Korneanın en önemli özelliği ise saydam ve damarsız olması. Liv Hospital Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Vedat Kaya, düzgün yüzey ve şekle görüntünün net olarak odaklanması için korneanın gerekli olduğunu söylüyor. Pek çok hastalık korneanın saydamlığını ve şeklini bozarak görmeyi engelleyebiliyor.
Neden Kornea Nakli Yapılır?
Dr. Vedat Kaya, kornea naklinin dört amaç doğrultusunda yapılabileceğini söylüyor. Bunlardan ilki ve en önemlisi optik nedenler. İkinci ve daha az rastlanılan durum tektonik de denilen gözün bütünlüğünün bozulması. Vedat Kaya, burada kornea dokusunun herhangi bir hastalık ya da travma sonucu kapatılmayacak şekilde delindiğini ve göz kaybına neden olduğunu belirtiyor. Kornea nakli üçüncü olarak enfeksiyonları tedavi etmek amacıyla yapılıyor. Uzm. Dr. Vedat Kaya, “İlaç tedavisiyle enfeksiyonları geriletemezseniz bazı durumlarda bunu kornea nakli ile tedavi edebilirsiniz” diyor. Bunun çok sık karşılaşılan bir durum olmadığını, zorunluluk gerektiğinde yapıldığını sözlerine ekliyor. Dördüncü neden ise görmesi çok azalan ya da hiç olmayan gözlerde, kornea tabakasının oluşturduğu koyu gri tabakaya estetik görünüm kazandırmak.
Enfeksiyon Tedavisinde Hızlı Davranılmalı
Dr. Vedat Kaya’ya göre çoğu zaman kalıtsal, enfeksiyon kökenli ya da travma sonrası oluşan hastalıklarda kornea naklini gerekli kılıyor. Bu hastalıklardan keratokonus ve pallusid marginal dejenerasyon keratoglobus; korneada bombeleşme, incelme, miyopi ve astigmatta artış belirtileri oluşturuyor. Vedat Kaya, “Bu hastalık grubundan özellikle keratokonus çok daha sık ve erken yaşlarda ortaya çıkmasıyla önemlidir. Genellikle 10-15 yaş arasında ortaya çıkar ve ilerleyicidir. Tedavi edilmezse hastaların önemli bir kısmı kornea nakline ihtiyaç duyarlar” diyor. Korneal distrofiler grubuna giren çok sayıda hastalık olduğunu söyleyen Vedat kaya, bu durumun korneanın çeşitli katmanları arasında opaklaşmaya neden olduğunu sözlerine ekliyor. Ayrıca Keratit kornea enfeksiyonları, bakteriel viral yada fungal=mantar kökenli rahatsızlıklarda kornea dokusunun enfeksiyonlara karşı hassas olmasına neden oluyor. Vedat Kaya “Enfeksiyonların hızlı ve etkili şekilde tedavi edilmesi gereklidir, aksi halde görmede azalmaya hatta gözün kaybına neden olabilir” diyor.
Ameliyat Sonrası Takip İhmal Edilmemeli
Kornea naklini korneanın tümünün veya ön ya da arka tabalarının operasyonla değiştirilmesi olarak tanımlayan Vedat Kaya, “ Verici kornea, kornea bankalarından sağlanarak operasyonla değiştirilir. Hastalık korneanın tüm katlarını etkilemişse tüm kat nakil (penetran keratoplasti) sadece ön kısmı bozulmuşsa ön lamellar sadece arka kısmı bozulmuşsa arka lamellar keratoplasti kornea nakli uygulanır” diyor. Kornea naklinin kornea dokusunun damarsız olması nedeniyle başarı oranı yüksek bir operasyon olduğunu vurgulayan Kaya, özellikle tüm kat değişimlerde uzun süre takip ve hastanın olası risklere karşı bilgilendirilmesi gerekliliğini vurguluyor. Vedat Kaya, “Çoğunlukla tercihimiz genel anestezidir. Ama bazı durumlarda lokal anestezi ile kornea nakli yapılabiliyoruz” diyor ve son yıllarda uygulanan tekniklerde korneanın sadece ön kısmı ya da sadece arkadaki hücre tabakasının değiştirilebileceğini müjdeliyor. Ayrıca Vedat Kaya, bu tür ameliyatları lokal olarak yapabilmenin mümkün olduğunu belirtiyor.
Ameliyattan Sonra Astigmat Artabilir
Dr. Vedat Kaya, “Kornea naklinin uygun olmadığı ya da başarısız olduğu gözlerde yapay kornea uygulamaları düşünülebilir” diyor ve ameliyat sonrasının ameliyat kadar önemli olduğunu vurguluyor. Bazı tip ameliyatlarda dokunun, vücut tarafından reddedilme olasılığı olduğunu belirten Kaya, “ Hastanın ilaç tedavisini çok iyi kullanması gerekiyor. Doktoruyla çok iyi bağlantı kurması şart” diyor. Çünkü vücut o dokuyu reddetme pozisyonuna girerse bunu hemen durdurmak gerekiyor. Vedat Kaya’ya göre hasta en az 6 ay ya da duruma göre daha fazla süre kontrol edilmeli. Kornea naklinden sonra göz numarasında özellikle astigmatta çok büyük artışlar olabileceğini belirten Kaya, bunların doku oturduktan sonra lazer, kornea içi halka ya da göz içi merceği gibi yöntemlerle düzeltilebileceğini sözlerine ekliyor.