Hadrianaupolis'te 1800 yıllık "adak levhası" bulundu

AHMET ÖZLER - Ortaya çıkarılan mozaikler dolayısıyla "Karadeniz'in Zeugması" olarak adlandırılan, Geç Hellenistik, Roma ve Erken Bizans devirlerinde yerleşim yeri olarak kullanıldığı tahmin edilen Karabük'ün Eskipazar ilçesindeki Hadrianaupolis Antik Kenti'nde yapılan kazı çalışmaları sırasında 1800 yıllık adak levhası bulundu.

Eskipazar ilçesinin yaklaşık 3 kilometre doğusunda bulunan ve Geç Hellenistik, Roma ve Erken Bizans dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanılan Hadrianaupolis'te, iki hamam, iki kilise yapısı, bir savunma yapısı, kaya mezarları, tiyatro, bir kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş, sur, villa, diğer anıtsal binalar ile bazı kült alanları gibi 14 dağınık yapı bulunuyor.

İncil'de adı geçen nehirler Geon, Phison, Tigris ve Euphrates'un yer aldığı, at, fil, panter, geyik ve grifon (sanat tarihinde görülen karışık bir hayvana verilen isim) gibi birçok hayvanın tasvir edildiği kiliselerin tabanındaki mozaiklerle ünlenen ve Zeugma'ya benzetilen antik kentte, 2003'te başlatılan kazı çalışmaları dönemler halinde sürdürülüyor.

Karabük Üniversitesi (KBÜ) Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Ersin Çelikbaş önderliğinde 30 kişilik öğrenci grubu tarafından "Kilise C" ve "Nekropol" alanlarında temmuz ayında başlayan ve geçen ay sonlanan kazı çalışmalarında 1800 yıl öncesine ait adak levha ortaya çıkarıldı. Yöresel bir kıyafet giydiği anlaşılan, sağ elinde buğday başakları tutan ve belinde yılanlı bir kemer takmış olan kabartma kadın figürü işlenmiş haldeki taş levhanın üzerinde "Glaukos'un oğlu Herakledes bunu sundu" yazıyor.

- "Hadrianaupolis önemli bir antik kent"

Ersin Çelikbaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hadrianaupolis'in önemli bir antik kent olduğunu, her geçen gün ortaya çıkan bulguların da bunu kanıtladığını söyledi.

Bu yıl yaptıkları kazılarda çeşitli şekillerde 33 mezar bulduklarını, bir kaya mezarının kendilerine çok önemli buluntular verdiğini aktaran Çelikbaş, bunun yanında başka bir kazı alanında ise adak levhanın ortaya çıkarıldığını, levha üzerinde yaklaşık 2 aydır çalıştıklarını ifade etti.

Levha üzerinde yaptıkları araştırmalar sonunda Hadrianaupolis'in bir kutsal alana ve külte sahip olduğunun ortaya çıktığını anlatan Çelikbaş, şöyle devam etti:

"Hadrianaupolis çalışmalarında 1800 yıl öncesine ait ve üzerindeki yazıtta 'Glaukos'un oğlu Herakledes bunu sundu' yazan bir adak levhası ortaya çıkarıldı. Levhaya yöresel bir kıyafet giydiği anlaşılan, sağ elinde buğday başakları tutan ve belinde yılanlı bir kemer takmış olan kabartma kadın figürü işlenmiştir. Levhadaki kadın figür, elinde buğday başağı tutmasından dolayı Demeter olmalıdır. Demeter bilindiği üzere bereket tanrıçasıdır. Hadrianaupolis'te Roma döneminde bağcılık faaliyetlerinin yoğun olması nedeniyle Demeter'in çok saygı görmüş olması gerekmektedir. Dolayısıyla adak levhası, Hadrianaupolis'te Roma dönemine ait Demeter kültünün ve kutsal alanının varlığını işaret eden bir buluntu olması nedeniyle önem arz etmektedir."

- "Kazılarımızda bölgenin tarihini ve arkeolojik verilerini ortaya çıkarıyoruz"

Çelikbaş, gelecek yılda kazı çalışmalarına kaldıkları yerden devam edeceklerini belirterek "Bu yıl 'Kilise C' alanında henüz çözemediğimiz bazı yapılar ve yeni mozaiklere rastladık. Gelecek yıl da bu mozaikleri ortaya çıkaracağız. Öte yandan yine Nekropol alanında milattan sonra 4-5. yüzyıl buluntularının ortaya çıkarılacağını düşünüyoruz. Kazılarımızda bölgenin tarihini ve arkeolojik verilerini ortaya çıkarıyoruz. Bölge çok önemli bir hac ve turizm merkezi olacaktır. Ortaya çıkarılan eserleri önce koruyoruz, daha sonra bölümler halinde turizme açıyoruz." diye konuştu.