VİOLA FEHMİ - Silah zoruyla yönetimi ele geçirmeye çalışan Halife Hafter güçlerine karşı Libya halkının, Trablus'taki uluslararası meşruiyete sahip Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne (UMH) desteği artıyor.
Ülkenin doğusundaki darbeci General Hafter'in, 4 Nisan'da Trablus'u "48 saat içinde" ele geçirmeleri için birliklerine saldırı emri vermesiyle, Libya şiddet sarmalına sürüklendi. Aradan geçen sekiz ayda başkenti ele geçirmekte başarısız olan Hafter, son olarak 12 Aralık'ta Trablus'a yönelik "Belirleyici Savaş" adıyla yeni bir saldırı talimatı verdi.
Ancak Hafter'in son savaş çağrısına karşın Libya'nın batısında bulunan Misrata, Kabav, Zliten, Hums, Msallata, Zaviye, Zintan ve Cadu kentlerinde, Trablus'u Hafter güçlerine karşı savunmak için seferberlik ilan edildi.
UMH'ye destek olan ve seferberliğin ilan edildiği şehirlerden sonuncusu ise Trablus'un güneyindeki Cadu oldu. Cadu kenti Belediye Meclisi, Askeri Meclisi, Emniyet Müdürlüğü ve sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan ortak yazılı açıklamada, kentteki askeri ve sivil oluşumların başkent Trablus'u darbeci güçlere karşı savunmak için hazır oldukları belirtildi.
Başkentin güneybatısında yer alan Zintan kenti Belediye Meclisinden yapılan açıklamada "Trablus'a yapılan saldırıya karşı alınan iş birliği kararının desteklendiği" kaydedildi.
Trablus'a saldırının başladığı ilk günden bu yana Zintan'ın meşru hükümeti desteklediği vurgulanan açıklamada, "Zintan'ın tüm askeri ve sivil unsurlarını, Trablus'a yönelik saldırılara karşı konulması ve saldırıların kökünün kurutulması için seferber ettiği" duyuruldu.
Açıklamada ayrıca, Trablus'a yönelik saldırının başladığı ilk günden bu yana Zintan'ın, batıdaki diğer kentlerle birlikte meşru hükümeti desteklediği vurgulandı.
Benzer bir kararın alındığı Zaviye belediyesinden yapılan açıklamada, "ülkenin her karış toprağını, yasa dışı darbeci çetelerden kurtarmak için tüm devrimci kentlerle tam koordine ve iş birliği içinde olma" çağrısında bulunulurken, "Hafter'in planlarının suya düşürülmesi için tüm imkanların kullanılacağı" ifade edildi.
Libya hükümetine desteğini açıklayan bölgelerden Msallata Belediyesinden yapılan açıklamada ise UMH Başkanlık Konseyi'ne savaş için tüm imkanları seferber etme çağrısı yapıldı.
Kabav kenti Askeri Konseyi de kentin tüm imkanlarının Hafter ve onun müttefiklerinin Trablus'tan püskürtülmesi için kullanılacağını açıkladı.
Açıklamada, "Hafter'in planına karşı ülkenin kararlılıkla savunulduğu, Muammer Kaddafi rejiminin kalıntılarının 17 Şubat devrimini hedef aldığı" belirtildi.
Hums kenti sakinleri ve kanaat önderleri ise genel seferberlik ilan edildiğini açıkladı.
Zliten kenti tüm kuvvetleriyle UMH'ye olan desteğini duyururken Hafter güçlerinin Trablus'tan çıkartılması gerektiğini vurguladı.
Hafter güçlerine karşı UMH'ye desteğini ilk açıklayan ve seferberlik ilan eden şehir Misrata olmuştu.
Misrata Belediye Meclisinden yapılan yazılı açıklamada, "Misrata kenti, Hafter'e karşı tüm imkanlarını ve ağırlığını devletin tasarrufuna sunarak seferberlik ilan etmiştir." ifadeleri kullanıldı.
