Psikiyatrist/Psikoterapist Yrd.Doç.Dr. Rıdvan Üney "Kaynana gelin sorunu her grupta olduğu halde eğitim ve sosyo-ekonomik düzey düştükçe daha fazla görülmekte. Dünyanın her yerinde olan bu sorun bizim gibi geleneksel toplumlarda belki daha fazla önem taşıyor." diye konuştu.
1-ANNE- OĞUL İLİŞKİSİ VE GÜÇ KAYBI
Ataerkil topluluklarda; erkek çocuk sahibi olmak, kadın için bir güç demek. Doğal olarak kadın, yani kaynana bu gücünü kaybetmek ya da paylaşmak istemez. Burada en büyük rakip gelin ve bu nedenle gelinle bir çatışma başlar.
2-AŞIRI KORUMACI ANNE
Aşırı korumacı bir anne çocuğuna zara geleceği yönündeki endişesinden dolayı oğlunu korumak adına gelinle çatışır.
3-KARI-KOCA OLMAK
Bir kısım çiftler evlendikleri halde hala karı koca olmayı beceremezler. Hala birilerinin çocuğu olmak eş olmaktan önce gelir. Yetişkin tutumu gelişmeyen kişilerin evlilik ilişkisini yürütmesi beklenemez. Bu da gelin kaynana sorunu için zemin hazırlar.
4-BİR ARADA YAŞAMAK
Gerek ekonomik koşullar, gerekse hastalık veya toplumun beklentisi nedeniyle kayana ve gelin aynı evde yaşadığında; bu sorunun oluşmaması çok zor. Normalde eşlerin; birbirlerine aşk ve sevgi duymalarına rağmen çatıştıkları düşünülürse, gelin ve kayana çatışması kaçınılmaz.
5-GELİNİ ELEŞTİRMEK
Oğluyla ilişkisi nedeniyle karı koca ilişkisinde annenin sürekli oğlunu haklı görerek gelini eleştirmesi tartışmaya neden olur.
6-HİZMET BEKLENTİSİ
Evli çiftle yaşayan aşırı gelenekçi kaynananın gelinden sürekli ve abartılı bir şekilde hizmet beklentisi, yapılanları beğenmemesi sorun yaratır. İlişki çözümsüz bir hal alır.
7-TECRÜBESİZLİK
Evliliğin ilk zamanlarında, yoğun aile toplantıları, gelinin evine çatkapı gelinmesi ve bunlara hayır diyememe de, gelecekte bir gelin kaynana sorununun habercisi. Yeterince tecrübesi olmayan yeni evli çift, aile olmanın ilk kuralının; ailenin mahremiyet alanı olduğunu bilemeyebilir. Bu nedenle; kırmamak adına, kimseye hayır diyemez. Bir süre sonra bu açık kapı politikasının ilk ürünü olan gelin kaynana sorunuyla karşı karşıya kalırlar.
8-ERKEĞİN SORUMSUZLUĞU
Erkeğin eşine önem vermemesi veya dikkate almaması da gelin kaynana sorununa neden olur. Bu sorunu gören erkeğin sorun yokmuş gibi davranması problemi derinleştirebilir.
9-DEĞİŞEN İLİŞKİ MODELİ
Zamanla, ilişkilerin biçiminde farklılıklar olur. Kaynanalık davranışını kendi kaynanasından öğrenen veya değişen yaşam koşulları ve ilişkilerdeki değişime uymayan kaynana gelinle doğal olarak sorun yaşar.
10-OĞUL MU KOCA MI?
Evlilikle birlikte yeni rolünü benimseyemeyen erkekte kaynana gelin çatışması için bir neden olabilir. Sorunların çözümü sırasında eşiyle çatışma yaşayan birçok erkek, kendisini her şekliyle kabul eden ve çatışmayan annesini öncelemeye başlarsa sorun ağırlaşır.
11-ÇOCUKLARIN BAKIMI
Çalışan kadınların çocuk bakımı için yardım aldıkları kaynanalar, gelinle daha fazla çatışma yaşar. Çocuk bakımı kendilerini sınırlar ve kendi yaşamlarında serbest hareket etmelerini kısıtlar. Bu hoşlanmadıkları durumu oğulları ile paylaşmak istemeyip, daha çok gelinle çatışarak ifade eder.
Kaynana gelin sorunun engellenmesinde erkeğe önemli bir rol düşer. Erkek bu sorunu görmezden gelmemeli ve sorumluluktan kaçmamalı. Evlilikte altın kural; kadın da erkek de kendi aileleriyle eşinin problemi olduğunda bu problemi çözmede sorumluluk alması. Eğer erkek annesiyle eşi problem yaşıyorsa, kendi annesine evliliğine müdahale etmemesini net bir şekilde söylemesi gerekir. Bununla birlikte eşine de çatışmaya girmemesini ve sorun olursa kendisinin bu konuda sorumluluk alacağının güvencesini vermeli. Ancak erkek tarafsızlığını korumalı. Gelinin de kaynananın da sorumlu davranması problemin çözümünü kolaylaştırır.