Harvard Üniversitesi'nde çalışmalarına devam eden Amerikalı psikolog Howard Gardner son kitabında geleceği oluşturacak 5 akıl üzerine yazdı. Gardner kitabında teorisini 'geleceği inşa edecek 5 akıl' olarak sunuyor. Geleceğin dünyasında kaplayacak arama motorları, robotlar ve diğer bilgi işlem aygıtları ile donanacağı için tercihlerin bu işlerin üstesinden gelebilecek kişiler olacağını belirtiyor. Bu akıl tiplerinie sahip olmayanların da anlayamadığı ve kontrol edemediği güçlerin insafına kalacağını ifade ediyor.
Disiplinli akıl
Bir ya da birkaç alana özgü düşünme biçimlerinde ustadır. Her alanın, sanat alanının ya da mesleğin kendine özgü kavrama biçimi vardır. Pek çok alanda sadece bir alanda yetkinleşme süreci on yıla kadar uzayabilmektedir. Disiplinli akıl, bilgi ve becerileri geliştirmek için sürekli emek harcaması -çalışması- gerektiğini bilir. En az bir alanda uzmanlaşmayan kişiler başkalarının çizdiği yoldan gitmeye mahkumdur.
Gereksinimi olan verileri farklı kaynaklardan elde etmeyi bilir. Bu verileri anlamlandırıp değerlendirirken nesnel ölçütler kullanır ve bunları hem kendisi hem de başkaları için anlamlı olacak şekilde bütünleştirir. Bilgiler ve bilgelerle ilgili veriler başdöndürücü hızla artmaya ve değişmeye devam ettiği için gün geçtikçe sentezleştirme yetisi önem kazanır.
Yaratıcı akıl
Disiplin ve sentez üzerinde yükselen yaratıcı akıl, yenilik peşindedir. yeni fikirler ortaya koyar, sorulmamış sorular sorar, yeni düşünme tarzları geliştirir, sıra dışı sonuçlara ulaşır. Keşfedilmemiş sulara demir atan yaratıcı akılen karmaşık bilgisayar ve robotların bile bir adım önüne gider.
Günümüzde hiç kimsenin kendi kabuğuna ya da yaşadığı köye kapanıp bir hayat süremeyeceği herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Saygılı akıl, bireyler ve gruplar arasındaki farklılıkları görür ve bunları hoşgörü ile karşılar. Ötekileri anlamaya çalışır. Ve onlarla işbirliği kurmanın yollarını araştırır. Herkesin herkesle bağlantılı duruma geldiği dünyamızda hoşgörüsüzlük ve saygısızlık artık insanlık adına geçerli seçenekler değildir.
Etik akıl
Saygılı akıldan daha soyut bir düzeyde hareket eden etik akıl ise, kişinin kendi çalışmasının doğasıyla içinde yaşadığı toplumun ihtiyaç ve talepleri üzerinde kafa yorar. Bu akıl tipi, çalışanların kişisel çıkarların ötesinde amaçlarla nasıl hizmet edeceklerini ve halkın herkesin esenliği ile özveriyle çalışabileceklerini kavramıştır.