ZUHAL DEMİRCİ - Afrika'dan Asya'ya, Latin Amerika'dan Ortadoğu'ya dünyanın dört bir yanında kalkınma yardımları yapan Türkiye, 2017'deki 8,14 milyar dolarlık resmi kalkınma yardımıyla dünya sıralamasında yerini aldı. 2016'da 6,48 milyar dolar olarak hesaplanan bu tutar, geçen yılki yardımla kıyaslandığında yüzde 25 arttı.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansının (TİKA), 656 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 2005/11 sayılı Başbakanlık genelgesine dayanarak derlediği veriler, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Kalkınma Yardımları Komitesine bildirildi. Komiteye üye ülkeler ve Türkiye gibi komiteye üye olmayıp gönüllü olarak raporlama yapan ülkelerin 2017'de yaptığı resmi kalkınma yardımlarına ilişkin öncül veriler 9 Nisan'da açıklandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin resmi kalkınma yardımlarını, TİKA Koordinatörler Buluşması için Türkiye'de bulunan TİKA koordinatörleri ve saha asistanlarını kabulünde açıkladı.
OECD öncül verilerine göre, Türkiye, geçen yıl 8,14 milyar dolar tutarında resmi kalkınma yardımında bulundu. 2016'da 6,48 milyar dolar olarak hesaplanan bu tutar, geçen yılla kıyaslandığında yaklaşık yüzde 25 arttı.
Türkiye, 8,14 milyarlık resmi kalkınma yardımıyla ülkeler sıralamasında 6. sırada yerini aldı. Gelişmiş ülke yardım profillerinde krediler, Türkiye’nin yardım profilinde ise insani yardımlar öne çıkıyor.
Türkiye'nin geçen yılki 8,14 milyar dolar tutarındaki resmi kalkınma yardımlarının, 7,2 milyar dolarını insani yardımlar, geri kalan kısmını da diğer kategorilerdeki kalkınma yardımları oluşturuyor.
Resmi kalkınma yardımlarının, milli gelire oranı bakımından OECD Kalkınma Yardımları Komitesi (DAC) ülkelerinin ortalaması, geçen yıl yüzde 0,31 civarında seyrederken Türkiye'nin oranı ise ortalamanın oldukça üzerinde olup yüzde 0,95 olarak gerçekleşti. Bu rakam, milenyum hedefi olarak belirlenen yüzde 0,7 oranını bu yıl da geride bıraktı. Türkiye, yüzde 0,95 ile resmi kalkınma yardımlarının milli gelire oranında 4. sırada yer aldı.
Geçen yılki resmi kalkınma yardımlarının, 7,95 milyar dolarlık kısmını iki taraflı resmi yardımlar, 192,4 milyon dolarını da çok taraflı kuruluşlar vasıtasıyla yapılan yardımlar oluşturuyor.
Tunus ve Mısır'a verilen kredilerin geri ödemesi de bu yıl 450 milyon dolar olarak gerçekleşti ve net yardım tutarında hesaptan düşüldü. Eximbank kredilerinden oluşan diğer resmi akımlar ise 96,7 milyon dolar olarak belirlendi.
- TİKA geçen yıl 220 milyon dolar yardımda bulundu
Resmi kalkınma yardımlarına ilave olarak, doğrudan yatırımları içeren özel sektör akımları, 2017'de 411,3 milyon dolar olarak kaydedildi.
Türkiye'nin dış politika vizyonunu farklı alanlarda hayata geçiren TİKA'nın geçen yılki yardım tutarı 220 milyon dolar olarak hesaplandı.
Sivil toplum kuruluşlarının (STK) geçen yılki uluslararası yardımları, 707,6 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun 384,6 milyon dolarlık kısmını insani yardım, 323 milyon dolarlık kısmını da diğer kalkınma yardımları teşkil ediyor.
Türkiye'nin, geçen yıl en az gelişmiş ülkelere yaptığı yardımlar, 294,8 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Böylelikle Türkiye'nin, yıllık 200 milyon dolarlık taahhüdü de fazlasıyla gerçekleşmiş oldu.
Türkiye'nin içinde bulunduğu siyasi ve ekonomik mücadele koşullarına rağmen dış yardımlarını yüzde 25 artırması insan odaklı siyaset anlayışı ve uluslararası etkinliğinin önemli bir göstergesi.
Ülkelerin insani yardımlarla ilgili raporu, DEV-INIT isimli kuruluş tarafından gelecek aylarda yayımlanacak. Türkiye'nin insani yardım tutarında ikinci, insani yardımların mili gelire oranında ise yine birinci olması bekleniyor.