Genç kadınlarda, erkeklere oranla daha fazla görülebilen bu rahatsızlıkta birey aşırı kilo alma korkusuyla yemek yemez ya da yemeyi reddeder. Kişinin bu davranışı eğer erken önlem alınmaz ise ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Psikolog Elçin Akdeniz, günümüzde sıklıkla karşılaşılabilen anoreksiya nevroza rahatsızlığı hakkında merak edilenleri yanıtladı.
ANOREKSİYA NEVROZANIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Anoreksiya nevrozanın genellikle 12-20 yaş aralığındaki genç kadınlarda daha fazla görüldüğü gözlemlenmiştir. Hastalar bu süreçte kilo almamak ya da normalinden daha fazla kilo vermek için ağır diyetler uygulayabilir ya da yeme şekillerini bilinçsizce değiştirebilirler.
Bu hastalığın en göze çarpan belirtisi fiziksel değişimlerde ortaya çıkmaktadır. Aşırı derecede kilo kaybeden ve vücutlarında deformasyon meydana gelen bireyler, ne kadar kilo kaybederlerse etsinler kendilerini hala aşırı kilolu olarak görürler. Sürekli tartılma isteği, yemekten kaçma veya saklanma, endişeli ruh hali de anoreksiya nevrozanın sıkça görülen belirtilerindendir.
NEDENLERİ NELERDİR?
Bu rahatsızlığın kendine has bir nedeni olduğu bilinmemektedir. Gençlerde sıklıkla karşılaşılan bu durum ergenlik döneminde uyum sağlama, kendini başkalarına beğendirme arzusu ve öz güven eksikliğinden ileri geldiği düşünülmektedir.
Rahatsızlığın tetiklenmesi ve çıkışında çevresel faktörler başta olmak üzere psikolojik ve biyolojik faktörler etkin rol oynar. Eğer hastalık uygun koşullarda tedavi edilmezse kişi hayatını kaybetmekle dahi karşı karşıya kalabilir.
Biyolojik Nedenler: Kişiler genellikle mükemmeliyetçi bir kişiliğe sahiptir. Ayrıca duyarlı ve azimli bireylerdir. Kesin kanıt olmamakla birlikte ailede anoreksiya nevroza hikayesinin olması da riski artırabilmektedir.
Psikolojik ve Çevresel Nedenler: Beslenme şekli en önemli etkendir. Bebeklik veya çocukluk dönemlerinde yanlış beslenme bu rahatsızlığı ortaya çıkarabilir. Özellikle geçmişte cinsel istismara uğramış kadınlarda görülme olasılığı yüksektir. Kadınlar arasındaki zayıf kalma isteği ve moda dünyasındaki ince bedene sahip olma takıntısı da çevresel faktörlere örnek olarak gösterilebilir.
TEDAVİSİ NASILDIR?
Anoreksiya nevrozanın tedavisi, yalnızca psikolog veya psikyatristin çalışması ile değil, uzman bir ekip ile mümkündür. Bu ekipte ve mesleğinde uzman bir diyetisyen, psikolog, psikiyatrist, ortopedist, fizyoterapist ve endokrinoloji uzmanı bulunmalıdır.
Ayrıca hastanın yakınları da bu zorlu süreçte daima hastanın yanında olmalı bu ekiple birlikte planlı bir şekilde hareket etmelidir. Hasta vücut ağırlığının önemli bir yüzdesini kaybetmiş ise hemen hastaneye yatırılarak kilosu kontrol altına alınmalıdır. Kişinin bu süreçte öz saygısını, kendi benliğini yeniden geri kazandırılması sağlanmalı ve psikoterapi seansları uygulanmalıdır. Bu seansların hastanın ailesi ile birlikte yapılması daha sağlıklıdır ve etkilidir.
Uzman Klinik Psikolog
Elçin Akdeniz
www.elcinakdeniz.com.tr
Facebook: @elcin.akdeniz
Instagram: psikologelcinakdeniz