Koronavirüs ile mücadelede dönüm noktası olacak aşı haberini ne zaman duyacağız? Herkesin beklediği bu habere uzmanların yanıtı ise; bir aşının keşfedilip piyasaya sürülmesi arasındaki sürenin kısa bir zaman olmadığı, hatta bazen yıllar sürebileceği yönünde. Çünkü uzmanlar bir aşının üretime başlanıp piyasaya sürülmesi için çok sayıda deneme yapılması gerektiğini ve on binlerce kişide test edilmesi gerektiğini söylüyor. Tarihteki örneklere bakılırsa, aşıların bulunma süreleri ise en erken 4 yıl civarında. Peki, geçmişte salgın hastalıkların aşıları kaç yıl içerisinde bulundu?
AŞI BULMA SÜRECİ
Dünyanın her yerinden bilim insanları, Covid-19 salgını için aşı çalışmalarına devam ediyor. Fakat bir aşıyı keşfedip piyasaya sürmek ne yazık ki o kadar kolay değil. Aşıların üretilmeye başlanması için öncelikle laboratuvar sonuçlarının olumlu olması ve çok uzun süren araştırmaların yapılması gerekir. Laboratuvar sonuçları olumlu olduktan sonra aşılar üç fazlı deneme sürecine girer. Tedavi; ilk fazda 50-100 kişi arasında insana uygulanır. Başarılı olması durumunda ikinci ve üçüncü fazlara geçilir. Eğer başarısız olursa, tüm araştırma ve deneme sürecinin en başına dönülerek her şeye sıfırdan başlanır. İnsanlık, tarih boyunca bulaşıcı olan salgın hastalıklarla mücadele etmiştir. 1996 yılında yapılan bir araştırmaya göre; aşı keşfindeki her faz için belirli bir süre geçmesi gerektiği ve aşının piyasaya sürülmesi için yaklaşık 10 yıl gibi bir zamana ihtiyaç olduğu öngörülmüştür. Elbette günümüz teknolojisi ile bu süreyi kısaltmak mümkün fakat her fazın başarıyla tamamlanması ve aksilik çıkmaması gerekiyor. Peki geçmişten günümüze, aşıların piyasaya sürülmesi hastalığın ilk teşhisinden itibaren ne kadar sürede gerçekleşti?
DİĞER HASTALIKLAR İÇİN AŞI BULMA SÜRELERİ
Kuduz (1881-1885) - 4 yıl
Boğmaca (1906-1914) - 8 yıl
Tifo (1838-1896) - 58 yıl
Kızamık (1954-1963) - 9 yıl
Tüberküloz (1900-1921) - 21 yıl
Grip (1931-1945) - 14 yıl
Tetanos (1884-1924) - 40 yıl
Menenjit (1906-1974) - 68 yıl
Kabakulak (1945-1967) - 22 yıl
Çocuk felci (1935-1955) - 20 yıl
Difteri (1883-1923) - 40 yıl
Kızamıkçık (1962-1969) - 7 yıl
Pnömokok (1911-1977) - 66 yıl
Japonsefaliti (1934-1954) - 20 yıl
Hepatit A (1967-1991) - 24 yıl
Hepatit B (1943-1981) - 38 yıl
Rotavirüs (1980-2006) - 26 yıl
İnsan papilloma virüsü (1983-2006) - 23 yıl
Sarı humma (1912-1939) - 27 yıl
Geçmişteki sayısal verilere göre bir aşının geliştirilmesi için gereken ortalama süre 29,5 yıl olarak gözüküyor fakat elbette ki bu değer günümüz teknolojisi için fazla karamsar sayılır. Geçmişe kıyasla bilgi birikimi ve araştırma hızları katbekat artmış durumda. Bu yüzden koronavirüs aşısı ile ilgili tahminleri bu tabloya bakarak yapmak oldukça yanıltıcı bir sonuç elde etmemizi sağlayacaktır.