Zor nefes alıyorsunuz ve göğsünüze oturan bir ağırlık var! Bu korku birkaç dakika sürer, ama size saatler gibi gelir...Ve uyku artık huzurlu değil dehşet vericidir. Korku filminden bir sahne gibi görünebilir ancak bu birçok insan için gerçek bir sorundur.
Belki bu gece bu korkuyu yaşayacak insanlar olacak; hareket edemeyecekler ve neler olup bittiğine dair hiçbir fikirleri olmayacak. Öyleyse, bu durum hakkında biraz bilgi edinmenin zamanıdır diyelim...
Bu belirtiler, uyku felci denilen bir olgudan kaynaklanıyor ve çok sayıda sosyal ve psikolojik faktör uyku felcine neden olabiliyor. 2011 yılında, 36 binden fazla katılımcıyla yapılan 35 bilimsel çalışmanın sonuçlarına göre, genel nüfusun yüzde 7.6'sı uyku felcini deneyimliyor. Bu insanların yüzde 28.3'ü; öğrenciler, ruh sağılığı yerinde olmayan, endişe ve depresyonu olan insanlar olarak gösteriliyor. Bilişsel nöroloji uzmanı ve 'Uyku Felci Projesi' araştırmacısı Daniel Denis, bu durumu şöyle açıklıyor:
"Uyku felci yaşarken bilinçli durumdasınız. Zihniniz uyanık ama bedeniniz uykudadır."
Rüya görürken vücudunuz gözle görülür değişimler gösterir. Adrenalin salgınız artar, kan basıncınız yükselir, kalp atışlarınız hızlanır. Rüyalar, REM uykusunda yani uykunun dördüncü safhasında görülür ve toplam uyku sürenizin yüzde 15 ile yüzde 20'sini kaplar.
Uykunun her aşamasında rüya görmek mümkündür, ancak REM uykusunda yaşanan rüyalar daha canlı ve gerçek görünmektedir. REM uykusu sırasında beyin, son derece aktiftir ve insanlar REM sırasında uyku felci olur. Araştırmacıların sebeplerinden emin olmamasına karşın, birçoğunun söylediğine göre vücut rüyadan etkilenmez. Buna REM atonia denir.
Aniden uyanan çoğu insan kolayca hareket edebilir. Ancak uyandıktan sonra hareket edemeyenler felç uykusundadırlar. Uyanma sonrasında "REM atonia" devam eder. Çoğu zaman, bu deneyim birkaç saniyeden bir dakikaya kadar sürer. Bununla birlikte, nadiren de olsa, bazı kişilerin yeniden harekete geçmesi için 10 ila 15 dakika gerekir.
Birçok kişi uyku felci sırasında "bir varlık hissediyorum" der. Araştırmacılar bunun sebebinden emin değiller, ancak konuya ait bazı görüşler var. Bu görüşlerden biri, kişinin gerçekte yapamayacağı hareketi yaratmaya çalışan zihnin girişimidir. Temel olarak beyin; "Kollarını hareket ettiremiyorum, ama burada kollarının hareket halinin güzel halüsinasyonu var" der.
Başka bir görüş, Amigdala'nın sorumlu tutulması. Beynin korkudan sorumlu amigdala kısmı, aşırı aktif hale gelir.
Uyku Felci farklı Türleri
1999'da yapılan bir araştırmaya göre, uyku felci sırasında ortaya çıkabilecek üç tip halüsinasyon (sanrı) vardır:
1. Melez
İnsanlar göğüslerinde yoğun bir baskı hisseder ve nefes alamadıklarını söylerler. Ancak bu sadece zihinsel bir oyundur. Aslında insanlar korktuğu için onlara nefes alamıyorlarmış gibi gelir. Ayrıca, vücut hala çok yüzeysel REM solunum modundadır.
2. Davetsiz Misafir
Davetsiz misafirleri deneyimleyen insanlar; bir varlık hissi, korku, görsel ve işitsel sanrılar yaşarlar. Uzmanlar bunu tehdit veya tehlike sinyallerine karşı, algıların en küçük uyaranlara bile açık 'orta beyinin aşırı uyanık' olma durumuna bağlıyor. Bu yüzden küçük bir ses bile uyku felci geçiren birisine korkunç gelebilir.
3. Olağandışı vücut deneyimleri
Bu insanlar, vücut dışı bir deneyim yaşıyor gibi hissederler. Havada süzülüyor, yükseliyor ya da odanın etrafında uçuyor gibi bir histen söz ederler. Bu tür uyku felci çok farklıdır çünkü beynin farklı alanları insanın yalnızca uyandığında aktiftir.
**Önlemek için ne yapılabilir?
**
Uyku felcini önlemek zordur. Bunun nedeni, kalıtımsal veya diğer uyku ve sağlık sorunları ile bağlantılı olabilir. Bununla birlikte kişinin bu soruna karşı yapabileceği bazı şeyler vardır.
Araştırmacılar, yan yatmanın uyku felcini azaltabileceğini söylüyorlar.
Bir kişi uyanır ve hareket edemediğini fark ederse, tek bir noktaya konsantre olmalıdır. Bir parmak ya da ayak parmağınızı hareket ettirmeyi deneyin. Bir kas hareket ettikten sonra felç açılacaktır.
Kaynak: davidwolfe