Türkiye ile Irak arasında son dönemde kurulan sıcak ilişkiler meyvesini vermeye başladı. Irak'tan yapılan son dakika açıklaması Türkiye ile ekonomik ilişkilerin yeniden geliştirilmesi açısından büyük önem taşıyor.
Irak Kürt Bölgesel yönetiminin yabancı şirketlerle anlaşarak üretim paylaşımı yapmasına karşı çıkan Bağdat yönetimi, bir süredir kapalı olan Kerkük-Ceyhan boru hattına alternatif olarak, uzun süredir kullanılmayan bir petrol boru hattını Türkiye'nin kullanımına açma kararı aldı.
Söz konusu hattan akışın, DEAŞ saldırıları sonrası 2014 yılında durdurulduğu ve hasarlı olduğu aktarıldı.
Irak Petrolden Sorumlu Bakan Yardımcısı Basim Muhammed, söz konusu hatta ilişkin Reuters'e yaptığı açıklamada, "Onarım çalışmaları devam ediyor ve depolama tesisleriyle birlikte büyük bir ham petrol pompa istasyonu tamamlandı. Boru hattı büyük olasılıkla çalışır durumda olacak ve bu ay sonuna kadar akışları yeniden başlatmaya hazır olacak" dedi.
Kerkük-Ceryhan boru hattı, bir tahkim mahkemesinin, Bağdat'ın izni olmadan yarı özerk Kürt bölgesinden petrol ihracatını kolaylaştırarak 1973 tarihli bir anlaşmanın hükümlerini ihlal ettiğine karar vermesinin ardından 25 Mart 2023'te durdurulmuştu.
Türkiye, KBY ve federal hükümetin birbiriyle çelişen taleplerde bulunması nedeniyle, yeniden başlatmaya yönelik müzakereler sekteye uğramıştı.
İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan iki Iraklı petrol yetkilisi ve hükümetin enerji danışmanı, Bağdat'ın, Kürtlerin federal hükümetin boru hattının bir kısmına sahip olan Rus petrol şirketi Rosneft'e varil başına 6 dolar geçiş ücreti ödemesi yönündeki talebine karşı çıktığını söyledi.
Görüşmeler hakkında bilgi alan enerji danışmanı Bahjat Ahmed, "Irak petrol bakanlığı yetkilileri, Kürt müzakere ekibine, KBY ile Rosneft arasındaki anlaşmanın yasa dışı ve geçerli Irak yasalarının ihlali olduğunu düşündüklerini söylediler" dedi.
Kerkük-Ceyhan boru hattı, Kuzey Irak sınırındaki Fish-Habur'a akıyor; burada petrol Türkiye'ye giriyor ve Akdeniz kıyısındaki Ceyhan limanına pompalanıyordu.
İki Iraklı petrol yetkilisi ve hükümetin enerji danışmanı, Bağdat ile Ankara arasında Irak-Türkiye petrol boru hattı (ITP) operasyonlarına ilişkin anlaşmanın 2010 yılında 15 yıl süreyle uzatıldığını ve 2025 ortasında sona ereceğini söyledi.
Hükümetin enerji danışmanı, eski boru hattındaki faaliyetlerin yeniden başlatılmasının (ITP) anlaşmasının uzatılmasına yönelik görüşmelerin bir parçası olduğunu aktardı.