Sudan'da darbenin ardından yönetimi ele geçiren Askeri Geçiş Konseyi (AGK) ve muhalefet arasında ara buluculuk yapmak için başkent Hartum'a gelen Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Sudanlı siyasi aktörleri, dışa bağımlı olmadan tam bağımsız ve özgürce kararlar almaya çağırdı.
Ahmed, Sudan'a ziyaretinin ardından yaptığı yazılı açıklamada, ülkedeki krizin çözümünde bencillik, küçük çıkarlar ve bireysel siyasi hırsların yer almaması gerektiğini belirtti.
Sudan'ın istikrarı, birliği ve egemenliğinin taviz verilmemesi gereken kutsal bir hedef olduğuna vurgu yapan Ahmed, "Ordunun ve güvenlik güçlerinin görevi; vatanın kutsallığı, egemenliği, vatandaşların ve mülklerinin korunması çabasına odaklanmak ve geçiş sürecinde aktif ve yapıcı bir rol üstlenmek olmalıdır." ifadesini kullandı.
Etiyopya Başbakanı, ordu, halk ve siyasi güçlerin, demokratik, uzlaşılmış ve kapsayıcı bir geçiş için anlaşmak konusunda hızlı hareket etmesi, cesur ve sorumlu davranması gerektiğini kaydetti.
Sudan’da askerler ve muhalefet arasında ara buluculuk yapmak ve müzakerelerin yeniden başlaması için dün Hartum'a gelen Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, ilk olarak AGK üyeleriyle Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda, ardından Etiyopya Büyükelçiliğinde muhalefet temsilcileriyle bir araya gelmişti.
Ahmed, hem askeri liderler hem de muhalefet temsilcileriyle ayrı ayrı 2'şer kez görüşmüştü.
Görüşmeden sonra AGK’den yapılan yazılı açıklamada, Etiyopya Başbakanı'nın ara buluculuğunun memnuniyetle karşılandığı, muhaliflerle müzakere kapısının açık olduğu ve her zaman anlaşma yapmaya hazır olunduğu belirtilmişti.
Sivil hükümete geçiş talebiyle 2 aydır gösteri düzenleyen muhaliflere liderlik eden Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçlerinden (ÖDBG) yapılan yazılı açıklamada, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in talebiyle Etiyopya Büyükelçiliğinde bir görüşme gerçekleştirildiği belirtilmişti.
Ahmed’in ara buluculuğunu prensipte kabul ettiklerini söyleyen ÖDBG liderlerinden ve Kongre Partisi Genel Başkanı Ömer ed-Digair, Etiyopya Başbakanı'na sunulan şartlar yerine getirilmedikçe askerle müzakere masasına oturulmayacağını dile getirmişti.
Digair, askeri yönetimle diyaloğun yeniden başlayabilmesi için AGK’nin ordu karargahı önündeki göstericilere yönelik işlediği suçu itiraf etmesi, olaylarla ilgili uluslararası soruşturma komisyonu kurulması, tüm siyasi mahkumların serbest bırakılması, basın özgürlüğünün sağlanması, askerin sokaklardan çekilmesi ve internet yasağının kaldırılması gibi şartların yerine getirilmesi gerektiğini belirtmişti.
ÖDBG ayrıca Etiyopya Başbakanı'nın 8 sivil ve 7 asker üyeden oluşacak bir devlet başkanlığı konseyi teklif ettiğini kaydetmişti.
ÖDBG’nin aktif bileşenlerinden Sudan Meslek Odaları da kapsamlı sivil itaatsizlik ve AGK’nin düşmesi yönündeki kararlarına bağlı olduklarını bildirmişti.
- ÖDBG liderlerinden İsmet görüşmenin ardından gözaltına alınmıştı
ÖDBG liderlerinden Muhammed İsmet, dün Etiyopya Başbakanı Ahmed ile görüşmesinin ardından beraberindeki muhalif liderlerle birlikte Etiyopya Büyükelçiliğinden çıkarken güvenlik güçlerince gözaltına alınmıştı.
Etiyopya Başbakanı'na temaslarında Etiyopya Dışişleri Bakanı, İstihbarat Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve ülkesinin Hartum Büyükelçisi eşlik etmişti.
Afrika Birliği (AfB) Barış ve Güvenlik Konseyi, dün Sudan'da güvenlik güçlerinin pazartesi günü başkentte göstericilere müdahalesinde hayatını kaybedenlerin sayısının 100'ü geçmesinin ardından bu ülkenin üyeliğini askıya almıştı.
AfB'nin Twitter hesabından yapılan açıklamada, Sudan'da mevcut krizden çıkmanın tek yolunun, sivil idarenin yönetimi devralması olduğu belirtilerek, bu zamana kadar ülkenin AfB'deki üyeliğinin askıya alındığı kaydedilmişti.
- Sudan'daki olaylar
Ülkede 19 Aralık 2018’de ekonomik kriz nedeniyle başlayan gösterilerin hızla rejim karşıtı eylemlere dönüşmesinin ardından ordu, 11 Nisan'da yönetime el koyduğunu açıklamış ve 30 yıllık Ömer el-Beşir dönemi sona ermişti.
Darbeden sonra AGK ile muhalefet askerlerin de yer alacağı 3 yıllık geçiş sürecinin ardından demokratik seçimlerle sivil yönetime geçilmesi konusunda anlaşmıştı.
Sudan güvenlik güçleri, pazartesi sabahı başkent Hartum’daki ordu karargahı önünde 6 Nisan'dan bu yana sivil yönetime geçilmesi talebiyle demokrasi nöbeti tutan muhalif göstericileri gerçek mermi ve göz yaşartıcı gaz kullanarak dağıtmıştı.
Sudan Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, güvenlik güçlerinin başkentte göstericilere müdahalesi sonucu 61 kişinin hayatını kaybettiği belirtilmişti.
Sudan Doktorlar Komitesi ise olaylarda yaşamını yitirenlerin sayısının 113'e ulaştığını aktarmıştı.
Son olayların ardından taraflar arasındaki müzakereler durdurulmuş askeri yönetim, 9 ay içinde genel seçime gidileceğini açıklamıştı.