Gözyaşı, gözün ön kısmına yayılarak burayı nemlendirip ıslattıktan sonra gözyaşı kanalından geçerek burun içine akıyor. Ancak bu kanal tıkalı olursa, gözde çapaklanma, sulanma, kızarıklık ve iç kısmında şişlik oluşuyor. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Müslime Yalaz, bu tıkanmanın hem bebeklerde hem de yetişkinlerde olabildiğini bildiriyor. Bebeklerde gözyaşı kesesine masaj yapılarak ya da gözyaşı kanalından çelik sonda geçirilerek sorun çözümleniyor. Bebeklerde doğumdan sonra gözde sulanma, çapaklanmanın yanısıra kızarıklık, şişlik oluşuyor. Gözde çapak birikince de kirpikler birbirine yapışıyor, bebek gözlerini rahat açamıyor.
Gözyaşı kanalının buruna açılan kısmında bir zar var. Bu zar doğumdan sonra kendiliğinden yırtılıp açılıyor. Böylece oluşan yaş sürekli burun içinden akıp gidiyor. Bu işlem gün boyunca tekrarlanıyor. Ancak bebeklerde bu zar açılmazsa kanal tıkalı olacağı için gözyaşı buruna akamıyor ve kesede birikim oluşuyor, gözler sulanıyor. Bu tıkanıklık genellikle ilk 6-9 ayda kendiliğinden iyileşiyor. Masaj yapılması kanalın açılmasını kolaylaştırıyor. Prof. Yalaz, bu süreçte açılmayan kanalın çelik sonda kullanılarak açıldığını belirtiyor.
MASAJ GÖZÜ RAHATLATIYOR
Bebeklerde gözyaşı kanalı tıkandığında, önce gözyaşı kesesi üzerine yukardan aşağı baş veya işaret parmağıyla masaj yapılması öneriliyor. Böylece kesenin içinde birikmiş olan sıvı aşağıdaki zara doğru basınç yaparak, zarın açılmasına yardımcı oluyor. Buna rağmen açılmayan hastalarda yüzde 5-10 oranında cerrahi müdahale gerekiyor. Genel anestezi altında yapılıyor. Kanalı açmak için de çelik sondalar kullanılıyor. Sonda ile göz pınarından girilip zar yırtılıyor, sulanma ve çapaklanma geçiyor.
ANTİBİYOTİKLİ DAMLA SADECE ÇAPAĞI ÖNLÜYOR
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı nedeniyle verilen antibiyotikli damlalar kanalı açmıyor ama çapaklanmayı durduruyor. Bebek büyüdükçe kanal genişleyerek kendiliğinden açılabiliyor. Masajın yapılması açılmayı kolaylaştırıp çabuklaştırıyor. Masajla açılmayınca sonda kullanılıyor. Sondalamanın başarılı olmadığı durumlarda da kanal içine silikon tüp yerleştiriliyor. Bu tüp 2-6 ay süreyle arasında bıraktıktan sonra tüp çıkarılıyor. Çıkarılması tekrar bir ameliyat gerektirmiyor. Bazen de burun içindeki kemik yapı nedeniyle gözyaşı kanalı tıkanabiliyor. Bu durumda yetişkinlerde uygulanan ameliyatları yapmak gerekiyor.
KADINLARDA GÖZYAŞI KANALI DAR
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı yetişkinlerde de ortaya çıkıyor. Gözyaşı kanalı kadınlarda daha dar olduğundan, erkeklere göre kanal tıkanıklığı sorunu daha fazla görülüyor. Kaza, bu bölgenin tümörleri ve ameliyatları ile kimyasal yanıklardan sonra da tıkanıklık oluşuyor. Kadınlarda kanalın daha dar olması ve bazı hormonların da etkisi ile gözyaşı kesesinin alt ucuyla kanalın üst ucu arasında kendiliğinden darlık oluştuğunu belirten Prof. Yalaz şunları söyledi: “Gün içinde sürekli gözyaşı üretiliyor, kanaldan burnun içine doğru akıyor. Gözyaşı gözün ön kısmını ve içerdeki dokuların beslenmesini sağlıyor. Gözün beslenmesi için sürekli ıslak kalması gerekiyor. Ancak kanal tıkalı olduğunda oluşan sulanma ve çapaklanmanın mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor.”