Her insanda zaman zaman geğirme olması beklenirken, bunun fazla ve sık aralıklarla olması midede çok hızlı yemek yeme alışkanlığı nedeniyle fazla gaz olması, fazla gazlı içecekler tüketme ve fazla hava yutma (aerofaji) nedeni ile olur. İnsanlar sıklıkla hava yuttuklarını fark etmezler. Bazı insanlarda ise fazla hava yutmadan geğirme karın huzursuzluğu veya gerginliği durumunda, kendilerini rahatlatma amacı ile bir alışkanlık haline gelmiştir. Geğirme işlemi sırasında gırtlak, sıvı ve gıdaların kaçmasını önlemek amacı ile kapanır ve istemli olarak yükselir, bu arada yemek borusunun altındaki kas (sfinkter) gevşer, diyafram alçalır, karın boşluğu içindeki basınç artar ve göğüs boşluğu içindeki basınç azalır ve bu şekilde gaz çıkartılır.
Aşırı geğirme ve gaz sorunu sıklığı
Toplum genelinde aşırı geğirme sorununa % 20-30 oranında rastlanır. Sullivan’ın 2012 yılına ait çalışmasında, sağlıklı erişkinlerde % 10-30 arasında gaz ve şişkinlik sorunu olduğu bildirilmiştir. Ancak, gaz sorunu olan kişilerin sadece yarısında, karın şişkinliği oluştuğu bilinmektedir. Lembo ve ark. İran’da genel nüfusta % 7-20 olarak belirlenen aşırı gaz sorununun, hemşireler arasında % 49 olarak görüldüğünü saptamışlardır. Benzer şekilde, stresi yoğun olan meslek gruplarında, gaz sorununun arttığı bilinmektedir.
- Mide fıtığı veya reflü hastaları
- Huzursuz bağırsak sendromu (İBS) sorununda (% 75-96 oranında)
- Kabızlık
- Dışkılama güçlüğü sorunu olanlar (% 80)
Aşırı geğirme nasıl değerlendirilir?
Aşırı geğirmenin değerlendirilmesinde sıklıkla Roma III kriterleri kullanılmaktadır.
- En az 3 günden beri aşırı geğirmenin varlığı
- Belirtilerin yaklaşık 3 aydan beri varlığı
- Huzursuz bağırsak sendromu (İBS) veya fonksiyonel sindirim sistemi bozukluğu tanısı konulmamış olması