İSTANBUL (AA) - Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, “Türkiye ekonomisinde perakende ve toptan ticaret yaklaşık 90 milyar dolarlık bir katma değer üretimi gerçekleştirmektedir. Bu rakam, 126 ülkenin gayri safi yurt içi hasılasından daha büyük bir ekonomik değeri ifade etmektedir.” dedi.
Tüfenkci, Yerel Zincirler Buluşuyor Konferansı ve Fuarı etkinliğine katılarak perakende sektörüne ilişkin değerlendirmeler yaptı.
Son yıllarda Türkiye perakende sektöründe önemli bir ilerleme, değişim ve dönüşüm yaşandığını ifade eden Tüfenkci, “Türkiye ekonomisinde perakende ve toptan ticaret yaklaşık 90 milyar dolarlık bir katma değer üretimi gerçekleştirmektedir. Bu rakam, 126 ülkenin gayri safi yurt içi hasılasından daha büyük bir ekonomik değeri ifade etmektedir.” bilgilerini verdi.
Sektörün 2015 yılı sonu itibarıyla 663 milyar TL ciro büyüklüğüne ulaştığını aktaran Tüfenkci, sektör mensubu yaklaşık 750 bin işletme bulunduğunu, bu rakamın Türkiye’deki tüm işletmelerin yüzde 26’sına tekabül ettiğini söyledi.
- "Yabancı yatırımın ortalama yüzde 10 ila 15’i alışveriş merkezi yatırımcıları tarafından gerçekleştirilmiştir"
Türkiye perakende sektörünün tüketim harcamalarında Avrupa’da ilk 10, gıda harcamalarında ise ilk 5 ülke arasında yer aldığını anlatan Tüfenkci, şunları kaydetti:
“Ülkemizde yaklaşık 2 milyon kişi bu sektörde çalışmaktadır. Yani çalışan nüfusun yaklaşık yüzde 15’i perakende sektöründe istihdam edilmektedir.
Tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de geleneksel perakendecilikten organize perakendeciliğe doğru hızlı bir geçiş yaşanmaktadır.
Organize perakendeciliğin toplam perakende ticaret içerisindeki payı her geçen gün artıyor. Uluslararası Yatırımcılar Derneği verilerine göre, son 5 yılda her yıl Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı yatırımın ortalama yüzde 10 ila 15’i alışveriş merkezi yatırımcıları tarafından gerçekleştirilmiştir.
2017 Küresel Perakende Gelişme Endeksi’nde 241 milyar dolar toplam perakende satış tutarı ile ülkemizin büyüyen bir perakende ticaret kapasitesi olduğu vurgulanmaktadır.”
- “Prim ve bedel talepleri ile ödeme sürelerini düzenledik”
Tüfenkci, sektörün değişim ve dönüşüm sürecinin, bir yandan ülke ekonomisine önemli katkı verirken bir yandan da yönlendirici ve destekleyici bir düzenleme ihtiyacı oluşturduğunu hatırlatarak, bu doğrultuda 2015 yılında, Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un kabul edilerek yürürlüğe girdiğini kaydetti.
Kanunla perakendeciliğe dair kavramların mevzuatta ilk kez tanımlanarak uygulamada yaşanan kavram karmaşasının önüne geçildiğini anımsatan Tüfenkci, şöyle konuştu:
“Kanuna dayanarak hazırladığımız ikincil düzelemelerin büyük bir kısmı yürürlüğe girdi, birkaç düzenlemeyi de yakın zamanda hayata geçireceğiz. Özellikle alışveriş merkezlerinde ortak gider katılım paylarının Türk lirası üzerinden hesaplanıp ödenmesini sağladık.
Perakendeciler ile üretici ve tedarikçiler arasındaki ticari ilişkilerden kaynaklanan prim ve bedel talepleri ile ödeme sürelerini düzenledik. Mağaza markalı ürünlerin perakende işletmelerde satılmasını ve perakende işletmelerde yöresel ürünlere raf tahsisi yapılmasını sağladık.
