Bu yazımda sanıldığından daha sık görülen ve kalıcı hasarlara yol açan bazen de hastanın ölümüne sebep olan beynin virus (bir tür mikrop) enfeksiyonu olan Ensefalitten söz etmek istiyorum.
Pek çok farklı virüsün ;beyne yayılma özelliği vardır.Enfeksiyonun tipi ve beyne yayılma derecesi hastanın uğrayacağı zararı belirler.Bazı virüs(mikrop) türleri beynin belli bölgelerinde sınırlı kalırken bazı türleri beynin tümöre yayılabilir.
Çok kısa ve basit bir genelleme belirtileri çok kısa şu şekilde sıralıyabiliriz:
1)Baş ağrısı
2)Kusma, ateş , halsizlik
3)Yaygın kas ağrıları
4)Huzursuzluk
5)Beyinde etkileyen yerin derecesine göre şuurda değişiklik ve harekette kayıp.
6)Ensede sertlik,şuurda bulanıklık.
Tabiî ki bu belirtilerle seyreden başka hastalıklarda vardır fakat bu belirtiler ensefalit tanısını destekler.
Bu hastalık toplum tarafından pek bilinmez.Toplumun az ya da çok menenjit hakkında bilgisi vardır.Fakat ensefalit tanınmaz.Bize her zamankinden farklı uzun süren baş ağrısı veya dalgınlık vs. gibi şikayetlerle gelen bir çok hastada geçirilen veya geçirilmiş ensefalit saptarız.
Yukarıda da bahsettiğim gibi bu hastalığın pek çok derecesi vardır.Şiddetli süren baş ağrısı ile veya hafif şuur bulanıklığı ile atlatan hastanın yanında yoğun bakıma alınan tüm kaslarında felç gelişen hastalarımızda vardır.
Bu hastalığı saptamak için başta iyi bir anemnez ve muayene yapmak gerekir.Bunun dışında başlıca şu yollar izlenir.
-Beyin ve omirliğin içinde dolaşan beyin omirilik sıvısındaki (BOS) bazı bulgular bizi hastalığa götürür.
-Bazı virüs (mikrop) türleri beyin MR ’ın tipik bulgu verir.
-Beyin elektrosu (EEG) tanıda büyük önem taşır ve bazı tipler için tipik bulgu verir.
-Mikrop (virüs) bazı durumlarda dışkıda,idrarda ve kanda üretilebilinir.
Tedavi : Ensefalit tedavisi ikiye ayrılır.Bunlardan birincisi;mikrop belliyse mikroba karşı verilen ilaçlardır.İkincisi ise vücut direncini arttırıcı ve ensefalitin sebep olduğu belirtileri düzeltmeye yarayan destekleyici tedavidir.
Yukarıda çok kısa olarak bahsettiğim ve bazen yaşam kalitesini bazen ve hatta ölümle sonuçlanabilen ensefalitin erken tanısı ve tedavisi önemlidir.Özellikle ağır grip enfeksiyonlarından sonra gelişen dirençli baş ağrısı,dalgınlık durumlarında hemen bir doktora başvurmak gerekir.
**Doç. Dr. Serdar Dağ
**
Nörolog