- Milis gruplar ve kabilelerden destek
Er-Rahibat Şehitleri Tugayı da aynı şekilde UMH'nin yanında, "Hafter güçlerinin Trablus'a gaddarca saldırılarına karşı" seferberlik ilan etti.
Azeviye kabilesine bağlı siyasi ve toplumsal işler yüksek konseyinden yapılan açıklamada, "İsyancı asker Hafter tarafından yönetilen bölgesel ve uluslararası saldırıya" karşı seferberlik ilan edildiği duyuruldu.
Açıklamada, Libya'nın birçok kentinde üyeleri bulunan kabilenin, seferberlik ilan ederek teröre karşı şeref mücadelesi verdiği ifade edildi.
Libya'nın güneyinde, Sahra Çölü üzerindeki Fizan bölgesinde yer alan Tebu Devrimcileri grubu da yayımladığı açıklamada, tüm askeri, ekonomik, toplumsal ve kültürel imkanlarının Trablus saldırısını bozguna uğratmak için kullanılacağını duyurdu.
- Libya'daki Amazigler (Berberiler)
Libyalı Amazigler Yüksek Konseyi, Hafter güçlerine destek olmaları ve Libya hükümetine kayıtsız kalmaları karşılığında kendilerine Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) sunduğu yüklü para teklifini reddettiklerini açıkladı.
Katar merkezli Al Jazeera kanalına konuşan ve isminin gizli kalmasını isteyen konsey üyesi, BAE'nin Hafter'i desteklemekle "korkunç bir hata" yaptığını savundu.
Libyalı Amazigler Yüksek Konseyi, Amaziglerin ülke içinde ve dışında siyasi anlamda temsilcisi olarak kabul ediliyor.
Libya'daki Amazig nüfusuna ilişkin resmi veri bulunmuyor ancak çoğunluğunun ülkenin batısındaki Nefüse Dağı bölgesinde yaşadığı ifade ediliyor.
- Türkiye ve Katar'ın desteği
Türkiye ve Katar, krizin aşılabilmesi için Birleşmiş Milletler tarafından Libya'nın meşru temsilcisi olarak tanınan UMH'nin çabalarına destek veriyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan son olarak 15 Aralık Pazar günü Libya Başbakanı Fayiz es-Serrac'ı İstanbul'da kabul etti. İkili, Türkiye ile Libya arasındaki ilişkilerle ülkedeki son gelişmeler ve bölgesel konuları ele aldı.
Türkiye ile Libya'daki uluslararası meşruiyete sahip UMH arasında 27 Kasım'da "Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası" ile iki ülkenin uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarının muhafazasını hedefleyen "Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası" imzalandı.
Katar, pazartesi günü yaptığı açıklamada, UMH'ye ve UMH'nin kuruşunun temelini oluşturan Birleşmiş Milletler'in himayesinde imzalanan Suheyrat Anlaşması'na verdiği desteği yineledi.
Al Jazeera televizyonuna konuşan Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Doha'nın UMH'yi ve Suheyrat Anlaşması'nı başından beri desteklediğini söyledi.
Birleşmiş Milletlerin (BM) girişimleriyle 17 Aralık 2015'te Fas'ın Suheyrat kentinde imzalanan "Libya Siyasi Anlaşması" uyarınca UMH Başkanlık Konseyi kurulmuştu.
BM Güvenlik Konseyi, 2259 sayılı kararla Başkanlık Konseyini Libya'nın tek meşru temsilcisi olarak tanımış ancak Konseyin sunduğu hükümet listeleri Darbeci General Halife Hafter'in baskıları nedeniyle Tobruk'taki Temsilciler Meclisi'nde onaylanmadığı için süreç tıkanmıştı.
Darbeci General Hafter, 4 Nisan'da Trablus'u ele geçirmek için birliklerine saldırı emri vermiş ve 48 saat içinde başkentin kontrolünü ele geçireceklerini iddia etmişti. Bunun üzerine Libya'da uluslararası meşruiyete sahip Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) birlikleri de Burkan el-Gadab Operasyonu'nu başlatmıştı.