Perakende sektöründe karşılıklı bilgi ve görüş alışverişinde bulunulmasını ve sektöre yönelik politika oluşturulmasına katkı sağlanmasını temin etmek üzere bakanlığımız önceliğinde Perakendeciler Konseyi’nin düzenli olarak toplanmasına yönelik hükümler tesis ettik. Özellikle Perakendeciler Konseyi sayesinde sizlerle düzenli olarak bir araya gelecek, taleplerinizi doğrudan alma fırsatı bulacağız.”
- “(Tatil talebi) Geniş kesimleri etkileyecek bir düzenlemeden bahsediyoruz”
Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Başkanı Mustafa Altunbilek’in sektör mensubu işletmeler için haftada bir gün tatil talebinin konseyde tartışılacağını belirten Tüfenkci, “Perakendeciler Konseyi haftada bir gün tatille ilgili böyle bir karar alırsa bununla ilgili adımları atabiliriz. Eğer sizler bir araya gelebilirseniz hiçbir yasal düzenlemeye ihtiyaç kalmadan kararla bunu deklare edebilirsiniz. Çünkü sektör sadece bir kesimden oluşmuyor, geniş kesimleri etkileyecek bir düzenlemeden bahsediyoruz. Onun için kamuoyunda ve sektör içinde yeterince tartışıldıktan sonra adım atmamız lazım. Sektörün de bunu iyi tartışması lazım. Aksi takdirde yaptığımız düzenlemeyi 6 ay sonra tekrar gözden geçirme ihtiyacı duyabiliriz.” diye konuştu.
- Sektöre koordineli çalışın çağrısı
Perakende sektöründe işyeri açılış ve kapanış süreçlerinin tanımlı ve standart hale getirilmesi için oluşturdukları Perakende Bilgi Sistemi’nin (PERBİS) hayata geçirilmesine yönelik hazırlıkları sürdürdüklerini anlatan Tüfenkci, PERBİS’in bilgi edinme, başvuru ve raporlama olmak üzere üç işlevi bulunacağını söyledi.
Bakan Tüfenkci, sektördeki katma değer artışı ve teknolojik imkanların etkin kullanımı noktasında da sektör mensuplarını koordineli çalışmaya davet etti.
- “Private label markalı ürünler kobilerimizin markalaşmasını engelliyor”
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise devletin iş dünyasına sağladığı birçok teşviğin yeterince bilinmediğini ifade ederek şunları kaydetti:
“Geçmişe yönelik istihdam teşviklerinizi gidin alın. Hepimiz teşviki isteriz ama muhasebeciler, muhasebe müdürleri işin kolayına kaçmış, geçmişte nasılsa öyle ödüyorlar. Halbuki bir sürü teşvikimiz var. Türkiye’nin en kurumsal firmasının alacağı çıktı. Benim kendi şirketimin de alacağı çıktı, açık söyleyeyim. Tüm patronları ikaz ediyorum. Geçmişe yönelik istihdam teşviklerinden faydalanmak için mayıs sonuna kadar müracaat ettiniz ettiniz. Etmezseniz hakkınız yanıyor.”
Hisarcıklıoğlu, markalaşma konusunda yerli şirketlerin korunmasına ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
“İndirim mağazaları, ‘Private label’ markalı ürünler, hem kobilerimizin büyümesini, hem de markalaşmasını engelliyor. Bir taraftan markalaş diyoruz ama markalaşanın da paçasında tutuyoruz. Eğer bu işin önü alınmazsa, milli bir sanayimiz kalmaz. Sanayicimiz ve üreticimiz de taşeronlaşır. O halde bunları da denetim altına almak lazım.”
Açılış konuşmalarının ardından Altunbilek Bakan Tüfenkci’ye plaket takdiminde bulundu.
Daha sonra protokol mensuplarının katılımıyla konferansın açılış kurdelesi kesildi.