Kars'a 50 kilometre uzaklıkta 2 bin 667 metre rakımdaki Boğatepe köyündeki mandıralarda mayıs ayıyla birlikte gravyer ve kaşar üretimi başladı. Köyün yaylasında beslenen büyükbaş hayvanlardan elde edilen sütler, yaz boyunca gravyer ve kaşar peynirine dönüştürüldü. Mandıralarda üretilen peynirler depolara kaldırılırken, yeni üretimler için çalışmalar hızlandı. Köydeki mandıralar Eylül ayı ile birlikte üretime son verdi. Daha önce üretimi yapılarak depolarda dinlendirilen peynirler satış için raflara kaldırılırken yeni üretilen peynirler ise kalıplara konularak depolarandı.
GRAVYER NEDİR? GRAVYER PEYNİRİ NEREYE AİT?
Gravyer peyniri, aslen İsviçre kökenli bir peynirdir ve adını da İsviçre’nin bir kasabası olan Gruyère’den alır. Gravyer peyniri, inek sütünden yapıldığı için, Türkiye’ye de uyum göstermiştir ve günümüzde Kars’ta üretimi yapılmaktadır.
Mevsimin son üretimi Haydar Koluçu'ya ait mandırada yapıldı. Haydar Koçulu, "Kaşarın orijinal olmasının sebebi merada yayılan hayvanların sütünden yapılmasıdır. Sağlıklı ve temiz ortamda beslenen hayvanlardan alınan sütün tadı peynire ayrı bir lezzet katmaktadır. Kaşar peynirini kurallarına uygun yaptığın sürece beğenilmemesi mümkün değildir. Gravyerde de en fazla sütün ekşi olmamasına dikkat edilmelidir. Temizliği ve sütün inekten sağıldıktan sonra en kısa sürede kazana girmesine dikkat edilmelidir" dedi.
GRAVYER NASIL YAPILIR?
Çember ya da bendire benzeyen çelik kalıplar içinde cendereye dökülen peynir tanecikleri, uzun bir işlemden sonra gravyer peynire dönüşür. Tekerlek şeklindeki sarı delikli peynir, yoğun bir aromaya sahiptir.
KÖYDE EKO MÜZE
Gravyer peyniri üretiminde öne çıkan Boğatepe köyünde 1880 yılında yapılan fakat uzun süre kullanılmayan mandıra, Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği öncülüğünde köylülerce restore edilip müzeye dönüştürüldü. Eko müzede, kaşar kapları, ibreli teraziler, maya fıçısı, tuz kalıpları, levhalar ve daha birçok malzemeler yer alıyor. Kültürel mirasın tanıtılması ve yaşatılmasının hedeflendiği peynir müzesi, 2011'den bu yana aktif kullanılıyor.
GRAVYER PEYNİRİ KALORİ ORANI
100 gramı 413 kaloridir. 100 gram gravyer peynirinde;
Toplam yağ: 32 g
Doymuş yağ: 19 g
Çoklu Doymamış yağ: 1,7 g
Tekli Doymamış yağ: 10 g
Kolesterol: 110 mg
Sodyum: 336 mg
Potasyum: 81 mg
Karbonhidrat: 0,4 g
Diyet Lifi: 0 g
Şeker: 0,4 g