Geniş, halk arasındaki günlük konuşma dilinde sıkça karşılaşılan bir kelimedir. Sıfat türündedir. Birden fazla anlamda ve durumda kullanılabilir. Mecaz anlam içerdiği zamanlar da vardır. Geniş eş anlamlısı olan kelimeler de bu yüzden çeşitlilik gösterir.
Türk Dil Kurumu geniş kelimesi için sıfat türünde farklı tanımlar yapar. Bu tanımlardan ikisi mecaz anlamını içerir. Tanımlar ve tanımlar için verilen bazı örnek cümle ve kullanımlar şu şekildedir:
Eni çok olan, enli, vasi.
Örnek cümle:
"Geniş, bomboş bir taşlığın serin, rutubetli küf kokusu duyuldu. (Peyami Safa)"
Alanı büyük olan, makro, dar karşıtı.
Örnek cümle:
"Bu ağaç bir geniş bostan duvarının dış tarafında idi. (Osman Cemal Kaygılı)"
Bol olan. (Genelde giysiler için kullanılır.)
Kapsamı büyük, dar sınırlar içinde kalmayan, yaygın ve makro olan.
Örnek kullanım: Geniş anlamlı.
Mecaz anlamı için yapılan tanımlardan biri şudur: Kolay kolay tasalanmayan, hoşgörülü, rahat.
Örnek cümle:
"Besbelli geniş, olabildiğinde umursamaz görünmek istiyordu. (Atilla İlhan)"
Rahat, bol, çok, yaygın, makro, hoşgörülü, enli, vasi kelimeleri geniş kelimesinin eş anlamı olan kelimeler arasındadır. Cümle içinde geniş kelimesinin yerine geçebilir.
Bir kelimenin anlamını pekiştirmek için en iyi yöntem o kelimeyi cümle içinde kullanmaktır. Dilimizde bir kelime birden fazla anlama geldiği için kelimenin hangi anlamda kullanıldığını anlamak cümlenin bütününe bakarak mümkün olur.
Geniş kelimesinin eş anlamı olan kelimeler ile kurulan bazı cümleler, atasözleri ve deyim örnekleri şunlardır: