. aylarda yapılması tercih edilir. İlk 3 ayda bebek henüz olgunlaşma aşamasında olduğundan düşük tehdidi vardır, son 3 ayda ise bebek çok büyümüş olduğundan özellikle karın içi ameliyatlar hem teknik olarak güçtür ve hem de beraberinde erken doğum tehdidini getirebilir.
Gebelikte radyoloji tetkikleri yapılabilir mi?
Ultrasonografi: Röntgen ışınları içermez ve ses dalgaları ile çalışan ve gebelerde en güvenle uygulanan radyolojik tetkik yöntemidir.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRG veya MR): Röntgen ışınları içermez ve manyetik dalgalar ile çalışan ve güvenli bir radyolojik tetkik yöntemidir. Ancak, tetkik sırasında kullanılan Gadolinium adlı ilaç bebeğe zarar verebilir.
Bilgisayarlı tomografi (BT): Röntgen ışınları içerir ve zorunlu olmadıkça ve gebeyi takip eden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı’nın izni olmadan kullanılmayan bir radyolojik tetkik yöntemidir. Alt karın tomografisi sırasında kişi 0.5-5 rad arasında ışın (radyasyon) alır.
Karın röntgeni: 0.1-0.3 rad arasında ışın alınır. Gebelerde maksimum 5-10 rad arasında ışın alınması kabul edilir.
Sintigrafi: Röntgen ışınları içerir ve en sık olarak Teknesyum-99 türü bir madde ile gerçekleştirilir ve 0.5 rad civarında ışın alınır.
Kadın üreme organları ile ilgili hangi nedenlerle ameliyat gerekir?
- Yumurtalık kist ve tümörleri
- Tüplerin dolanması
- Tüplerin apseleşmesi
- Büyüyen, şekil değiştiren veya iltihaplanan myomlar
Kadın üreme organları dışında hangi nedenlerle ameliyat gerekebilir?
Akut apandisit: ikinci üç aylık dönemde laparoskopik yöntemle apandisit ameliyatı yapılabilir
Akut safra kesesi iltihapları: ikinci üç aylık dönemde laparoskopik yöntemle safra kesesi ameliyatı yapılabilir
Akut pankreas iltihabı (akut pankreatit)
Bağırsak düğümlenmesi
Anevrizma yırtılmaları (anevrizma rüptürü)
Kaza sonucu iç organlarda yırtılmalar
Mide ve bağırsak sisteminden olan kanamalar
Apandisit sorunu olan hamile bir kadının ameliyat olmaması ne tür riskler getirir?
Hamilelerde apandisit olması durumunda, apandisit patlarsa (perforasyon) erken doğum ve bebek ölüm riski 4 kat artar. Bu durumda ayrıca annede de hayati risk gelişeceğini bilmekte yarar vardır.
Safra kesesi sorunu olan hamile bir kadının ameliyat olmaması ne tür riskler getirir?
Her safra kesesinde taş veya çamur olan hamile hastanın ameliyat olması gerekli değildir. Ancak safra kesesi taşı belirti veriyorsa ve karın sağ üst tarafında ağrı, bulantı ve kusma benzeri yakınmalar oluşturuyorsa ve hastanın bu nedenle hastaneye başvurmasına neden olmuşsa ameliyat gerekebilir. Aynı şekilde safra kesesindeki taş veya çamurların safra kanalına düşmesi durumunda safra yolu tıkanıklığı (cerrahi sarılık veya mekanik ikter) veya pankreas iltihabı (akut pankreatit) gelişebilir ve bu durumda ERCP adı verilen endoskopik işlem ile safra yolundaki taş ve çamurları almak gerekebilir. ERCP işlemi hamile kadının, yoğun olarak ışın veya radyasyon almasına neden olabileceğinden kendisini takip eden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı, ışınların bebekte oluşturacağı zararlardan dolayı bebeğin tahliyesini isteyebilir. Gebelerde olan safra kesesi iltihaplarının (akut kolesistit), gebelik sonlanmadan % 60 oranında tekrarladığı çeşitli çalışmalarla kanıtlanmıştır. Gebeliğin ilk üç ayında (trimester) safra kesesi taşlarının % 92 oranında, ikinci üç ayında % 64 oranında ve üçüncü üç ayında % 44 oranında ameliyatsız olarak tedavi edildiği bilinmektedir.
SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN: **drkorhantaviloglu@mynet.com
**
Prof. Dr. Korhan Taviloğlu videoları için tıklayın
**
**