Bir kişi herhangi bir gerekçe göstererek kimliğini yenileyebilir, değiştirebilir ya da yeni bir kimlik alabilir. Başvuru yapmadan önce nüfus müdürlüğünden randevu alınmalıdır. Randevu günü ve saati gelmeden önce müdürlük tarafından belirtilen tüm belgelerin tamamlanmış olması gerekir. Ek olarak yeni kimlik alma gerekçesine bağlı olarak değişiklik gösteren kimlik yenileme bedelini de ödemiş olmalıdır.
Tüm şartlar yerine getirildikten sonra başvuru, nüfus müdürlüğü tarafından değerlendirmeye alınır. Değerlendirme sırasında herhangi bir engel ya da sorun yoksa nüfus müdürlüğü başvuruyu işleme alır. Başvuru sırasında kişiden mevcut kimliği alınır. Yeni kimlik gelene kadar kişi kimliksiz kalacaktır. Bu noktada talebine istinaden geçici kimlik belgesi kendisine teslim edilir. Yeni kimlik PTT kargo aracılığı ile kendisine teslim edildiği anda verilen geçici kimlik belgesinin hiçbir hükmü kalmaz.
Yeni kimlik talebinde bulunan kişinin isteği üzerine kendisine verilen ve kimlik yerine kullanabileceği belge geçici kimlik belgesi olarak adlandırılır. Bu süreçte kimliksiz kalacak olan kişi tüm resmi kurum ve kuruluşlarda bu belge ile işlem yapabilir.
Nüfus cüzdanı yerine geçecek olan geçici kimlik belgesini kimlik yerine tüm kamu kuruluşları ve resmi işlemlerde kullanabilmek mümkündür. Tüm devlet dairelerinde, hastanelerde, vergi dairelerinde, belediyelerde, noterlerde, okullarda, Sosyal Sigortalar Kurumu'nda, İŞKUR'da geçici kimlik belgesi, kimlik kartı yerine geçer.
Geçici kimlik belgesi sayesinde yeni kimliğin beklendiği iki haftalık süreç içinde gerekli her durumda işlem yapmak mümkün olur. Sınavlara girerken, yurt dışı seyahatlerinde, uçağa binerken gibi birçok durumda geçici kimlik belgesi geçerliliğini korur.
Başvuru işlemi sırasında hemen alınabilen geçici kimlik belgesinin süresi iki haftadır. İki haftadan daha kısa bir süre içinde kimlik kartı sahibine ulaşabilir. Teslim alınan kimlik kartının ardından geçici kimlik belgesi kullanım dışı kalır.
Geçici kimlik belgesi alma durumu kişinin talebine bağlıdır. Yeni bir kimlik için başvuruda bulunan Türk vatandaşı nüfus müdürlüğüne kimlik yerine geçebilecek bir belge talebinde bulunur. İki hafta süre için kullanılabilecek olan geçici kimlik belgesi, resmi kurum ve durumlarda yaşanabilecek olası tüm mağduriyetleri ortadan kaldırır.
Eğer bir kişi geçici kimlik belgesi almak istiyorsa bunu başvuru yaptığı nüfus müdürlüğünden talep etmelidir. Sonradan ve herhangi bir nüfus müdürlüğünden bu belgeyi almak mümkün olmaz. Kimlik yenileme sürecinde yapılan başvuru sırasında bu belge istenmelidir.
E-devlet geçici kimlik belgesi alma, doğrulama, sorgulama işlemlerini de diğer birçok nüfus ve vatandaşlık işlemleri ile birlikte yapabilmek mümkündür. Tüm süreç e-Devlet sistemi üzerinden takip edilebilir.
Geçici kimlik belgesi örneği için e-Devlete girilebilir ya da nüfus müdürlükleri aracılığı ile geçici kimlik belgesi için talepte bulunulabilir. Kişi kimlik yerine kullanabileceği bir resmi belgeye ihtiyaç duymazsa talepte bulunmaz. Talep edilmediği sürece de nüfus müdürlükleri geçici kimlik belgesi vermez.
Yeni kimlik almak için başvuru yapan kişiye talepte bulunduğu takdirde nüfus müdürlüğü tarafından geçici kimlik belgesi verilir. Bu belge ile kişi, iki hafta süre ile tüm resmi işlemlerini yapabilir. Yurt dışına çıkması gerektiğinde de bu belgeyi kimlik yerine kullanabilmesi mümkün olur.
Kişinin kimlik yenileme süreci tamamlanmadan ve yeni kimlik teslimi yapılmadan önce uçağa binmesi gerekebilir. Böyle bir durum söz konusu olduğu zaman geçici kimlik belgesi kimlik kartı yerine kullanılabilir.
Tüm resmi kurum ve işlemlerde geçici kimlik belgesi kimlik kartı yerine geçebilir. Kişinin yeni kimliği eline ulaşmadan önce sınava girmesi gerekebilir. Bu gibi bir durumla karşılaşıldığında geçici kimlik belgesi kullanılabilecektir.
Diğer birçok işlemde olduğu gibi geçici kimlik belgesi sorgulama işlemini de internet üzerinden yapabilmek mümkün olur. E-devlet sistemine kimlik numarası ve kişiye özel şifre ile giriş yaparak geçici kimlik belgesi durumu sorgulanabilir.
Geçici kimlik belgesi sorgulama işlemini e-Devlet üzerinden yapmak için birkaç adımı sırasıyla uygulamak yeterli olacaktır. Bu adımlar şu şekildedir:
Açılan belgeyi daha sonra kullanılan cihaza PDF formatında indirebilmek de mümkün olur.