Hamilelikte oruç olur mu?

Uzmanlar, bu dönemde artan protein, enerji, vitamin ve mineral ihtiyacı göz önüne alınarak sağlıklı bir beslenme programı uygulanmasını öneriyor.

Acıbadem Adana Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. S. Cansun Demir, anne adayının yetersiz ve dengesiz beslenmesiyle, yetersiz kilo alması ya da aşırı kilo alması riski ile karşı karşıya kalacağına dikkat çekti. Prof. Dr. Demir, “özellikle çalışan anne adayları, ergenlik yaştaki hamileler, hamilelik öncesi hastalıkları olan veya düşük kilolu hamile kalanlarda ya da vejetaryen diet uygulayanlarda, beslenme daha dikkate alınmalı”dedi.

Peki, ramazan ayında oruç tutmak isteyen anne adaylarını ne gibi tehlikeler bekler ve oruç tutarken nelere dikkat etmeleri gerekir… Acıbadem Adana Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. S. Cansun Demir orucun hamilelik dönemindeki yansımaları ile ilgili merak edilenleri yanıtladı.

Hamile bayanların oruç tutmasında herhangi sakınca var mıdır?

Anne adaylarının oruç tutması kendinin sağlığı ve taşıdıkları bebeğin sağlıklı gelişimi açısında çeşitli riskler taşıyabilir. Oruç tutmayı planlayan hamilelerin bu riskleri göz önünde bulundurarak karar vermelerini tavsiye ediyoruz.

Hamileler oruçtan nasıl etkilenir?

Ramazan'da uzun süren açlık saatleri anne adayını olumsuz etkileyebilir. Öncelikle kan şekerinde düşmeye bağlı halsizlik, sinirlilik, baş dönmesi, baş ağrısı gibi problemlerle karşılaşılabilir. Bunun yanısıra mide şikâyeti olan hamilelerde uzun süreli açlık, asit üretimini arttırarak mide şikâyetlerinin daha da ağırlaşmasına neden olabilir. Ayrıca gebelikte sık karşılaştığımız idrar yolu enfeksiyonları ve kabızlık şikayetlerinin yeterli sıvı alımı olmadığında daha da arttığını görüyoruz.

Uzun süre açlık normal kişilere göre hamileleri niçin daha fazla etkiler?

Özellikle gebeliğin üçüncü ayından itibaren annenin kan şekeri düzeyi gebelik öncesine göre daha inişli çıkışlıdır. Yemek sonrası kan şekeri hızla yükselebileceği gibi açlık dönemlerinde çok daha çabuk düşebilir. Bu nedenle gebelik süresince sık sık küçük miktarlarda yemesi öğütlenir. Ayrıca son iki ayda annenin kalori ihtiyacı arttığı için son aylarda sık beslenmenin de önemi artmaktadır. Bebek için görülen en büyük tehlike ise, ileride nörolojik ve psikolojik gelişimlerini olumsuz yönde etkileyebilme ihtimalinin olmasıdır.

Oruç tutan hamileler iyi beslenemezlerse ne gibi sorunlarla karşılaşırlar?

Oruç tutan hamilelerin iyi beslenmemesi anne adayına kansızlık, ödem, diş kayıpları ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma gibi sorunlar olarak yansıyacaktır. Ayrıca uzun süren açlıkta mide asidinde artma olmaktadır. Bu da hamilelikte sık yaşanan mide yanması ve ekşime gibi problemleri daha da aşırı bir hale getirebilir. Hamilelikte dengeli beslenme önerilir. Bu da düzenli kalori alımı ve vitaminlerin düzenli alınmasıdır. Uzun süre açlık durumunda vitamin ve kalori alımındaki denge de bozulabilir.

Hamilelik döneminde tutulan oruç anne karnındaki bebeği nasıl etkiler?

Oruçla ilgili yapılan bir çalışmada oruç tutan gebelerde çocuğun içinde bulunduğu amniotik sıvının azaldığı, diğer bir çalışmada ise çocuk hareketlerinde azalma olduğu yayınlanmıştır. Yaklaşık on yıl önce yapılan bir başka çalışmada ise oruç tutan annelerden doğan bebeklerinin kilolarında bir düşüklük saptanmamıştır.

Hangi durumlarda hamilelerin hiçbir şekilde oruç tutmamaları gerekir?

Anne adayında şeker, gebelik şekeri veya yüksek tansiyon, bebekte gelişme geriliği gibi sorunları varsa kesinlikle uzun süre aç kalmamalıdır. Bu gebelerin oruç tutması doğru değildir. Ayrıca mide ülseri olanlar, karaciğer hastaları ve ishal şikâyeti olanlar kesinlikle oruç tutmamalıdır.

Her şartta oruç tutmak isteyen hamilelere ne tavsiye edersiniz?

Hamile de olsam oruç tutmaya devam edeceğim deniliyorsa mutlaka önce doktorlarıyla bunu konuşmalarını öneririm. Risk taşıyıp taşımadıklarını mutlaka öğrenmeleri gerekir. Eğer bir sorun yoksa dengeli beslenme prensipleri oruç tutan anne adayları için de geçerlidir. Bu dönemde beslenme menüsü, anne ve bebeğin ihtiyaçlarını en iyi miktarda karşılayacak şekilde düzenlenmelidir. Anne adaylarının günlük mutlaka tüketmeleri istenen besinler vardır. Süt veya yoğurt günde iki porsiyon tüketilmeli, bir porsiyon et, etli sebze yemekleri veya bir porsiyon kurubaklagil; o da olmazsa yumurtalı bir besin yenmelidir. Yine günde üç porsiyon sebze, üç porsiyon kadar da meyve tüketmeleri ve sıvı yağlı yiyeceklerden faydalanmaları şarttır. Tüm oruç tutanların yapması gerektiği gibi bu besinleri bir anda değil az ve sık olacak şekilde iftarla sahur arasına yaymalıdır. Oruçta sahura kalkmak ve aç karnına oruç tutmamak esas olmalıdır.