Sağlık üzerinde olumlu etkileri olsa da güneş ışınları cildimize zarar verebiliyor. Kış boyunca nemsiz kalarak kuruyan ve matlaşan cilt, güneşle temas edince çeşitli sorunlar yaşamaya başlıyor. Atopik bünyeli bireylerde bu sorunların etkisi daha yoğun ve uzun sürüyor. Güneşe maruz kalan bölgelerde deri döküntüleri, koyu lekeler, yanıklar ve uzun vadede kötü huylu tümörlerin oluşumuyla erken cilt yaşlanması görülebiliyor. Bu dönemde değişen ısı değerleri ve nem oranları da deride görülebilen bazı bulaşıcı hastalıkların sıklığını artırabiliyor. Bakteriyel, viral ve mantarlara bağlı cilt hastalıkları sıcakta daha çok görülebiliyor.
Prof. Dr. Dilek Demir Erol, yaza geçiş döneminde güneşe uzun süre maruz kalmadan önce bazı tedbirler alınması gerektiğini vurguluyor. Cildi nemlendirmek amacıyla cilt tipine uygun nemlendiriciler, yenilemek amacıyla da dermakozmetik ürünler kullanılması, dikkat edilmesi gerekenlerin başında geliyor. Dışarı çıkarken mutlaka cilt tipine uygun bir güneş koruyucu kullanmak gerekiyor. Bazı deri hastalıkları güneşe maruz kalmakla daha da şiddetlendiğinden; özellikle sivilce, akne, lupus eritematozus, seboreik egzama, uçuk sorunları olanların güneşle temastan kaçınmaları gerekiyor. Prof. Dr. Erol, güneşin zararlı etkilerinden korunmak için önerilen dermakozmetik ürünlerin en iyi sonucu vermesi için seçimlerin çok iyi yapılması gerektiğinin altını çiziyor.
Güneş kremi kaç koruma faktörlü olmalı?
Gündelik yaşamda güneşten korunmanın en iyi yollarından biri güneşten korunma ürünleri. Güneş koruyucu ürünler; ışınları yansıtarak, zararsız ışın demetlerine ve enerjiye dönüştürerek etkilerini gösteriyor. Güneş ürünlerinde istenen etki UVA ve UVB ışınlarını bloke etmesi. Gündelik hayatta, kısa süreli güneşe maruz kalma durumunda (birçok yüz nemlendiricisinde bu oran mevcut) 15 faktörlü bir koruma ürünü yeterli olurken; uzun süreli güneşte kalma durumunda ise 30 ve üstü faktörleri tercih etmek gerekiyor. Güneş ürünü seçilirken, ürünün UVA-UVB, hatta UVA1 filtresi olması öneriliyor. Ayrıca, ürün seçiminde deri fototipi (DFT) de önem taşıyor. DFT'i I ve II olan bireylerde 30 faktör üstü ürünleri kullanmak daha doğrudur.
Güneşe hassasiyet gerektiren durumlarda, genetik hastalıklarda (kseroderma pigmentosum vb.) ise 50+ faktörlü ürünler, koruyucu açık renkli giysiler, geniş terekli şapkalar, cam filmleri, güneş gözlükleri gerekli oluyor. Yağlı ciltlerde su bazlı, kuru ciltlerde ise yağ bazlı ürünler tercih edilmeli. Sadece yüzümüzü değil, ellerimizi de korumamız gerektiğini unutmamalıyız. Özellikle yaz aylarında kullanacağımız el kremlerinde en az 8 koruma faktörlü ürünleri tercih etmeliyiz. Ellerde oluşacak güneş hasarlarını gidermek çok zor ve sabır gerektiren bir tedavi sürecidir.
Bronzlaştırıcı kremlere dikkat!
Prof. Dr. Erol, kullandığımız kozmetiklerin içerdikleri kimyasallar nedeniyle kullanım sırasında çok hassas davranmamız gerektiğini söylüyor. Kimyasalları deri yoluyla almak, onları yutmaktan daha fazla risk taşıyor. Deri yoluyla direkt vücuda giren ve hızla dolaşıma karışan kimyasallar, organlara hızla taşınıyor ve uzun süreli kullanıldıkları için dokularda depolanıyor. Bazı kozmetikler, bir kez maruz kalmayla herhangi bir hastalık tablosu oluşturmazken; zaman içinde kimyasalın gittikçe artış gösteren etkileri ortaya çıkabiliyor.
Yazın özellikle kadınların sıkça kullandığı bronzlaştırıcı kremler 22 kimyasal içeriyor. Bunların kullanımı kurdeşen, tahriş, hormonal bozukluk gibi sonuçlar ortaya çıkarabiliyor. Bu nedenle ürünlerin içeriklerinin çok iyi anlaşılması ve buna göre seçimin yapılması gerekiyor.
"Kişiye özel dermakozmetik ürünlerin" kullanılmasının daha sağlıklı olduğunu belirten Prof. Dr. Erol'a göre, kişinin genetik özelliklerine, cilt yapısına, isteklerine göre kişiye özel hazırlanan, doğal içerikli ürünler daha iyi sonuç vererek, kimyasalların zararlı etkisini de en aza indiriyor. Prof. Dr. Erol, ilaçlar gibi kozmetik ürünlerin de kişiye özel ve organik üretilmesinin daha etkili sonuçlar yaratacağını vurguluyor.