AHMET FURKAN MERCAN - Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Latin Amerika gezisi kapsamında ziyaret edeceği Paraguay, 7 milyon kişilik nüfusuyla dünyanın 5. büyük soya üreticisi.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, G20 Liderler Zirvesi'ne katılmak üzere Arjantin'de bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2-3 Aralık tarihlerinde Paraguay ve Venezuela'yı ziyaret edecek.
Türkiye'den Paraguay'a ilk defa Cumhurbaşkanlığı seviyesinde ziyaret gerçekleştirilecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Arjantin'de düzenlenen G-20 zirvesi sonrası gideceği Paraguay'ın denize kıyısı bulunmuyor. Ülkenin batısını Brezilya çevrelerken, kuzey sınırında Bolivya, batı ve güney sınırında da Arjantin yer alıyor.
Paraguay'ın yaklaşık 7 milyonluk nüfusunun yüzde 95'ini İspanyol ve Kızılderili kanı taşıyan "Mestizolar" oluşturuyor.
İspanyolca ve yerel Guarani dilinin resmi olarak konuşulduğu ülkenin yüzde 89,6'sını Hristiyan Katolikler, yüzde 6,2'sini Protestanlar oluşturuyor.
- Paraguay'ın siyasi tarihi
1811'de İspanya'dan bağımsızlığını kazanan Paraguay, 1865-1870 yıllarında Amerika kıtası tarihine en kanlı savaşlardan biri olarak geçen "Triple Alliance" savaşında Brezilya, Arjantin ve Bolivya ile savaştı. Paraguay, bu savaşta erkek yetişkin nüfusunun 3'te 2'sini kaybetti.
1932-1935 yıllarındaki Chaco savaşı sonrasında Paraguay, ülkenin kuzeyinde ve Bolivya'nın güneyindeki Gran Chaco düzlüklerinin büyük kısmını geri aldı.
1989 yılında "ketum otokrat" General Alfred Stroessner'in 35 yıl süren "diktatörlük" rejiminin sona ermesiyle ülke demokrasiye adım attı ve seçimlerini düzenli gerçekleştiriyor.
Başkanlık sistemiyle yönetilen Paraguay'da parlamenter demokrasi uygulanıyor. Devlet Başkanı, devletin ve hükümetin başı.
Başkan ve başkan yardımcısı, 45 üyeli senato ile 80 üyeli temsilciler meclisi 5 yılda bir yapılan seçimlerle belirleniyor.
İdari olarak 17 eyalet ve federal başkent Asuncion olmak üzere 18 birime bölünmüş Paraguay'da eyaletler doğrudan seçilmiş eyalet valileri ve eyalet meclislerince yönetiliyor.
2008'de seçilen ve 2012'de azledilen Fernando Lugo'nun dönemi dışında, Paraguay 1945'ten bugüne Colorado'nun politikalarıyla idare ediliyor.
Öte yandan, Paraguay Birleşmiş Milletler, Güney Amerika Uluslar Topluluğu, Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası Polis Teşkilatı, Uluslararası Çalışma Örgütü, Karayip Topluluğu'na üye.
- Ülke ekonomisi
Kırsal kesimdeki nüfusun çoğunluğunun tarımla uğraştığı Paraguay dünyanın 5'inci büyük soya üreticisi. 2014'ten beri bölge ülkeleri ekonomik gerileme yaşarken Paraguay ekonomisi yıllık yüzde 4 büyüdü.
Doğal kaynakları arasında hidro güç, demir, manganez ve kireçtaşı bulunan ülkenin kişi başı gayri safi yurtiçi hasılası 2017'de 9 bin 800 dolar seviyesindeydi.
2017'de 11,7 milyar dolarlık ihracat yapan ülkenin dış satımında yüzde 31 ile Brezilya, yüzde 15 ile Arjantin, yüzde 6 ile Şili ve yüzde 5 ile Rusya başı çekiyor. Başlıca ihraç ürünleri arasında soya fasülyesi, çiftlik hayvanı, et ürünleri, yemeklik yağ, ahşap, pamuk ve altın yer alıyor.
Aynı yıl ithalatı 10,3 milyar dolar olarak kayıtlara geçen Paraguay'ın en çok ürün aldığı ülkeler yüzde 31 ile Çin, yüzde 23 ile Brezilya, yüzde 12 ile Arjantin ve yüzde 7 ile ABD. Başlıca ithal ürünleri arasında karayolu taşıtları, tüketim malları, tütün, petrol ürünleri, elektronik eşya ve kimyasallar bulunuyor.
Ülkenin 3,4 milyon kişilik iş gücünün yarısını tarım sektörü oluştururken, ülke geneli işsizlik oranı geçen yıl yüzde 5,7 olarak hesaplandı.
2016'da dış borcu 16,4 milyar dolar olan Paraguay'ın geçen yıl için açıklanan dış borç miktarı ise 17,1 milyar dolar.
Paraguay, Dünya Bankasının 2017 İş Yapma Kolaylığı Raporu'nda 190 ülke arasında 108. sırada bulunuyor.
Nehir taşımacılığı yapılan ülkede hidroelektrik santrallerle önemli düzeyde elektrik enerjisi üretiliyor.
Paraguay'da bulunan 14 bin kilovatlık kapasiteye sahip "İtaipu" hidroelektrik santrali, Çin'deki "Three Gorges"ten sonra dünyanın ikinci büyük santrali.
Parana nehri üzerinde 700 megavatlık 20 üniteyle hizmet veren santral, ülkenin enerji ihtiyacının yüzde 73'ünü karşılıyor. Brezilya'nın ihtiyacı olan elektrik enerjisinin yüzde 17'si de yine bu santralden temin ediliyor.
- Paraguay'a ilk Türk büyükelçi
Ülkenin dışişleri bakanları Leila Rachid Mart 2006'da, Alejandro Hamed Mart da 2009'da Türkiye'yi ziyaret etti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise geçen yıl ocak ayında bakanlık seviyesinde ilk kez bu ülkeye ziyarette bulundu.
Ziyarette Çavuşoğlu, mevkidaşı Eladio Loizaga ile görüşmüş, iki ülke arasında "Dostluk ve İşbirliği Anlaşması" ile "Hava Ulaştırma Anlaşması" imzalanmıştı.
Paraguay nezdinde ilk Türk büyükelçi olarak Dışişleri Bakanlığı Güneydoğu Asya ve Pasifik Genel Müdür Yardımcısı Armağan İnci Ersoy atanmıştı.
Ersoy, AA'ya verdiği röportajda "Paraguay ile halen ikili iş birliği mekanizmalarının hiçbiri tesis edilmiş değil. Bu da bana birçok ilki yapma şansı verecek." ifadesini kullanmıştı.
Türk dizilerinin revaçta olduğu Paraguay'da FETÖ ile ilişkili bir vakfın bulunduğu belirtiliyor.
Tel Aviv Büyükelçiliğini Mayıs 2018'de Kudüs'e taşıyacağını açıklayarak dikkati çeken Paraguay, daha sonra bu kararından vazgeçerek temsilciliğini Tel Aviv'e geri taşıyacağını bildirmişti.